Ο Αϊτιανός συγγραφέας και ποιητής Λιονέλ Τρουγιό υποστηρίζει πως «χρειάζονται περισσότερα πράγματα από τη ρητορική ως όπλο και έναν μαύρο στον Λευκό Οίκο για να αλλάξουν τα πράγματα στον κόσμο. Για μια μικρή χώρα, για τους αδύναμους και τους φτωχούς, το αμερικανικό κράτος είναι ένα τέρας». Δεκαεννιά χρόνια αμερικανικής κατοχής (1915-1934) δεν λησμονούνται εύκολα.
«Η εκλογή του Ομπάμα είναι ένα ευτυχές γεγονός και δηλώνει σίγουρα μια πρόοδο», λέει σε συνέντευξή του στη «Μοντ». Ωστόσο δεν πρόκειται για επανάσταση και δεν σημαίνει το τέλος της αδικίας και του ρατσισμού ούτε στις ΗΠΑ ούτε στον υπόλοιπο κόσμο. Οι παιδιάστικες εκδηλώσεις χαράς απελευθερώνουν αναμφίβολα φαντασιώσεις, χωρίς να βοηθούν όμως στο να σκεφτούμε το πραγματικό, το πιθανό και τα όριά του. Ομως αυτό που επείγει δεν είναι να σκεφτούμε; Ο Ομπάμα προσφέρει κάποιες ευκαιρίες για να σκεφτεί κανείς. Εκφέρει έναν λόγο με τον οποίο εκφράζει παγκόσμιους προβληματισμούς. Εχει διαχωρίσει τη θέση του απέναντι στη ρητορική που χωρίζει τον κόσμο σε συμμάχους και εχθρούς των ΗΠΑ και δεν θεωρεί δικαίωμά του να τιμωρεί ή να διατάσσει κάποιους στο όνομα των συμφερόντων της χώρας του. Εως σήμερα ήταν αδιανόητο πως ένα ανθρώπινο πλάσμα από το Πορτ-ο Πρενς ή την Κινσάσα μπορεί να αναφερθεί στον λόγο ενός Αμερικανού προέδρου.
Αυτό μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: είτε η αυτοκρατορία, σίγουρη για τη δύναμή της, αποφάσισε να αλλάξει μορφή, με κάποια επέμβαση πλαστικής χειρουργικής, είτε η αυτοκρατορία κάτω από το βάρος των εσωτερικών της αντιφάσεων κατάφερε να φτάσει επιτέλους σε μια εποχή Διαφωτισμού -κάτι που θα ήταν μια ωραία αναστροφή της Ιστορίας- την ώρα όπου άλλες χώρες την εγκαταλείπουν. Το αμερικανικό κράτος και η θεοφώτιστη Δεξιά του έδειχναν πάντα να ζουν μακριά από τις αρχές του Διαφωτισμού. Και να που τώρα ο εκπρόσωπος αυτής της αυτοκρατορίας μιλά σαν ένας πολίτης του κόσμου και όχι σαν ένας βάρβαρος γίγαντας, αστυνόμος και κατακτητής, ιερέας και εισαγγελέας, ταυτόχρονα.
Ο πρόεδρος Ομπάμα φέρνει μαζί του κινδύνους, όπως κάθε τι στο οποίο συνυπάρχει το παλαιό και το νέο.
Από την πλευρά του παλαιού: αυτή τη στιγμή εκτός από κάποια μέτρα που αφορούν το αλφάβητο του ουμανισμού, η νίκη του Ομπάμα δεν έχει παρά συμβολική σημασία για τους ξεχασμένους και τους πολίτες δεύτερης κατηγορίας που είναι οι μαύροι στις ΗΠΑ και οι λαοί πολλών χωρών. Το χρώμα δεν αποτελεί από μόνο του αξία και έχουμε την αμερικανική ακροδεξιά να λέει «βλέπετε, είμαστε όλοι ίσοι», ενώ οι συνθήκες διαβίωσης των ξεχασμένων από το κεφάλαιο δεν θα αλλάξουν πραγματικά, και αυτή η ίδια άκρα δεξιά θα πολεμήσει άγρια κάθε σχέδιο πραγματικής αλλαγής. Ο Μπαράκ Ομπάμα θα μπορούσε σύντομα χωρίς να το επιδιώξει να συρρικνωθεί σε μια οφθαλμαπάτη.
