- Το τελευταίο βιβλίο του Δημήτρη Νόλλα είναι μια νουβέλα για το πώς αντιλαμβανόμαστε ό,τι μας είναι ανοίκειο. Με τα «Ναυαγίων πλάσματα» εγκαινιάζεται η νέα σειρά των εκδόσεων «Κέδρος», με τον εύγλωττο τίτλο «Εμείς και οι άλλοι». Πρόκειται για την ιστορία της Ασμάτ, η οποία γαντζωμένη σε μία πόρτα-αυτοσχέδια σχεδία, ξεβράζεται σ' ένα νησί του Αιγαίου, όπου θα την περισυλλέξει ο Ρήγας, ο λιμενοφύλακας. Είναι μία από τις εκατοντάδες λαθρομετανάστριες οι οποίες εγκαταλείπουν τις χώρες της φτώχειας και της δυστυχίας, πέραν της Ανατολίας, αναζητώντας καλύτερη τύχη στον ψευδεπίγραφα θαυμαστό καινούργιο κόσμο της Δύσης. Ξένη ανάμεσα στους «ξένους» νησιώτες, η Ασμάτ θα ερωτευτεί, θα αγαπήσει και θα αγαπηθεί. Ο θάνατός της στην άκρη του γκρεμού θα φέρει τα πάνω κάτω στη μικροκοινωνία του νησιού.
Οι οικονομικοί μετανάστες στάθηκαν η αφορμή να μιλήσετε για το «άλλο», το «διαφορετικό», το «ξένο».
- «Να μιλήσω για οτιδήποτε δεν μας μοιάζει. Και είναι τόσο πολλά».
Την κεντρική ηρωίδα σας, της οποίας δεν δηλώνεται η εθνικότητα, δεν την ψυχογραφείτε. Αντιθέτως την τοποθετείτε απέναντι στους άλλους σαν έναν καθρέφτη, όπου ο κάθε ντόπιος αντικρίζει την προσωπικότητά του. Γιατί επιλέξατε αυτή την τεχνική;
- «Δεν ήθελα να αυθαιρετήσω. Οταν θέλεις να ψυχογραφήσεις έναν χαρακτήρα, έχεις ανάγκη να χρησιμοποιήσεις τις δικές σου παρατηρήσεις, αλλά και να δώσεις τον λόγο στον ήρωά σου. Επειδή, λοιπόν, εν προκειμένω η ηρωίδα μου δεν γνωρίζει ελληνικά, δεν ήθελα να αγορεύει, να λέει πράγματα για τους άλλους. Σε τι ελληνικά θα τα έλεγε; Στα ελληνικά τα δικά μου;».
Τρία είναι τα βασικά πρόσωπα τα οποία περιστρέφονται γύρω από την ξένη γυναίκα: ο απόμαχος τυφλός ναυτικός, ο μικροαστός λιμενοφύλακας και ο κυνικός λιμενάρχης. Τι εκπροσωπεί ο καθένας από αυτούς και πώς επηρεάζουν τη δράση της νουβέλας σας;
- «Και οι τρεις συμβολίζουν την πραγματικότητα του Ελληνα. Εχει καταντήσει άνθρωπος κυνικός, άνθρωπος που έχει βάλει το "εγώ" κορόνα στο κεφάλι του, οτιδήποτε είναι έξω από αυτόν, είτε είναι ξένο είτε είναι ακόμη και συγγενικό, δεν τον αφορά. Το εγώ του δεν τον αφήνει να ανοιχτεί προς τον άλλο».
- «Ο δρόμος των ξένων, εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια, είναι ο δρόμος της θάλασσας. Μου φάνηκε ο χώρος πιο ελληνικός. Αλλωστε, δεν σας το κρύβω ότι θεωρώ το Αιγαίο τον κατ' εξοχήν ελληνικό χώρο».
Ισως ο αναγνώστης μπορέσει να ανιχνεύσει κάποια «σκηνοθετικά» στοιχεία, παρμένα από τον παπαδιαμαντικό κόσμο;
- «Δεν μπορώ αυτό να το πω. Αυτό, όμως, που μπορώ να σας διαβεβαιώσω είναι πως τα γραψίματά μας, όπως κι εμείς οι ίδιοι, είμαστε παιδιά των εμπειριών μας, των αναγνωσμάτων μας και των σχέσεών μας με τους άλλους».
- «Και μόνον το γεγονός ότι έχουμε το θάνατο μιας ξένης γυναίκας, ο οποίος πυροδοτεί μια αντιπαράθεση και μια σύγχυση στην κοινότητα, αυτό οπωσδήποτε είναι ένα στοιχείο νουάρ. Εμμέσως προκύπτει το ερώτημα: ποιος και πώς το 'κανε";».
- «Ετσι είναι. Να σας θυμίσω ότι ο αφηγητής ξεκινάει παραθέτοντας τα στοιχεία του δράματος και των χαρακτήρων γύρω από αυτό και, από μία στιγμή και πέρα, την αφήγηση τη φορτώνεται ο τυφλός ναυτικός».
- «Το τραγικό διαπερνά όλη την ιστορία και μόνον από το γεγονός πως το κύριο πρόσωπο της ιστορίας, δηλαδή η Ασμάτ, αφήνει μια κόλαση και έρχεται σ' έναν παράδεισο για ένα κομμάτι ψωμί. Ωστόσο, συναντά τον θάνατό της σαν σε προκαθορισμένο ραντεβού. Οσο για το κωμικό, φέρνει την παλάντζα της ζωής στα ίσα της».*
Οι δημόσιες σχέσεις δεν είναι για χόρταση
Για ποιους λόγους αποχωρήσατε από τη θέση του προέδρου του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου; - «Για το θέμα της πολιτικής βιβλίου της σημερινής κυβέρνησης είναι καλύτερα να ρωτήσει κανείς έναν εκδότη και όχι έναν συγγραφέα. Τώρα, για το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και τη θητεία μου σ' αυτό: Οι δημόσιες θέσεις δεν είναι για χόρταση. Οταν έρχεται η ώρα, που είναι πάντα τώρα, και πιστεύεις πως έκανες αυτό που είχες να κάνεις, καλό είναι να επιστρέφεις στο σπίτι. Και όλοι ξέρουμε τι σημαίνει σπίτι για έναν συγγραφέα».
- Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ / 2 - 21/03/2009
No comments:
Post a Comment