Σεμνότατος, καλοσυνάτος, αφοσιωμένος, επί οδόντα χρόνια, «εργάτης» της διάδοσης του βιβλίου ήταν ο 95χρονος μπαρμπα- Νίκος Παντελάκης, ο οποίος κηδεύτηκε χτες στο νεκροταφείο της Καισαριανής. Αυτή την 80χρονη, αφανή και ακάματη αγάπη, προσφορά και γνώση του για το βιβλίο, εκτιμούσαν βαθιά όλοι όσοι των γνώρισαν - συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, βιβλιοπώλες, βιβλιόφιλοι.
Γέννημα - θρέμμα φτωχής εργατικής αθηναϊκής οικογένειας, ο Νίκος Παντελάκης δεκάχρονος ξεκίνησε κουβαλώντας ένα καροτσάκι να πουλά βιβλία, στους δρόμους της Αθήνας. Πολύ σύντομα, το 1923, έγινε παιδί για όλες τις δουλειές στο βιβλιοπωλείο -εκδόσεις της «Εστίας», του οποίου η «ψυχή» υπήρξε μέχρι το 2001, οπότε σταμάτησε να δουλεύει κι άρχισε να γράφει το ένα και μοναδικό δικό του, βιωματικό βιβλίο, «Σαν να διάβασα ένα βιβλίο». Ενα βιβλίο για το ελληνικό βιβλίο, από το μεσοπόλεμο και εντεύθεν, που παρέχει πλήθος μαρτυρίες και μνήμες από μεγάλους ποιητές και συγγραφείς μας, τη διακίνηση, την πρόοδο, αλλά και τις περιπέτειες του ελληνικού βιβλίου σ' όλα τα δύσκολα χρόνια - κατοχικά και άλλα - του τόπου μας. [Ριζοσπάστης, 22/4/2008]
Οταν από την Κυριακή το μεσημέρι άρχισε να διαδίδεται το νέο -«Πέθανε ο κύριος Νίκος»- κανείς δεν σκέφτηκε να ρωτήσει για ποιον πρόκειται. Το αντίθετο. Η διευκρίνιση ήταν αναγκαία μόνο για το επίθετό του. Γιατί οι περισσότεροι Αθηναίοι είχαν ζητήσει βοήθεια από την ευγενική φιγούρα του κυρίου Νίκου (Παντελάκη) στο Βιβλιοπωλείο της Εστίας, από τον Μεσοπόλεμο μέχρι την εκπνοή του 20ού αιώνα. Πέρασε εκεί όλη του τη ζωή, γνώρισε τις πιο σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων στη διάρκεια του 20ού αιώνα, όσους περνούσαν από το βιβλιοπωλείο της Εστίας, στην οδό Σταδίου στην αρχή, στην οδό Σόλωνος από το 1978.
«Το 1923 που πήγα στην “Εστία” ήμουνα δέκα χρόνων». «Από την “Εστία” έφυγα τον Γενάρη του 2001». Ετσι παρουσιάζει ο ίδιος τη μακρότατη επαγγελματική του διαδρομή στην αυτοβιογραφική αφήγηση «Σαν να διάβασα ένα βιβλίο» (εκδ. «Εστία»). Σ’ αυτές τις σελίδες βρίσκονται μνήμες, πρόσωπα και βιβλία του μεγαλύτερου μέρους του 20ού αιώνα. Ολα όσα βίωσε προσωπικά ο κύριος Νίκος... [Της Ολγας Σελλά, Η Καθημερινή, 22/4/2008]
No comments:
Post a Comment