Iris Murdoch (1919-1999)

[Λεζάντα: Η Άϊρις Μέρντοχ το 1990]

Ένα καλοκαίρι είχα διαβάσει τη "Θάλασσα" [The sea, the sea] της Άϊρις Μέρντοχ [Iris Murdoch] και είχα ενθουσιαστεί. Από τα ωραιότερα βιβλία που με άγγιξαν κι αυτό το θυμόμουνα για πολύ καιρό.

H βρετανίδα φιλόσοφος, πεζογράφος και δοκιμιογράφος, Άϊρις Μέρντοχ ως συγγραφέας, ήταν τελειομανής που δεν επέτρεψε ποτέ στους εκδότες να αλλάξουν τα κείμενά της. Έγραψε 26 μυθιστορήματα σε 40 χρόνια. Το τελευταίο βιβλίο της το έγραψε ενώ ήδη είχε διαγνωσθεί ότι έπασχε από την ασθένεια του Alzheimer.

Γεννήθηκε στο Δουβλίνο στις 15 Ιουλίου 1919. Η οικογένειά της κινήθηκε προς το Λονδίνο, όπου η Murdoch μεγάλωσε στα δυτικά προάστια Hammersmith και Chiswich.

[Λεζάντα: Η Άϊρις Μέρντοχ το 1998, ένα χρόνο πριν το θάνατό της]

Η Murdoch μελέτησε τους κλασικούς, την αρχαία ιστορία και τη φιλοσοφία στο Somerville College, στην Οξφόρδη. Κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου ήταν ενεργό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, αλλά τελικά απογοητεύτηκε με την ιδεολογία της και παραιτήθηκε. Από το 1938 ως το 1942 εργάστηκε στο Υπουργείο Οικονομικών ως βοηθός προϊστάμενος, και έπειτα για την οργάνωση UNNRA των Ηνωμένων Εθνών (1944-46) στην Αυστρία και το Βέλγιο. Μετά από ένα χρόνο χωρίς απασχόληση στο Λονδίνο, η Murdoch έκανε μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία με την καθοδήγηση του Ludwig Wittgenstein. Το 1948 προσελήφθη στο St. Anne's College, στην Οξφόρδη, όπου εργάστηκε ως δάσκαλος έως το 1963. Μετά από εκείνο το χρόνο, η Murdoch αφιερώθηκε εξ ολοκλήρου στο γράψιμο. Μεταξύ των ετών 1963 και 1967 δίδασκε επίσης στο βασιλικό κολλέγιο της τέχνης.

Η πρώτη δημοσιευμένη εργασία της Murdoch, «Σαρτρ, Ρομαντικός Ορθολογιστής» [Sartre, Romantic Rationalist, 1953], ήταν μια κριτική μελέτη. Είχε συναντήσει τον Σαρτρ στη δεκαετία του '40, και έδειξε ενδιαφέρον για τον υπαρξισμό. Η μεγάλη αγάπη τής Murdoch ήταν ένας Τσέχος εβραϊκής καταγωγής ποιητής, ονόματι Franz Steiner, που πέθανε από καρδιακή προσβολή το 1952 – στα χέρια της, σύμφωνα με το φίλο του Elias Canetti.

[Λεζάντα: Μια αφίσα από την ταινία IRIS που σκηνοθετήθηκε από τον Richard Eyre, το 2001, είναι βασισμένη στο Elegy for Iris του Bayley. Ο Jim Broadbent πήρε το Academy Award for Best Supporting Actor για το ρόλο του. Η Judi Dench και η Kate Winslet ήσαν υποψήφιες, για την Best Actress και την Best Supporting Actress αντίστοιχα.]

Είχε μια σχέση με Canetti αλλά, το 1956, η Murdoch που ήταν 29 χρονώ παντρεύτηκε τον John Bayley, ο οποίος ήταν έξι έτη νεώτερος. Έγινε καθηγητής των αγγλικών στην Οξφόρδη. Έζησαν μαζί περισσότερο από τριάντα χρόνια στο Steeple Ashton και, κατόπιν, μετακινήθηκαν στο ακαδημαϊκό προάστιο της βόρειας Οξφόρδης. Η Murdoch δεν έδειξε ποτέ οποιοδήποτε ενδιαφέρον για την απόκτηση παιδιών. Πέθανε στην Οξφόρδη στις 8 Φεβρουαρίου 1999.