Από την πλευρά του νέου: είναι επίσης πιθανό ο Μπαράκ Ομπάμα να θελήσει πραγματικά να «εξανθρωπίσει» την αυτοκρατορία. Ομως ο «εξανθρωπισμός» της αυτοκρατορίας την οδηγεί αναγκαστικά σε κίνδυνο. Οι ΗΠΑ παραμένουν δυνατές μόνο έτσι όπως είναι, επιβάλλοντας δηλαδή την ισχύ τους όπως το κάνουν έως σήμερα.
Μπορεί να θελήσει, λοιπόν, ο Ομπάμα να κάνει τις ΗΠΑ μια χώρα σαν όλες τις άλλες, μια χώρα αδελφική, λιγότερο αμερικανική, πιο ανθρώπινη. Ομως το ανθρώπινο σημαίνει αδύνατο. Είναι ανθρώπινη αδυναμία να είσαι ταπεινός και αλληλέγγυος... Ομως, αυτή η έκθεση σε έναν τέτοιο κίνδυνο δεν μου κακοφαίνεται.
Αυτό μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: είτε η αυτοκρατορία, σίγουρη για τη δύναμή της, αποφάσισε να αλλάξει μορφή, με κάποια επέμβαση πλαστικής χειρουργικής, είτε η αυτοκρατορία κάτω από το βάρος των εσωτερικών της αντιφάσεων κατάφερε να φτάσει επιτέλους σε μια εποχή Διαφωτισμού -κάτι που θα ήταν μια ωραία αναστροφή της Ιστορίας- την ώρα όπου άλλες χώρες την εγκαταλείπουν. Το αμερικανικό κράτος και η θεοφώτιστη Δεξιά του έδειχναν πάντα να ζουν μακριά από τις αρχές του Διαφωτισμού. Και να που τώρα ο εκπρόσωπος αυτής της αυτοκρατορίας μιλά σαν ένας πολίτης του κόσμου και όχι σαν ένας βάρβαρος γίγαντας, αστυνόμος και κατακτητής, ιερέας και εισαγγελέας, ταυτόχρονα.
Ο πρόεδρος Ομπάμα φέρνει μαζί του κινδύνους, όπως κάθε τι στο οποίο συνυπάρχει το παλαιό και το νέο.
Από την πλευρά του παλαιού: αυτή τη στιγμή εκτός από κάποια μέτρα που αφορούν το αλφάβητο του ουμανισμού, η νίκη του Ομπάμα δεν έχει παρά συμβολική σημασία για τους ξεχασμένους και τους πολίτες δεύτερης κατηγορίας που είναι οι μαύροι στις ΗΠΑ και οι λαοί πολλών χωρών. Το χρώμα δεν αποτελεί από μόνο του αξία και έχουμε την αμερικανική ακροδεξιά να λέει «βλέπετε, είμαστε όλοι ίσοι», ενώ οι συνθήκες διαβίωσης των ξεχασμένων από το κεφάλαιο δεν θα αλλάξουν πραγματικά, και αυτή η ίδια άκρα δεξιά θα πολεμήσει άγρια κάθε σχέδιο πραγματικής αλλαγής. Ο Μπαράκ Ομπάμα θα μπορούσε σύντομα χωρίς να το επιδιώξει να συρρικνωθεί σε μια οφθαλμαπάτη.
Από την πλευρά του νέου: είναι επίσης πιθανό ο Μπαράκ Ομπάμα να θελήσει πραγματικά να «εξανθρωπίσει» την αυτοκρατορία. Ομως ο «εξανθρωπισμός» της αυτοκρατορίας την οδηγεί αναγκαστικά σε κίνδυνο. Οι ΗΠΑ παραμένουν δυνατές μόνο έτσι όπως είναι, επιβάλλοντας δηλαδή την ισχύ τους όπως το κάνουν έως σήμερα.
Μπορεί να θελήσει, λοιπόν, ο Ομπάμα να κάνει τις ΗΠΑ μια χώρα σαν όλες τις άλλες, μια χώρα αδελφική, λιγότερο αμερικανική, πιο ανθρώπινη. Ομως το ανθρώπινο σημαίνει αδύνατο. Είναι ανθρώπινη αδυναμία να είσαι ταπεινός και αλληλέγγυος... Ομως, αυτή η έκθεση σε έναν τέτοιο κίνδυνο δεν μου κακοφαίνεται.
- Σημεία αναφοράς, Από τη ΒΙΚΗ ΤΣΙΩΡΟΥ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 11/02/2009
No comments:
Post a Comment