Ο Γκίλμπερτ Αντέρ (Εδιμβούργο, 1944), δοκιμιογράφος, ποιητής, κριτικός βιβλίου και δημοσιογράφος - είχε δική του στήλη στους Sunday Times -, είναι μάλλον άγνωστος στην Ελλάδα, μολονότι o Μπερνάντο Μπερτολούτσι στήριξε το σενάριο της ταινίας Οι ονειροπόλοι στο ομώνυμο βιβλίο του. Είναι λοιπόν ευκαιρία να τον γνωρίσουμε με αφορμή το μυθιστόρημά του Μυστήριο στο χιόνι (πρωτότυπος τίτλος The act of Roger Murgatroyd), ένα εξαιρετικό δείγμα κλασικού αγγλοσαξονικού αστυνομικού αφηγήματος. Φαινομενικά το έργο μοιάζει με παρωδία - ο έλληνας εκδότης το αποκαλεί «ψυχαγωγικό ανάγνωσμα» που στόχο έχει να διασκεδάσει -, ο συγγραφέας όμως τηρεί όλους τους κανόνες που χαρακτηρίζουν το είδος και ο αναγνώστης νομίζει πως έχει μπροστά του ένα βιβλίο της Αγκαθα Κρίστι, της μεγάλης κυρίας του μυστηρίου. Ο Αντέρ, για να προκαλέσει τη σύγκριση μαζί της, τοποθετεί την ιστορία του στα μέσα της δεκαετίας του 1930 και μάλιστα στη Δυτική Αγγλία, στην επαρχία Ντάρτμουρ, σε μια έπαυλη αποκομμένη από τον κόσμο, καθώς εξαιτίας της θύελλας έχουν κοπεί οι τηλεφωνικές γραμμές.
Είναι πρωί της δεύτερης ημέρας των Χριστουγέννων και το χιόνι πέφτει πυκνό. Στη σοφίτα της έπαυλης του συνταγματάρχη Ρότζερ Φόουκς κείτεται νεκρός με μια σφαίρα στην καρδιά ο Ρέιμοντ Τζέντρι, δημοσιογράφος σκανδαλοθηρικής εφημερίδας, εκβιαστής, πρώην ζιγκολό, άνθρωπος με πολλούς εχθρούς. Η πόρτα της σοφίτας είναι κλειδωμένη από μέσα, το μοναδικό παράθυρο φράζεται από χοντρή σιδεριά και το όπλο του εγκλήματος δεν βρίσκεται εκεί. Ποιος είναι ο δράστης; Πώς έγινε ο φόνος;Ακολουθώντας πιστά τον τρόπο απόκρυψης και παραπλάνησης της Κρίστι - ακόμη και ο τίτλος του μυθιστορήματος παραπέμπει σε δικό της βιβλίο -, δημιουργώντας τυπικούς χαρακτήρες της αγγλικής υπαίθρου, ο συγγραφέας μάς καλεί να μαντέψουμε τον δολοφόνο, δίνοντάς μας όλα εκείνα τα στοιχεία που θεωρεί ότι χρειαζόμαστε. Κατ' αρχάς έχουμε τους ενοίκους της έπαυλης (τον συνταγματάρχη, τη σύζυγο και την κόρη του, συν τον σκύλο τους), τους φιλοξενούμενους (τον γιατρό και τον εφημέριο με τις συζύγους τους, τον φίλο της κόρης του και μια γερασμένη ηθοποιό), το υπηρετικό προσωπικό (τον μπάτλερ, τον κηπουρό και τη μαγείρισσα), τον απαραίτητο επιθεωρητή της Σκότλαντ Γιαρντ και μια ηλικιωμένη συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων, την Ευάδνη Μάουντ, η οποία έχει ως ηρωίδα μια γυναίκα, την Αλέξις Μπάντλεϊ (ας πούμε μια διαφορετική Μις Μαρπλ).Σύμφωνα με την παράδοση, δολοφόνος είναι ο λιγότερο ύποπτος. Ο ειδήμων αναγνώστης ξέρει καλά πως σε παρόμοιες ιστορίες όλοι οι ήρωες έχουν μυστικά και πως σε αυτά (σκοτεινό παρελθόν, ανομολόγητες συμπεριφορές, ψεύτικα ονόματα) κρύβεται ο δράστης, άρα άπαντες είναι ύποπτοι. Ο (συνταξιούχος) επιθεωρητής λοιπόν συγκεντρώνει στη βιβλιοθήκη τους υπόπτους, τους ανακρίνει και, όπως θα περίμενε κανείς, δεν κατορθώνει να αποκαλύψει τον δολοφόνο, μολονότι ο καθένας από αυτούς έχει και έναν λόγο να διαπράξει το έγκλημα. Αργότερα γίνεται μια δολοφονική απόπειρα, πράγμα που επιδεινώνει την κατάσταση. Και τότε εν μέσω γενικής σύγχυσης η συγγραφέας Ευάδνη Μάουντ παίρνει θριαμβευτικά τη σκυτάλη: ξανακαλεί στη βιβλιοθήκη τους υπόπτους και τους ανακοινώνει μέσα από ευφυείς παρατηρήσεις και συνειρμούς το τι ακριβώς έγινε στο κλειδωμένο δωμάτιο και ποιος είναι ο δολοφόνος. Παλαιομοδίτικη πλοκή; Ναι. Αλλά γραμμένη με τρόπο που γοητεύει. 
No comments:
Post a Comment