Ο κ. Μπούκερ των Μπούκερ κόπηκε από τα Μπούκερ

Εκτός ο Σάλμαν Ρούσντι

Δεν είναι η πρώτη φορά που η κριτική επιτροπή των «Μπούκερ» δεν ακολουθεί τη λογική των φαβορί. Μάλλον το αντίθετο συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Κι όμως. Ακόμα κι αν αυτό είναι γνωστό, οι εκπλήξεις δεν αποκλείονται. Χθες για παράδειγμα, στην ανακοίνωση της βραχείας λίστας για το 2008, στους 6 τελικούς υποψήφιους για το εγκυρότερο αγγλόφωνο λογοτεχνικό βραβείο μία απουσία ήταν πολύ χαρακτηριστική.

Δεν του φτάνει του Ρούσντι η «αποπομπή» του από το Booker. Εχει να τρέχει και στα δικαστήρια για να αποτρέψει πρώην σωματοφύλακά του από το να τον διασύρει σε βιβλίο του. Ευτυχώς δικαιώθηκε

Εξω ήταν ο Σάλμαν Ρούσντι και το μυθιστόρημά του «The Enchantress of Florence» και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες. «Συμφωνήσαμε και οι πέντε ότι το μυθιστόρημά του δεν ήταν από τα καλύτερα για την τελική 6άδα. Δεν το διαπραγματευτήκαμε και πολύ» δήλωσε ο Μάικλ Πορτίλο, επικεφαλής της φετινής επιτροπής και πρώην υπουργός.

Ο αποκλεισμός μιας ισχυρής υποψηφιότητας, που είναι εκτός από πολύ διάσημος συγγραφέας και κάτοχος του Booker of Booker, ήταν η κατ' εξοχήν έκπληξη, αλλά όχι και η μόνη. Εκτός 6άδας τέθηκε και ο Τζόζεφ Ο' Νιλ, συγγραφέας του αμερικανικού μπεστ σέλερ «Netherland», υπέρ του οποίου στοιχημάτιζε σχεδόν σύσσωμος ο βρετανικός Τύπος. Στους παλαιότερους βραβευμένους με Μπούκερ είναι και ο Τζον Μπέργκερ, που δεν κατόρθωσε όμως να βρεθεί στη φετινή short list.

Αντ'αυτών η επιτροπή ενέταξε στη short list, μεταξύ των άλλων, δύο πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς. Τον 34χρονο ινδικής καταγωγής Αγγλο Αραβίντ Αντίγκα, ανταποκριτή τού «Time» στην Ινδία, αρθρογράφο στον «Independent», στους «Financial Times» και στους «Sunday Times» και συγγραφέα του μυθιστορήματος «The White Tiger» (Atlantic) με ήρωα έναν έφηβο Ινδό χωρικό, που γίνεται κυνικός και επιτυχημένος επιχειρηματίας. Και τον Αυστραλό Στιβ Τολτζ, έναν πολυταξιδεμένο νεαρό άνδρα που μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Μόντρεαλ, Βαρκελώνης και Παρισίων και όταν δεν εργάζεται ως σεναριογράφος ή ως δάσκαλος αγγλικών είναι ντετέκτιβ! Το 700 σελίδων μυθιστόρημά του «Α Fraction of the Whole» (Hamish Hamilton) χαρακτηρίζεται από μεγάλες ανατροπές και έχει ήρωα έναν πατέρα που προσπαθεί να βρει τον τρόπο να κάνει μια δύσκολη εξομολόγηση στον γιο του.

Ο Σεμπάστιαν Μπάρι είχε ξαναδιεκδικήσει το Booker το 2005 με το «Μακριά, πολύ μακριά». Το 'χασε από τον Τζον Μπάνβιλ. Θα το πάρει τώρα με το «The Secret Scripture»;

Η μόνη γυναίκα τής short list είναι η 57χρονη Λίντα Γκραντ. Είχε βραβευτεί το 2000 με το «Orange», αλλά η σχέση της με το Μπούκερ είχε περιοριστεί στην παρουσία της το 2002 στη μακρά του λίστα. Φέτος προκρίθηκε στην τελική 6άδα με το μυθιστόρημά της «The Clothes on Their Backs» (Virago), μια ιστορία «για σφραγισμένα παρελθόντα, σκοτεινά αντικείμενα, σκοτεινά μέρη, θλιβερές επιλογές και για το πώς τα ρούχα που φοράμε μας καθορίζουν». Στη long list του 2002 ήταν και ο Φίλ Χένσερ, που το 2001 είχε θητεύσει στα Μπούκερ και ως μέλος της κριτικής επιτροπής. Στη φετινή short list μετέχει με το μυθιστόρημα «The Northern Clemency» (Fourth Estate), μια «σπαρακτική απεικόνιση του βρετανικού κοινωνικού τοπίου επί Θάτσερ».

Τη λίστα συμπληρώνει ο Αμιτάβ Γκος, ένας από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς στη σημερινή Ινδία, με το καινούργιο του μυθιστόρημα «Sea of Poppies» (John Murray) και ο Ιρλανδός Σεμπάστιαν Μπάρι, ο μόνος από τους 6 υποψηφίους που είχε βρεθεί ξανά στη βραχεία λίστα των Μπούκερ το 2005. Φέτος μετέχει με το βιβλίο «The Secret Scripture» (Faber and Faber), τη βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα ιστορία της 90χρονης Ροζάν ΜακΝάλτι που έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στο ψυχιατρείο. Το μυθιστόρημα του Μπάρι, ουσιαστικά μια, μέσω συμβολισμών, «λοξή» καταγραφή της ιστορίας της Ιρλανδίας θεωρείται ήδη, κατά τα προγνωστικά των Αγγλων μπούκηδων, το φαβορί για το Μπούκερ 2008, που θα ανακοινωθεί στις 14 Οκτωβρίου και θα απονεμηθεί στο Λονδίνο μαζί με 50.000 λίρες. Το «πρώτο μέρος» τού «Secret Scripture», δηλαδή το μυθιστόρημα «Η οδύσσεια του Ινιας ΜακΝάλτι», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πόλις», όπως και το έξοχο «Μακριά, πολύ μακριά», πάντα με θέμα την πρόσφατη ταραχώδη ιστορία της πατρίδας του.

«Ολα τα μυθιστορήματα της βραχείας λίστας είναι εξαιρετικά ευανάγνωστα και καθένα από αυτά ένα εκπληκτικό παράδειγμα φαντασίας και αφηγηματικής δεινότητας» προειδοποίησε ωστόσο ο πρόεδρος της επιτροπής Μάικλ Πορτίλο που μαζί με τα μέλη Αλεξ Κλαρκ (ο εκδότης τού Granta), Λουίζ Ντόουτι (συγγραφέας), Τζέιμς Χινιτζ (ο ιδρυτής της αλυσίδας βιβλιοπωλείων Ottakar) και Χαρντιπ Σινγκ Κολι (τηλεοπτικός και ραδιοφωνικός παραγωγός) θα κληθούν να αποφασίσουν τον νικητή.

ΝΑΤΑΛΙ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/09/2008