Tuesday, June 24, 2008

ΠΑΕΙ ΚΑΙ Ο ΙΑΣΩΝ ΔΕΠΟΥΝΤΗΣ...

Μια από τις ευγενέστερες φυσιογνωμίες της ελληνικής ποίησης έφυγε - ο Ιάσων Δεπούντης! Είχα την τύχη να τον γνωρίσω και μάλιστα είχαμε συναντηθεί πολλές φορές και στην Αθήνα αλλά και στην Κέρκυρα. Δεν θα ξεχάσω το ωραιότατο σπίτι του που θύμιζε... καράβι, έτοιμο να ταξιδέψει. Αυτή η σοφίτα, το παράθυρο που ήταν σαν φινιστρίνι κι αγνάντια η θάλασσα... Ο Ιάσων πάντα ταξίδευε. Δεν τον χώραγε ο τόπος. Δυο φορές έτυχε να του πάρω συνέντευξη και όπως ξέρουν οι υποψιασμένοι, οι συνεντεύξεις του Ιάσονα ήσαν συνεντεύξεις... ποταμοί. Μόνο που μ' έμπλεκε με μαθηματικούς τύπους και δυσκολευόμουν να τον παρακολουθήσω. Θα επανέλθω άλλη ώρα στον Ιάσονα. Τώρα αναδημοσιεύω το άρθρο της Ιω. Κλεφτ. από την Ελευθεροτυπία:

Πειρατής και Οδυσσέας της ποίησης

«Εχω τα πλούτη μου όλα σπαρμένα στους ορίζοντες... Είναι δελφίνια οι λέξεις μου, κινδυνεύουν. Χάνονται... Μη με βγάζετε έξω μέσα από το νερό. Εκεί υπάρχω... Μίλησε εσύ, θηρίο, Ωκεανέ, αναπαράστασή μου». Ενας από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς Ελληνες ποιητές, ο Κερκυραίος Ιάσων Δεπούντης, ένας σύγχρονος Οδυσσέας στα πελάγη της ζωής και της ποίησης, άφησε την τελευταία του πνοή χθες στη Ζυρίχη, σε ηλικία 89 ετών. Ο ίδιος σε έργο του αυτοπροσδιοριζόταν ως «Οδυσσέας Ωκεανός, πρώην Ιάσων Αργοναύτης με την Αργώ σε Αδρία και Ιόνιο. Και πριν Ιάσων Δεπούντης και πολύ πριν στο χθες, στο αύριο. Και πάντα το ερώτημα: ποιητής ή πειρατής;».
Κερκυραίος ο Δεπούντης, έφυγε το 1967, όταν έγινε η δικτατορία, και έζησε μέχρι το 1985 στην Ελβετία. Εκτοτε μοίραζε τον χρόνο του μεταξύ Αθήνας, Κέρκυρας και Ζυρίχης
Η 21η Απριλίου τον βρίσκει υπάλληλο του ΙΚΑ: παραιτείται και φεύγει στην Ελβετία, όπου θα ζήσει όλη τη ζωή του ως παιδαγωγός, ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος και μεταφραστής. Θα επιστρέψει στην Ελλάδα το 1985, οπότε συνταξιοδοτείται. Εκτοτε θα μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Αθήνας, Κέρκυρας και Ζυρίχης. Ο Δεπούντης στη γενέθλιο Κέρκυρα τελείωσε τη Σχολή Προσαλέντη. Στην Αθήνα παρακολούθησε μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Παιδαγωγικών και Κοινωνιολογίας. Αργότερα πήρε μαθήματα εφαρμοσμένης ψυχολογίας στο Παρίσι και μοντέρνων μαθηματικών στη Ζυρίχη. Πρωτοεμφανίζεται στα γράμματα το 1946 με τη συλλογή ποιημάτων «Η εξορία των αθανάτων» και αμέσως μετά με τη συλλογή «Από τη θάλασσα».
Από τους σημαντικούς εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, σχεδίαζε τα «ποιητικά» του κείμενα μέσα από την πάγια θέση του για την αποδόμηση της ποιητικής τέχνης. Τον τυπικά δοκιμιακό λόγο της ποίησής του επέμενε να τον ορίζει συνολικά ως ποίηση. Το έργο του, εκτός από τον λόγο, ενορχήστρωνε την εικόνα, το κολάζ, τη φωτογραφία και τα αποκόμματα των εφημερίδων. Χωρούσαν μέσα του από το σύμπαν και τα μαθηματικά μέχρι ο Ομηρος, ο Γούντι Αλεν, ο Αϊνστάιν, η Σίλβια Πλαθ και η κλωνοποίηση.
«Ο χαρακτηρισμός που δίνω στην καινούργια ποιητική έκφραση (μου) είναι μεταμοντέρνο. Κυρίως αναφέρομαι σε μια ποίηση αναζήτησης σε περιοχές του αγνώστου, που έχει κι άλλο όνομα, "μη αναγνωρίσιμο"», έλεγε τον Αύγουστο του 2007 στον Βασίλη Καλαμαρά. Σ' αυτό το «μη αναγνωρίσιμο» πνεύμα κινήθηκαν και οι επόμενες ποιητικές συλλογές του «Ακατοίκητη νύχτα» (1948 και 1962), «Systema Naturae» (1969 και 1984) και «Η οριακή (ορατή) υπέρβαση» (1997). Από τα κείμενα του πεζού λόγου ξεχωρίζει το βιβλίο «Χ. Α. Ντόννετ, Ο βομβαρδισμός μιας άμαχης πολιτείας».
Στα 85 του, θαλερός και αντισυμβατικός, εξέδωσε μια νέα συλλογή: «Σχεδία / Θάλασσα», σε στίχους και πρόζα διεμβολισμένα από Θουκυδίδη, Ησίοδο, την Οδύσσεια και επιστημονική αρχαιολογία. Ποίησή του έχει μεταφραστεί σε αγγλικά, γερμανικά και άλλες γλώσσες. Το 1992 τιμήθηκε από την Ομοσπονδία Συλλόγων και Κοινοτήτων Ελλήνων Μεταναστών της Ελβετίας. Στην Ελλάδα τα έργα του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις του περιοδικού «Μανδραγόρας».
[ΙΩΑΝΝΑ ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/06/2008]

No comments: