[Αν ζούσε σήμερα ο Έρασμος, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η φωτογραφία θα τον έδειχνε καθισμένο μπροστά στον υπολογιστή του - και όχι με το μολύβι - και να γράφει ένα άλλο "μωρίας εγκώμιο" για την εποχή μας και τους ανθρώπους της]Το Μωρίας Εγκώμιον (1509) είναι το πιο γνωστό σατιρικό έργο του, που συνεχίζει τη σειρά άλλων παρόμοιων μεσαιωνικών βιβλίων που χρησιμοποιούνταν τότε για τη μαχητική δημοσιολογία. Ο ολλανδός ουμανιστής, Erasmus Desiderius, γεννήθηκε στο Ρότερνταμ, πιθανόν στις 28 Οκτωβρίου 1466, και πέθανε στις 12 Ιουλίου 1536 στη Βασιλεία της Ελβετίας. Ήταν το παιδί της παράνομης σχέσης της κόρης ενός παθολόγου, με κάποιον που μετά έγινε μοναχός. Ονομάστηκε Gerrit Gerritszoon (ολλανδικά για Gerard Gerardson) αλλά ο ίδιος υιοθέτησε το διπλό όνομα από το οποίο είναι γνωστός. Μετά το θάνατο των γονιών του, οι κηδεμόνες του επέμειναν να κλειστεί σ’ ένα μοναστήρι και στο Αυγουστινιανικό κολλέγιο Stein, όπου πέρασε έξι χρόνια – αυτή η προσωπική εμπειρία της ζωής κοντά στους μοναχούς έκαναν το Erasmus ανηλεή εχθρό τους. Επί μακρόν ο επίσκοπος του Cambrai τον έκανε ιδιωτικό γραμματέα του. Μετά από την προτροπή του ιερέα, ο Erasmus πήγε στο Παρίσι, όπου μελέτησε στο College Montaigu. Κατοίκησε στο Παρίσι μέχρι το 1498, διδάσκοντας για να κερδίζει τα προς το ζην. Μεταξύ των μαθητών του ήταν ο Λόρδος Mountjoy, ο οποίος προσκάλεσε πιθανώς τον Erasmus να κάνει την πρώτη επίσκεψή του στην Αγγλία το 1498. Έζησε κυρίως στην Οξφόρδη, και μέσω της επιρροής του John Colet εντάθηκε η περιφρόνησή του για τους σχολαστικούς.
Η πρόσκληση του Λόρδου Mountjoy, προέτρεψαν το Erasmus για να κάνει ακόμα μια φορά ένα ταξίδι στην Αγγλία. Στη σάτιρά του, Encomium Moriae (1509), τον έχουμε στην ευτυχέστερη στιγμή του, όπου κριτικάρει βασιλιάδες και κληρικούς. Ο Erasmus κατοίκησε κυρίως στο Κέιμπριτζ, όπου εργάστηκε ως καθηγητής και των ελληνικών. Μετά από το 1514 έζησε εναλλακτικά στη Βασιλεία και την Αγγλία, και από το 1517 έως το 1521 στο Λουβέν.
Το 1516 δημοσιεύθηκε η σχολιασμένη Καινή Διαθήκη του, ουσιαστικά το πρώτο ελληνικό κείμενο, και το 1519 η έκδοσή του σε εννέα τόμους. Και στις δύο εργασίες ο στόχος του Erasmus ήταν να εισαχθεί μια λογικότερη σύλληψη του χριστιανικού δόγματος, και να χειραφετηθούν τα μυαλά των ανθρώπων από τις επιπόλαιες και σχολαστικές μεθόδους των θεολόγων. Αλλά όταν η λουθηρανική επανάσταση ήρθε, βρέθηκε σε δυσάρεστη θέση. Οι Λουθηρανοί του επιτέθηκαν. Το 1521 αποχώρησε από το Λουβέν, όπου οι πρωτοπόροι της παλιάς πίστης είχαν καταστήσει την παραμονή του αφόρητη και με εξαίρεση έξι χρόνια στο Freiburg, πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στη Βασιλεία.
Ο Erasmus ήταν ένας καλλιεργημένος άνθρωπος και με λεπτό γούστο και υψηλή αισθητική. Διέσωσε τη θεολογία από τις σχολαστικότητες των σχολαστικών, πρόβαλε τις καταχρήσεις της εκκλησίας, και έκανε οτιδήποτε περνούσε από το χέρι του για να αποκαλύψει την ανοησία πολλών ισχυρών της ημέρας που πρωταγωνιστούσαν στη σκηνή του τότε κόσμου με τα παχιά τους λόγια.
No comments:
Post a Comment