Ο χωρίς αρχή και τέλος κύκλος του αίματος, που προήλθε από το μοίρασμα της Ελλάδας σε δυο ιδεολογικά στρατόπεδα, βρήκε την καλύτερη έκφρασή του στο μυθιστόρημα «Κεκαρμένοι» του 1959.
Το θέμα του ήταν ο στρατός, αλλά ποιος στρατός: του μετεμφυλιακού ζόφου, όπου περίσσευε η βία και η απώλεια της ατομικότητας υπέρ ενός εθνικιστικού ιδεολογήματος. Συγγραφέας του, ο Νίκος Κάσδαγλης. Ο ίδιος, πολλά χρόνια αργότερα, συγκεκριμένα το 1994, θα μιλήσει ανοιχτά και ξάστερα και για το κουρδικό «εξπρές του μεσονυκτίου» στη μαρτυρία «Το Αραράτ αστράφτει. Αφήγηση Κούρδου αγωνιστή».
Ο Νίκος Κάσδαγλης δεν υπάρχει πια. Πέθανε στα 81 του χρόνια το περασμένο Σάββατο στη Ρόδο, στην οποία είχε επιλέξει να ζει μετά τη συνταξιοδότησή του από την Αγροτική Τράπεζα. Είχε γεννηθεί στην Κω το 1928 και πολύ νωρίς, λόγω του σεισμού που έπληξε το γενέθλιο νησί, μετοίκησαν οικογενειακώς στη Ρόδο, που βρισκόταν υπό ιταλική κατοχή. Επειδή τα ελληνικά σχολεία τα είχαν κλείσει οι ιταλικές Αρχές, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα με τη μητέρα και τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια του, για να πάρει την εγκύκλια μόρφωση.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής οργανώθηκε σε αντιστασιακές ομάδες της Δεξιάς, επιλογή που του στοίχισε την αποβολή του από την Ιόνιο Ακαδημία και τη σύλληψη και φυλάκισή του από τον ΕΛΑΣ.
Ομως, η ήττα της Αριστεράς και οι διώξεις των αριστερών τον οδήγησαν να αλλάξει ιδεολογική ρότα και πολιτικό στρατόπεδο. Σ' αυτή την αλλαγή συνέτεινε και η στρατιωτική του θητεία ('51-53), όπου γνώρισε εκ των έσω τη βία και τη νοθεία του επίσημου κράτους.
Με την έλευση της δικτατορίας απολύθηκε από την Αγροτική Τράπεζα, στην οποία επανήλθε το 1974. Υπέγραψε τα αντιστασιακά «Δεκαοχτώ Κείμενα», «Νέα Κείμενα 1» και «Νέα Κείμενα 2». Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1952 με το διήγημα «Ο μηχανικός», στο περιοδικό «Νέα Ελληνικά» του Ρένου Αποστολίδη. Το πρώτο του βιβλίο ήταν η συλλογή διηγημάτων με θαλασσινά θέματα «Σπιλιάδες» (1952).
Εκτός από τους «Κεκαρμένους», που γυρίστηκε ταινία από τον Δημήτρη Μακρή, έγραψε κι άλλα σημαντικά έργα: «Τα δόντια της μυλόπετρας» (1955), «Εγώ ειμί ο Θεός σου» (1961) -το απαγόρευσε η χούντα με τον νόμο περί ασέμνων- και «Η νευρή», μία τοιχογραφία της ελλαδικής πραγματικότητας μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Ο Νίκος Κάσδαγλης δεν υπάρχει πια. Πέθανε στα 81 του χρόνια το περασμένο Σάββατο στη Ρόδο, στην οποία είχε επιλέξει να ζει μετά τη συνταξιοδότησή του από την Αγροτική Τράπεζα. Είχε γεννηθεί στην Κω το 1928 και πολύ νωρίς, λόγω του σεισμού που έπληξε το γενέθλιο νησί, μετοίκησαν οικογενειακώς στη Ρόδο, που βρισκόταν υπό ιταλική κατοχή. Επειδή τα ελληνικά σχολεία τα είχαν κλείσει οι ιταλικές Αρχές, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα με τη μητέρα και τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια του, για να πάρει την εγκύκλια μόρφωση.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής οργανώθηκε σε αντιστασιακές ομάδες της Δεξιάς, επιλογή που του στοίχισε την αποβολή του από την Ιόνιο Ακαδημία και τη σύλληψη και φυλάκισή του από τον ΕΛΑΣ.
Ομως, η ήττα της Αριστεράς και οι διώξεις των αριστερών τον οδήγησαν να αλλάξει ιδεολογική ρότα και πολιτικό στρατόπεδο. Σ' αυτή την αλλαγή συνέτεινε και η στρατιωτική του θητεία ('51-53), όπου γνώρισε εκ των έσω τη βία και τη νοθεία του επίσημου κράτους.
Με την έλευση της δικτατορίας απολύθηκε από την Αγροτική Τράπεζα, στην οποία επανήλθε το 1974. Υπέγραψε τα αντιστασιακά «Δεκαοχτώ Κείμενα», «Νέα Κείμενα 1» και «Νέα Κείμενα 2». Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1952 με το διήγημα «Ο μηχανικός», στο περιοδικό «Νέα Ελληνικά» του Ρένου Αποστολίδη. Το πρώτο του βιβλίο ήταν η συλλογή διηγημάτων με θαλασσινά θέματα «Σπιλιάδες» (1952).
Εκτός από τους «Κεκαρμένους», που γυρίστηκε ταινία από τον Δημήτρη Μακρή, έγραψε κι άλλα σημαντικά έργα: «Τα δόντια της μυλόπετρας» (1955), «Εγώ ειμί ο Θεός σου» (1961) -το απαγόρευσε η χούντα με τον νόμο περί ασέμνων- και «Η νευρή», μία τοιχογραφία της ελλαδικής πραγματικότητας μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
- Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/02/2009
No comments:
Post a Comment