Friday, September 12, 2008

«Η Λατινική Αμερική δεν είναι η πίσω αυλή των ΗΠΑ»


Πέντε χρόνια μετά την πρώτη επίσημη έλευσή του στην Ελλάδα, ο σπουδαίος 80χρονος Μεξικανός συγγραφέας Κάρλος Φουέντες μάς επισκέπτεται ξανά. Αυτή τη φορά για μία διάλεξη στα αγγλικά στις 6 Οκτωβρίου (Δευτέρα), στις 7 το απόγευμα, στο Μέγαρο Μουσικής στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Megaron Plus. Η εκδήλωση πραγματοποιείται με τη συνεργασία των εκδόσεων «Καστανιώτη» και «Αγρα». Θα προλογίσει και θα συντονίσει η δημοσιογράφος Μικέλα Χαρτουλάρη, ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό. Η είσοδος είναι ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας, τα οποία θα διανέμονται μία ώρα πριν από την έναρξη της ομιλίας του Φουέντες.


«Η χώρα μου, το Μεξικό, είναι το ποντίκι και η Αμερική ο ελέφαντας» έχει πει ο Κάρλος Φουέντες
Δεν είναι μόνο ο πανάξιος μυθοπλάστης, ο οποίος έχει στήσει αριστουργήματα σαν τον «Θάνατο του Αρτέμιο Κρους», που γράφτηκε το 1962, όταν ο συγγραφέας ήταν μόλις τριάντα πέντε ετών. Απαντες του αναγνωρίζουν ότι είναι το άγρυπνο πολιτικοποιημένο μάτι που υπερασπίζεται τη «μικρή» του χώρα, το Μεξικό, εναντίον της επεκτατικής εξωτερικής πολιτικής της Αμερικής: «Το Μεξικό είναι σαν το ποντίκι και η Αμερική σαν τον ελέφαντα», είχε πει, θέλοντας να δηλώσει τη διαφορά μεγέθους των δύο χωρών.

Του αρέσουν οι παρομοιώσεις, αλλά όταν μιλάει για την «κακή γειτόνισσα», την Αμερική, ποτέ δεν μασάει τα λόγια του: «Για πρώτη φορά από την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στον κόσμο κυριαρχεί μία και μόνο δύναμη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής διαθέτουν μια βαθιά ριζωμένη δημοκρατική παράδοση, στην οποία εγώ πάντα εναπόθετα τις τελευταίες προσδοκίες μου, διότι πρόκειται για ένα έθνος το οποίο θαυμάζω και αγαπώ για την ποιότητα των ανθρώπων του και του πολιτισμού του. Διαθέτουν, ωστόσο, και μια ιμπεριαλιστική παράδοση, η οποία θα ασκηθεί χωρίς κανέναν ενδοιασμό στη Λατινική Αμερική, την "πίσω αυλή τους". Σήμερα, μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001, η Λατινική Αμερική δεν είναι καν η πίσω αυλή. Εχει περάσει στην απόλυτη λήθη».

Πάνω από πενήντα δύο υπολογίζονται τα έργα που έχει γράψει, υπηρετώντας, εκτός της ποίησης, τα είδη του μυθιστορήματος, της νουβέλας, του θεάτρου, του λογοτεχνικού δοκιμίου, του σεναρίου - στον κινηματογράφο του δόθηκε η ευκαιρία να συνεργαστεί με τον πολύ Λουίς Μπουνιουέλ.

Το πρώτο του βιβλίο το εξέδωσε το 1948 και έκτοτε δεν υπάρχει χρονιά που ο υπερκινητικός και μέσα σε όλα δημιουργός να μην έχει κάτι να δημοσιεύσει. Γιατί η πολιτική του ένταξη στην Αριστερά και ο αντιαμερικανισμός του δεν τον αφήνουν λεπτό να ησυχάσει. Ακολουθεί τη μακρά λατινοαμερικανική παράδοση, στην οποία ο ιδιωτικός και ο δημόσιος χώρος συναντώνται και ο συγγραφέας είναι η ζωντανή φωνή του λαού της Λατινικής Αμερικής· ο Βραζιλιάνος συγγραφέας Ζόρζε Αμάντο αποστρεφόταν αυτόν τον όρο και την ονόμαζε Νότια Αμερική.

Γιος διπλωματών, ακολούθησε τον πατέρα του στις μεταθέσεις του στις ΗΠΑ, τη Χιλή και την Αργεντινή. Σπούδασε νομικά στο Μεξικό και τη Γενεύη και μετά το πέρας των σπουδών του ακολούθησε διπλωματική σταδιοδρομία, εκπροσωπώντας τη χώρα του σε διεθνείς οργανισμούς. Εχει διδάξει σε πανεπιστήμια κύρους, ανάμεσα στα οποία το Κέμπριτζ και το Χάρβαρντ. Το 1977 τιμήθηκε με το βραβείο Romulo Gallegos, το μεγαλύτερο της Λατινικής Αμερικής, για το μυθιστόρημά του «Terra nostra» (1975). Δέκα χρόνια χρόνια αργότερα του απονεμήθηκε το Βραβείο Θερβάντες για το σύνολο του έργου του.

Αν κάτι απεχθάνεται στη λογοτεχνία, είναι η έννοια του μεταμοντέρνου: «Δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει. Σήμερα όλοι είμαστε μετα-κάτι» έχει αντιδράσει με αποστροφή. Το μυθιστόρημά του «Ο γερο-γκρίνγκο» μεταφέρθηκε το 1989 στον κινηματογράφο από τον Λουίς Πουέντζο, με πρωταγωνιστές τον Γκρέγκορι Πεκ και την Τζέιν Φόντα. *
  • Βιβλία του στα ελληνικά
ΑΓΡΑ: «Κονστάνσια και άλλες ιστορίες για παρθένους», «Το Κάθισμα του Αετού», «Νερό καμένο», «Η πορτοκαλιά ή Οι κύκλοι του χρόνου», «Ο θάνατος του Αρτέμιο Κρους».
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ: «Ανήσυχη παρέα», «Σε αυτά πιστεύω», «Οι μασκαρεμένες μέρες», «Ολες οι ευτυχισμένες οικογένειες» (υπό έκδοση).
INSTITUTO CERVANTES: «Η ενότητα και η πολυμορφία της ισπανικής γλώσσας»
ΚΕΡΔΟΣ: «Το ένστικτο της Ινές»
ΩΚΕΑΝΙΔΑ: «Τα χρόνια με τη Λάουρα Δίας», «Ντιάνα, η μοναχική κινηγός», «Η εκστρατεία».
ΘΕΜΕΛΙΟ: «Μακρινές συγγένειες», «Αύρα. Τα γενέθλια».


ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 12/09/2008

No comments: