Monday, May 19, 2008

«Εφυγε» ο λογοτέχνης Μήτσος Αλεξανδρόπουλος




«Αισθάνομαι πως έγραφα συνέχεια το ίδιο βιβλίο... σε ρυθμούς, θέματα, μορφές, τον τρόπο της γραφής...» είχε πει κάποτε ο συγγραφέας Μήτσος Αλεξανδρόπουλος, ο οποίος έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 84 ετών. Και ας μην υπάρχει πουθενά ίχνος επανάληψης στα έργα του. Ισως αυτή η παραδοχή να είχε να κάνει με τον εσωτερικό ρυθμό και τη συνέπεια που είχαν οι πράξεις και τα λόγια του. Ο ακαταπόνητος άνθρωπος των Γραμμάτων, αφού εισέφερε σημαντικά σε όλα τα επί μέρους είδη της πεζογραφίας, με διηγήματα, μυθιστορήματα, βιογραφίες, ηττήθηκε από την επάρατη νόσο. Αποτέλεσε επίσης, για περίπου μισό αιώνα, έναν μοναδικό κόμβο επαφής μεταξύ της σύγχρονης ελληνικής και της ρωσικής λογοτεχνίας, μεταφράζοντας, ανθολογώντας, σχολιάζοντας και επισημαίνοντας τα πολλά σημεία όπου η μία συναντά και συνομιλεί με την άλλη.
Γεννημένος στην Αμαλιάδα το 1924, σφράγισε τα εφηβικά και νεανικά χρόνια του συμμετέχοντας στην Αντίσταση, οργανωμένος καθώς ήταν στο ΕΑΜ Νέων από το 1942. Το 1948 πέρασε στις γραμμές του ΔΣΕ του αρχηγείου Ηπείρου. Με το ψευδώνυμο «Σφυρής» έστελνε χρονογραφήματα (Ριπές) στα «Καθημερινά Νέα», που έβγαζαν στο αρχηγείο οι Βασίλης Ανθης και Κώστας Τσανάκας. Φοίτησε στη Νομική Σχολή της Αθήνας, αλλά οι ακραίες αντιξοότητες της μετεμφυλιακής περιόδου τον ανάγκασαν, όπως και αρκετούς άλλους της γενιάς του, να καταφύγει ως πολιτικός πρόσφυγας αρχικά στο Βουκουρέστι και από το 1956 στη Μόσχα, όπου παρέμεινε ως τον επαναπατρισμό του το 1975. Το 1953 είχε καταδικαστεί από το Στρατοδικείο Ιωαννίνων τρις εις θάνατον. Συνέχισε με φιλολογικές σπουδές στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο της Μόσχας και το 1957 γνώρισε την ελληνίστρια Σόνια Ιλίνσκαγια, με την οποία παντρεύτηκε και απέκτησε μία κόρη, την Ολγα. Μέσα από το εκτεταμένο έργο του, σημειώνουμε τα μυθιστορήματα «Νύχτες και Αυγές» (1961-1963), «Σκηνές από το βίο του Μάξιμου Γραικού» (1976), «Στο όριο» (2003), τα διηγήματα «Λευκή ακτή» (1966), «Η ένατη πληγή» (1986), «Επιστροφές» (1999), τη δίτομη αυτοβιογραφία του «Αυτά που μένουν» (1994), τις βιογραφίες για τον Γκόρκι (1980), τον Τσέχοφ (1981), τον Ντοστογιέφσκι (1984), τον Μαγιακόφσκι (2000) και πολύ πρόσφατα τον Μάντελσταμ (2008), καθώς και την τρίτομη «Ρωσική Λογοτεχνία. Από τον 11ο αιώνα μέχρι την επανάσταση του 1917» (1978-1979). Τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Γκόρκι (1978) και στην Ελλάδα με το Βραβείο Μυθιστορηματικής Βιογραφίας (1981) και το 2001 με το Μεγάλο Βραβείο για το σύνολο του έργου του. Η κηδεία του, πολιτική και χωρίς επικηδείους, σύμφωνα με την επιθυμία του, θα γίνει αύριο στις 15.00 από το Α΄ Νεκροταφείο. Συλλυπητήριο τηλεγράφημα στο οποίο εκφράζει τη θλίψη της «για τον θάνατο του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου, διακεκριμένου κομμουνιστή λογοτέχνη», απέστειλε στην οικογένεια του εκλιπόντος η ΓΓ του ΚΚΕ κυρία Αλέκα Παπαρήγα.
[ΤΟ ΒΗΜΑ, 20/5/2008]

No comments: