Βιβλία με δείκτη προστασίας

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΑΤΙΑ

Οποιος έχει αγοράσει έστω κι ένα παιχνίδι καταλαβαίνει. Πολύ δύσκολη υπόθεση. Πολύτιμος οδηγός είναι η προειδοποίηση, τυπωμένη σε κάθε συσκευασία, ότι το παιχνίδι απευθύνεται σε συγκεκριμένη ηλικία. Αισθάνεσαι τουλάχιστον ασφαλής ότι δεν θα βλάψεις την υγεία του παιδιού.

Θα μπορούσε να ισχύσει το ίδιο και με τα παιδικά βιβλία; Θα βοηθούσε αν η ηλικιακή σήμανση τυπωνόταν και στην «Κοκκινοσκουφίτσα»; Μεγάλοι εκδοτικοί της Βρετανίας (Random House, Penguin, Scholastic) αποφάσισαν από το φθινόπωρο να το κάνουν. Κάθε αντίτυπο θα αναγράφει στο οπισθόφυλλό του ότι είναι κατάλληλο για 5+, 7+, 11+ ή και 13+ ετών. Δελεάστηκαν από μια έρευνα που συμπέρανε ότι το 86% των ενηλίκων καταναλωτών θα καλοσώριζε ένα τέτοιο μέτρο «ως ένα ακόμη εργαλείο επιλογής των κατάλληλων βιβλίων».

Φυσικά, οι συγγραφείς των βιβλίων αλλά και οι εικονογράφοι αντέδρασαν. Με μπροστάρη τον Φίλιπ Πούλμαν (και οπισθοφυλακή τους Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, Αντονι Χόροβιτς, Τέρι Πράτσετ κ.ά.) περισσότερα από 5.000 άτομα εκφράζουν ήδη τη δυσαρέσκειά τους στο διαδίκτυο (www.notagebanding.org).

«Η σήμανση δεν είναι άλλη μια πληροφορία για το οπισθόφυλλο. Είναι άποψη», υποστηρίζει ο Φίλιπ Πούλμαν. «Είναι σαν να λέω εγώ ότι έγραψα το βιβλίο για 11χρονα. Ολοι οι άλλοι κρατηθείτε μακριά. Ο λόγος που οι συγγραφείς δεν γράφουν ποτέ την ηλικία του ήρωά τους είναι ακριβώς για να μπορέσουν όσο πιο πολλά παιδιά γίνεται να ταυτιστούν μαζί του», γράφει οργισμένος στον «Γκάρντιαν».

Κι έχει απόλυτο δίκιο. Ολοι θυμόμαστε τον εαυτό μας να διαβάζει το ίδιο βιβλίο με διαφορά χρόνων. Κάθε φορά ήταν τελείως διαφορετικό. Οπως και κάθε παιδί είναι μια τελείως διαφορετική προσωπικότητα. Κάποια είναι εξυπνότερα, με έντονη φιλομάθεια. Γιατί λοιπόν να σταματήσουμε ένα 8χρονο να διαβάσει ένα βιβλίο μόνο και μόνο επειδή γράφει απέξω «για 11+ ετών». Και τα άλλα, που πάσχουν από δυσλεξία ή εμφανίζουν μαθησιακές δυσκολίες; Φαντάζεστε πώς θα νιώσουν όταν επιτέλους καταφέρουν να ολοκληρώσουν ένα βιβλίο και ανακαλύψουν ότι ήταν για 5χρονα;

Με την ίδια λογική, η «Λιλιπούπολη» του Μ. Χατζιδάκι δεν είναι για ένα μωρό 15 μηνών. Κι όμως. Η κόρη μου την λατρεύει έστω κι αν μόνο την χορεύει.

ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΠΑΡΚΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 02/09/2008