Saturday, September 27, 2008

Ο ταχυδρόμος δεν πέθανε ακόμη

ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ

Είναι 91 ετών, λέγεται Ντέρεκ Γουίλαν και το βιβλίο του για τους έλληνες αγροτικούς ταχυδρομικούς διανομείς, που εκδόθηκε από την Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας, κέρδισε το βραβείο Diagram of Diagrams, ένα από τα πιο δημοφιλή βραβεία της Γηραιάς Αλβιώνος που δίνεται συνεχώς από το 1978. Νονός του βραβείου, το οποίο επιβραβεύει ένα παράδοξο βιβλίο, είναι το επαγγελματικό περιοδικό των άγγλων εκδοτών The Bookseller. Ο πλήρης τίτλος του βραβείου είναι Diagram Prize for Oddest Book Title of the Year. Οπως το γνωστότερο λογοτεχνικό βραβείο της Βρετανίας, το Booker, έχει το όνομα του χορηγού του, της εταιρείας τροφίμων Booker Group, το Diagram έχει το όνομα του δικού του χορηγού, της εκδοτικής επιχείρησης Diagram Group.

Το εφετινό Diagram, που ανακοινώθηκε την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, είχε πανηγυρικό χαρακτήρα γιατί ήταν το βραβείο των 30 χρόνων αυτού του παράδοξου θεσμού, που γνωρίζει τεράστια δημοσιότητα στα διεθνή μέσα. Συναγωνίστηκαν βιβλία που είχαν ήδη κερδίσει το βραβείο. Και το Greek Rural Postmen and Their Cancellation Numbers, όπως είναι ο πρωτότυπος πλήρης τίτλος του βιβλίου του Ντέρεκ Γουίλαν, αναδείχθηκε πρώτο στην online ψηφοφορία που άρχισε στις 8 Αυγούστου και έκλεισε στις 4 Σεπτεμβρίου.
Τι είναι το βιβλίο; Είναι ουσιαστικά ένας κατάλογος όλων των ακυρωτικών αριθμών, από το 1 ως το 1195, που χρησιμοποιούσαν οι αγροτικοί διανομείς από το 1911, δηλαδή από τότε που ιδρύθηκε η ελληνική αγροτική ταχυδρομική υπηρεσία. Μέσα από τις λίστες αυτές, που συνοδεύονται από κείμενα, εικόνες και επεξηγηματικά σχόλια, παρουσιάζεται όλο το σύστημα της αγροτικής ταχυδρομικής υπηρεσίας, της οποίας οι διανομείς ήταν για δεκαετίες η μοναδική επαφή των αγροτικών κοινοτήτων με τον έξω κόσμο.


To εξώφυλλο του βραβευμένου με το Diagram Prize βιβλίου


Δεν στάθηκε δυνατόν να βρούμε τον συγγραφέα Ντέρεκ Γουίλαν. Και απ' ό,τι διαπιστώσαμε δεν μπόρεσαν να τον βρουν ούτε οι δημοσιογράφοι των αγγλικών μέσων ενημέρωσης που αφιέρωσαν στο βραβευμένο βιβλίο μεγάλα ρεπορτάζ. Πάντως ο εκ των εκδοτών του Bookseller και υπεύθυνος του διαγωνισμού Φίλιπ Στόουν δήλωσε ότι οι βρετανοί ψηφοφόροι που πήραν μέρος στη διαδικασία μπορεί να επέλεξαν αυτό το βιβλίο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάργηση των αγροτικών ταχυδρομικών διανομέων στη Βρετανία. Το βραβείο δεν έχει χρηματικό έπαθλο. Συμβάλλει όμως στην άνοδο των πωλήσεων. Και όπως δήλωσε με χιούμορ ο Φίλιπ Στόουν, το Greek Rural Postmen, έκδοση που απευθύνεται αποκλειστικά σε φιλοτελιστές, αύξησε τις πωλήσεις του κατά 1.000%: ενώ είχε πουλήσει μόνο ένα αντίτυπο τις δύο εβδομάδες που προηγήθηκαν της ανακοίνωσης του βιβλίου, μετά την ανακοίνωση οι πωλήσεις... εκτινάχθηκαν στα 10 αντίτυπα.

Το Diagram Prize αλλά και το βιβλίο με το ελληνικό θέμα που πήρε το βραβείο των βραβείων είναι καθαρά βρετανικά και ως προς το χιούμορ και ως προς τη σύλληψη. Το βραβείο δημιουργήθηκε το 1978 από το Bookseller με σκοπό να σπάσει κάπως τη σοβαροφάνεια και την πλήξη της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου της Φραγκφούρτης. Κριτήριό του είναι η παραδοξότητα του τίτλου αλλά και του περιεχομένου ενός βιβλίου. Στη διάρκεια των 30 χρόνων κάποια από τα βιβλία που βραβεύτηκαν έγιναν τεράστιες εμπορικές επιτυχίες, όπως το περίφημο How to Shit in the Woods: An Environmentally Sound Approach to a Lost Art (Πώς να χ... στα δάση, Ten Speed Press), που έκανε πωλήσεις άνω του ενός εκατομμυρίου αντιτύπων.


Καρτ ποστάλ που απεικονίζει το χωριό Καστέλι Πεδιάδος, ταχυδρομημένη με το γραμματόσημο των 10 λεπτών της πρώτης κρητικής σειράς, σφραγισμένο με τη σφραγίδα του χωριού. Από το λεύκωμα του Θανάση Παπαϊωάννου Γραμματόσημο και Ιστορία (εκδόσεις Ηλιοτρόπιο)


Το βραβευμένο βιβλίο είναι επίσης καθαρά βρετανικό προϊόν. Εκδόθηκε από την Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας (Hellenic Philatelic Society of Great Britain), μια εταιρεία που έχει ιδρυθεί το 1960, το συμβούλιό της αποτελείται αποκλειστικά από Βρετανούς - μόνο άνδρες - και ο αρκούντως εκκεντρικός εταιρικός σκοπός της είναι η ενθάρρυνση της συλλογής ελληνικών γραμματοσήμων και η καλλιέργεια της μελέτης τους. Το βιβλίο του Ντέρεκ Γουίλαν έχει ήδη κριθεί θετικά από το περιοδικό της Βασιλικής Φιλοτελικής Εταιρείας του Λονδίνου (Ιανουάριος 1995).

Φαίνεται ότι αυτό το βραβείο προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το σάιτ του BBC News έχει καλέσει τους χρήστες του να εμπνευστούν ιστορίες από το βραβευμένο βιβλίο. Μία από αυτές έχει ως ήρωα τον ταχυδρομικό διανομέα που άκουγε στο όνομα Δημήτρης Βασιλικός και μοίραζε γράμματα στα χωριά της Ελασσόνας. Οταν πέθανε, σε ηλικία 87 ετών, ο γιος του ανακάλυψε σε μια σοφίτα 17 σακούλες με γράμματα που είχαν μεν σφραγιστεί, με τους ακυρωτικούς αριθμούς, αλλά δεν είχαν ποτέ διανεμηθεί.
Αλλά η πιο σοβαρή αντίδραση είναι η εξαγωγή του βραβείου. Ηδη αναγγέλθηκε ένα αντίστοιχο γερμανικό βραβείο, με τίτλο Kuriosester Buchtitel, και νονό ένα λογοτεχνικό μπλογκ, το Literary Salon. Μπορεί όμως ένα τόσο βρετανικό βραβείο να ευδοκιμήσει έξω από τα χωράφια του χιούμορ και της ειρωνείας; Ιδού το νέο μεγάλο ερώτημα στο οποίο μας οδηγεί ένας... έλληνας αγροτικός ταχυδρομικός διανομέας.

Το ΒΗΜΑ, 28/09/2008

No comments: