ΤΑ ΝΕΑ, Παρασκευή 15 Οκτωβρίου 2010
Επιµέλεια: Μαρία Μαρκουλή
«Εχω παλέψει ενάντια στον αυταρχισµό Δεξιάς και Αριστεράς. Ελπίζω το Νοµπέλ µου να ενθαρρύνει τους µαχητές της ελευθερίας, οικονοµικής, πολιτικής, πολιτισµικής, στη Νότια Αµερική», είπε στη «Le Μonde»
Τα πρώτα δεκατέσσερα λεπτά αφότου η Σουηδική Ακαδηµία τού ανακοίνωσε πως του απονέµει το βραβείο Λογοτεχνίας 2010 κατέγραψε στην «Εl Ρais» ο περουβιανός συγγραφέας
Εκείνη την ηµέρα, όπως όλες τις ηµέρες τις τελευταίες εβδοµάδες που ήταν στη Νέα Υόρκη, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα είχε ξυπνήσει στις πέντε το πρωί και για να µην ξυπνήσει τη γυναίκα του, την Πατρίτσια, κάθησε στο σαλόνι να διαβάσει. Δεν ήταν όµως όπως όλες τις άλλες ηµέρες, ήταν η ηµέρα που ο περουβιάνος συγγραφέας κέρδιζε το Νοµπέλ Λογοτεχνίας.
«Κάποια στιγµή αντιλήφθηκα την παρουσία της Πατρίτσιας στο σαλόνι. Με πλησίαζε µε το τηλέφωνο στο χέρι και µια έκφραση στο πρόσωπο που µε τρόµαξε. Κάποια οικογενειακή τραγωδία, σκέφτηκα. Επιασα τη συσκευή και µέσα από βόµβους και συριγµούς άκουσα µια φωνή να µιλάει στα αγγλικά. Ούτε καν κατάφερα να διακρίνω τις λέξεις “Σουηδική Ακαδηµία” και η επικοινωνία κόπηκε.
Μείναµε σιωπηλοί, κοιτώντας ο ένας τον άλλο χωρίς να λέµε κουβέντα µέχρι που το τηλέφωνο ξανάρχισε να χτυπάει. Αυτή τη φορά, η φωνή έφτανε καθαρή.
Ο κύριος από την άλλη άκρη της γραµµής είπε ότι ήταν ο γραµµατέας της Σουηδικής Ακαδηµίας, ότι µου απένειµαν το Βραβείο Νοµπέλ Λογοτεχνίας και ότι το νέο θα ανακοινωνόταν σε δεκατέσσερα λεπτά. Θα µπορούσα να το ακούσω στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο και στο Ιντερνετ». Γι’ αυτά τα πρώτα δεκατέσσερα λεπτά ο Λιόσα γράφει στην ισπανική εφηµερίδα «Εl Ρais».
Η Πατρίτσια τότε είπε πως πρέπει να ειδοποιήσουν αµέσως τον Αλβάρο, τον Γκονζάλο και τη Μοργκάνα, τα παιδιά τους, αλλά ο Λιόσα πρότεινε καλύτερα να περιµένουν να το ακούσουν επίσηµα. Και θύµισε στη γυναίκα του, πολλά χρόνια πριν στη Ρώµη που τους είχαν πει για εκείνο το χοντρό αστείο που κάποιοι φίλοι, ή µάλλον εχθροί, είχαν κάνει στον Αλµπέρτο Μοράβια, ότι τηλεφωνούσαν δήθεν από τη Σουηδική Ακαδηµία για να τον συγχαρούν για το βραβείο, εκείνος το ανακοίνωσε στον Τύπο και η είδηση αποδείχθηκε κακόγουστη φάρσα.
«Αν είναι αλήθεια, θα γίνει χαµός στο σπίτι. Καλύτερα να κάνεις ένα ντους», είπε η Πατρίτσια.
Ο Λιόσα όµως έµεινε στο σαλόνι και καθώς ξεκινούσε το νεοϋορκέζικο πρωινό, άρχισε να κάνει διάφορες σκέψεις.
«Σκέφτηκα το σπίτι στην Κοτσαµπάµπα, όπου πέρασα τα παιδικά µου χρόνια και τα “Είκοσι ερωτικά ποιήµατα” του Νερούδα, το βιβλίο που η µητέρα µου µού είχε απαγορεύσει να διαβάζω και το είχα κρυµµένο στο κοµοδίνο µου. Το πρώτο απαγορευµένο βιβλίο που διάβασα… Θυµήθηκα τη µεγάλη µύτη και τη φαλάκρα του παππού Πέδρο, που έγραφε στίχους τις γιορτές και έδινε εξηγήσεις στην οικογένεια όταν εγώ αρνιόµουν να φάω. “Για τον ποιητή το φαγητό είναι πεζό πράγµα”, έλεγε». Σκέφτηκε, λέει, µετά τον θείο Λούκο που έγραφε και δηµοσίευσε τις µικρές ιστορίες του, σκέφτηκε τις δικές του πρώτες ιστορίες. Θυµήθηκε εκείνα τα λεπτά τους φίλους του Λούκο Λογιάζα και Αµπελάρντο Οκουέντο και το περιοδικό «Literatura» – έβγαλαν τρία τεύχη µόνο – αλλά και τις έντονες διαµάχες τους για το ποιος είναι πιο σηµαντικός, ο Μπόρχες ή ο Σαρτρ... «Εγώ υποστήριζα τον δεύτερο και εκείνοι τον πρώτο και, προφανώς, είχαν δίκιο εκείνοι. Ετσι µου είχαν δώσει και το παρατσούκλι, το οποίο και λάτρευα, “ο µικρός Σαρτρ”».
Θυµήθηκε τον διαγωνισµό της «Revue Francaise» τον οποίο είχε κερδίσει τον 1957 µε το διήγηµά του «Η πρόκληση» και του έκαναν δώρο ένα ταξίδι στο Παρίσι, όπου πέρασε έναν ευτυχισµένο µήνα µένοντας στο Ξενοδοχείο Ναπολεόν, έχοντας την τύχη να ανταλλάξει δυο κουβέντες µε τον Αλµπέρ Καµύ και τη Μαρία Σεζάρες στην είσοδο εκείνου του θεάτρου και τις απεγνωσµένες προσπάθειές του να τον δεχθεί ο Σαρτρ, έστω και για ένα λεπτό – «Για να κοιτάξω το πρόσωπό του και να του σφίξω το χέρι».
- Ο Αύγουστος της λογοτεχνίας
Κι έπειτα... «Στις έξι ακριβώς το πρωί, ραδιόφωνο, τηλεόραση και Ιντερνετ επιβεβαίωναν ότι η είδηση για το Νοµπέλ Λογοτεχνίας ήταν αληθινή. Οπως είχε προβλέψει η Πατρίτσια, στο σπίτι έγινε χάος και από εκείνη τη στιγµή έπαψα να σκέφτοµαι, στιγµές στιγµές και να αναπνέω».
No comments:
Post a Comment