Η «δεσποινίς–θαύμα» αποκαλύφθηκε

• Του Κωστα Θ. Καλφοπουλου, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 18/02/2010
  

Οι πρώτες ασπρόμαυρες φωτογραφίες της Ελένε Χέγκεμαν στο myspace και το facebook (που αναδημοσιεύονται στον Τύπο και το google) θυμίζουν κάτι από τα ’70s ή από αστυνομικό αρχείο εποχής: μακρύ αχτένιστο μαλλί, βλέμμα που αποφεύγει τον φακό, καρό πουκάμισο, σαν των Αμερικανών ξυλοκόπων. Στη ζούγκλα της εικονικής κοινωνικής δικτύωσης το πορτρέτο της νεαρής θα περνούσε μάλλον αδιάφορο, αν η δεκαοκτάχρονη Ελένε Χέγκεμαν δεν ήταν η συγγραφέας του «απόλυτου μπεστ-σέλερ» («Axolotl Roadkill») στη Γερμανία, η οποία σε άλλες φωτογραφίες, έγχρωμες τη φορά αυτή, θυμίζει κάτι από βαμπ ή Λολίτα. Μέσα σε λιγότερο από δυο μήνες, η εκκολαπτόμενη συγγραφεύς και σκηνοθέτις από το Φράιμπουργκ, που ζει στο Βερολίνο, κατάφερε να συγκεντρώσει τα φώτα της δημοσιότητας, από τη Ζυρίχη μέχρι τη Νέα Υόρκη, με τις κριτικές σε υπερθετικό βαθμό για το πρώτο της βιβλίο (2ο στη λίστα του Spiegel, 3ο στο Top15 του Stern), αλλά και με την αποκάλυψη ότι αρκετά σημεία του μυθιστορήματός της ήταν «δάνεια» από ανάλογο έργο ενός «αντεργκράουντ συγγραφέα». H «δεσποινίς–θαύμα» (Freuleinwunder), αν και υπεραμύνθηκε της τεχνικής της (remix), παραδέχθηκε το «ατόπημα» και υπόσχεται στη δεύτερη έκδοση να επανορθώσει.

Η ιστορία της «διαταραγμένης τινέιτζερ», όπως η ίδια αυτάρεσκα αυτοπροσδιορίζεται σε μια συνέντευξη στον Spiegel, θα μπορούσε από μόνη της να αποτελέσει το θέμα μιας διατριβής στη θεωρία της λογοτεχνίας: πρώτη εμφάνιση και εκτόξευση στα εκδοτικά «τσαρτ», διακειμενικότητα και αναφορές (τι επιρροές από τη γερμανική και παγκόσμια λογοτεχνία μπορεί να έχει μια δεκαεφτάχρονη στον 21ο αιώνα;), οι ευθύνες των εκδοτών και των επιμελητών (Lektorat) και η δύναμη της κριτικής, αλλά και των «ευπωλήτων», συνταγές επιτυχίας και copy-paste (συγ)γραφή χωρίς απόδοση των διαδικτυακών πηγών, ο ρόλος των blog (από τα οποία ξεκίνησε η αποκάλυψη), το αδιέξοδο της no future γενιάς, τα ψυχοτρόπα και η «ψηφιακή μποέμ» (digitale Boheme) των μητροπόλεων και άλλα σχετικά ερωτήματα. Αυτές οι «μεξικανικές υδρόβιες σαλαμάνδρες» που κινδυνεύουν να είναι θύματα τροχαίων (όπου παραπέμπει ο τίτλος Axolotl Roadkill), γεμίζοντας τις επιφυλλίδες των σοβαρών εφημερίδων και τις λογοτεχνικές ιστοσελίδες, μαζί και τα ταμεία των εκδοτικών, προεικάζουν ότι η λογοτεχνία μετασχηματίζεται επικίνδυνα.