Με τον ποιητικό τρόπο του Δημήτρη Ποταμίτη - Εφτά χρόνια μετά

• Από τον Σπύρο Αραβανή

«Πώς μεταλλάχτηκε έτσι η χώρα μου/ Πώς γαλούχησε στο στήθος της τόσα ανθρωποειδή/ Δεξιόστροφα αριστερόστροφα/ Ποτέ φυγόκεντρα/ Να εμμένουν σε εικονικά παράθυρα/ Την ηδονή της πλάνης εξαντλώντας».

Και αλλού: «Ο αιώνας μου πάσχει από έλλειψη κυριολεξίας/ Το ίδιο και η ποίηση». Ο φωτογράφος τής εποχής άνοιξε τον φακό του και στόχευσε. Πυρ. Στο παρόν. Στην ποίηση. Στη ζωή. 26η του Φεβρουαρίου. Τα μεγάλα βαθουλωτά μάτια του θεατράνθρωπου και ποιητή Δημήτρη Ποταμίτη έχουν σιωπήσει, ακριβώς εφτά χρόνια. Το δικό του όμως «Θέατρο Ερευνας» συνεχίζει να λειτουργεί. Μέσα και από τα ποιήματά του. Εκεί που «λογάριαζε την επιμονή στο ανύπαρκτο του θανάτου». Οι γραμματολόγοι τον χαρακτηρίζουν έναν από τους αντιπροσωπευτικότερους ποιητές της γενιάς τού '70. Ο ίδιος όμως εκλιπαρούσε από τον σταυρό της έμπνευσης: «Γλώσσα μου γλωσσούλα μου/ Λαμά σαβαχθανί/ Ινα τι/ Ινα τι με εγκαταλείπεις;» Να εννοούσε χωρίς βραβεία, επαίνους και έπαθλα; Οχι βέβαια. Ο αυριανός βραβευμένος ποιητής θα είναι ξανά ο ανώνυμος της παράδοσης. Εκατοντάδες βιβλία, εκατοντάδες ποιητές, εκατοντάδες περιοδικά. Λίγος ο χρόνος. Λιγότερη η κριτική. Ελάχιστοι οι ουσιαστικοί αναγνώστες. Η ταυτότητα θα ξανακερδηθεί όταν στην ερώτηση της ψυχής: «Γιατί δεν γράφεις ποιήματα όπως μιλάς/ Να σε καταλαβαίνω» ο ποιητής θα απαντήσει: «Γιατί ο τρόπος που μιλώ είναι απάτη». Θα αποκτήσει και πάλι πρόσωπο όταν θα πει δημοσίως: «Νομίζουν πως ο ποιητής/ Είναι ο φανατικός του ρήματος/ Ο μονομανής του επιρρήματος/ Ο εραστής των επιθέτων/ Και των ουσιαστικών». Ομως «η λέξη είναι μεσάζων ανάμεσα/ Στο πράγμα και στη γνώση του/ Οχι το ίδιο το πράγμα/ Το ίδιο το πράγμα το ψηλαφείς/ Μόνο σε τόνους σιωπής χωμένος». Σιωπή; Η γνωστή λιθοβολημένη σιωπή των διανοουμένων; Οχι. Τότε ποια; «Οι λέξεις οφείλουν να αποσύρονται», «ώς να εξαγνιστούν οι στάχτες». Γιατί «στους χαλεπούς καιρούς» «το δέος αντίπαλον/ Είναι η στάχτη μόνο/ Η γελοιότητα της νεκρής πόζας των ασώτων». Στους χαλεπούς καιρούς. Δηλαδή σήμερα που «ο ντελάλης εξαφανίζει τον εκφωνητή/ Τον καλλιτέχνη ο τεχνοκράτης εξοντώνει» και «ένα θαυμαστικό δίπλα στο μεγάλο μηδενικό αστράφτει». Σήμερα που «μ' ένα μπουκάλι κόκα κόλα στο δεξί κι ένα ευρώ στο αριστερό το χέρι ως θεία κοινωνία», «ο πολιτισμός των πολιτισμών» θριαμβεύει. Σήμερα που «πρέπει να ξεπεράσουμε τον καπιταλισμό μας», γιατί έντρομοι διαπιστώνουμε πως «ο παράδεισος περνά από λιτότερους δρόμους». Σήμερα που «η αγάπη» σαν «ψίχουλο περιστεριών στην άσφαλτο σαπίζει» και που δεν είμαστε πια «οι Ευτυχείς Ευρωπαίοι». «Πώς μεταλλάχτηκε έτσι η χώρα μου./ Πώς γαλούχησε στο στήθος της τόσα ανθρωποειδή...».

ΥΓ.: Οι στίχοι που παρατίθενται είναι από τις ποιητικές συλλογές «Τα Πυρηνικά Ποιήματα», «Η αεροσυνοδός με τα βαμμένα νύχια», «Απεργεί ο οδοκαθαριστής», «Αυτοψίες», που εμπεριέχονται στο βιβλίο: Δημήτρης Ποταμίτης, «Ποιήματα, 1964-2003»,εκδόσεις Καστανιώτη.