Επιμ.: Φ. ΜΠΑΡΚΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 19/08/2008
Αν ο Κάφκα αρέσκονταν να βλέπει και να συλλέγει πορνογραφικό υλικό, πόσο αυτό θα επηρέαζε την κρίση μας ως αναγνώστες του σημαντικού έργου του; Θα γινόταν άραγε «Η Δίκη» του κατώτερη στα μάτια μας; Είναι ικανή μια τέτοιου είδους αποκάλυψη να αποκαθηλώσει έναν από τους πιο σημαντικούς λογοτέχνες του 20ού αιώνα;
Ο Βρετανός καθηγητής Τζέιμς Χος με το βιβλίο του κατεβάζει από το βάθρο του τον Κάφκα και του δίνει μια ανθρώπινη, αμαρτωλή διάσταση |
Οι γερμανόφωνοι μελετητές του Φραντς Κάφκα (1883-1924), ενορχηστρωμένοι θα 'λεγε κανείς, με μια φωνή υπερασπίζονται από την περασμένη Παρασκευή την «ιερότητα» του συγγραφέα, καθυβρίζοντας έναν Βρετανό πανεπιστημιακό και συγγραφέα, τον Τζέιμς Χος (James Hawes), γιατί τόλμησε στο βιβλίο του που κυκλοφόρησε εκείνη την ημέρα να υποστηρίξει ότι ο Τσέχος συγγραφέας ήταν συνδρομητής περιθωριακού πορνογραφικού υλικού και τακτικός θαμώνας οίκων ανοχής!«Ανασκάπτοντας τον Κάφκα» («Excavating Kafka») είναι ο τίτλος του βιβλίου του, που προκάλεσε την μήνιν των Γερμανών ακαδημαϊκών και κριτικών. Σεμνότυφος, σκανδαλοθήρας ακόμη και αντισημίτης είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτηρισμούς με τους οποίους στόλισαν τον Βρετανό «ιερόσυλο».
Το εξώφυλλο του βιβλίου και ο Φραντς Κάφκα |
«Ο Χος έριξε μια ματιά μέσα από την κλειδαρότρυπα και είδε τάχα τον Κάφκα με τα παντελόνια κατεβασμένα... Το να αποκαλείς πορνογραφικό υλικό τα εικονογραφημένα περιοδικά που λάμβανε ως συνδρομητής ο Κάφκα είναι σαν να συγκρίνεις ένα ποίημα του Χάινριχ Χάινε με ένα διαφημιστικό σλόγκαν των ΜακΝτόναλτς», έγραψε η μελετήτρια του Κάφκα, Ανιάνα Σριβάσταβα, στο site του «Σπίγκελ». Ο θρυλικός κριτικός του Κάφκα, Κλάους Βάγκενμπαχ, που έχει εκδώσει αναρίθμητα βιβλία για τον Τσέχο συγγραφέα και έχει αναφέρει τις «ακατάλληλες» εικόνες σε ένα απ' αυτά το 1958, δήλωσε στην εφημερίδα «Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε»: «Αυτά είναι βλακείες κάποιου που δεν ξέρει τίποτα για τον Κάφκα και γράφει για εκείνον λες και ξέρει...».Ο βιογράφος του Ράινερ Σταχ θεωρεί ότι το βιβλίο είναι ένα απίστευτο εμπορικό τερτίπι. «Κανένας δεν ισχυρίστηκε ότι ο Κάφκα ήταν παρθένος, αλλά οι "πορνογραφικές" εικόνες δεν είναι τίποτε άλλο από παιγνιώδεις αναπαραστάσεις».
Ο Χος έψαξε και βρήκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Λονδίνου και στην Οξφόρδη τα περιοδικά στα οποία ήταν συνδρομητής ο 20άρης τότε Κάφκα. Οι εικόνες τους υποστηρίζει είναι πέρα για πέρα πορνογραφικές. Περιλαμβάνουν ακραίες ερωτικές σκηνές και διαστροφές. Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο διαπιστώνει ότι τελικά ο Κάφκα δεν ήταν ένας καταπιεσμένος, παρανοϊκός δημιουργός, αλλά ένας άντρας του καιρού του που είχε κανονικότατες και συχνές ερωτικές σχέσεις και ήταν συνδρομητής σε περιθωριακό πορνογραφικό υλικό, που τύπωνε ο ίδιος άνθρωπος που τύπωσε και τις πρώτες νουβέλες του!Ο Χος, απόφοιτος της Οξφόρδης και καθηγητής δημιουργικής γραφής στο Πανεπιστήμιο Oxford Brookes, ανταπαντά στους επικριτές του λέγοντας ότι κανένας τους δεν διάβασε το βιβλίο που με τόση ευκολία λογοκρίνουν. «Ποτέ δεν υποστήριξα ότι ανακάλυψα πρώτος την εμμονή του με την πορνογραφία ή τους οίκους ανοχής. Με απασχόλησε όμως το γεγονός ότι όλοι οι μελετητές του επέλεξαν να αγνοήσουν εντελώς το θέμα».«Μιλάμε για έναν συγγραφέα του οποίου την ψυχή όλοι οι ειδικοί θέλησαν να αποκρυπτογραφήσουν. Εντρύφησαν σε κάθε τι γραπτό άφησε πίσω του, ακόμη και σε κάθε ένα έντυπο που συμπλήρωσε στην ασφαλιστική εταιρεία που εργαζόταν, ψάχνοντας για ενδείξεις. Και επέλεξαν να μη δείξουν αυτή την αναμφισβήτητα σκοτεινή πλευρά του», δήλωσε ο Χος στον «Γκάρντιαν».Τουλάχιστον βρέθηκε κι ένας Γερμανός κριτικός να καλωσορίσει το βιβλίο. «Είμαστε έξαλλοι αλλά ταυτόχρονα και χαρούμενοι», έγραψε ο Ούλριχ Βάιντζιερλ, στην εφημερίδα «Ντι Βελτ». «Τελικά, ο Κάφκα έπεσε από το βάθρο του και αποδεικνύεται τόσο αμαρτωλός όπως εσύ κι εγώ...».
No comments:
Post a Comment