Friday, January 7, 2011

Η Αλεπού του Εδιμβούργου

ΘΡΙΛΕΡ

  • Μέσα από την αστυνομική πλοκή ο Ιαν Ράνκιν γράφει ένα δυνατό μυθιστόρημα για την οικονομική και κοινωνική κρίση στη Σκωτία, με ήρωα τον αστυνόμο Μάλκολμ Φοξ

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ | Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010
Ο Ιαν Ράνκιν, αφού παρόπλισε τον επιθεωρητή Τζον Ρέμπους, τον αντικατέστησε με τον Μάλκολμ Φοξ, τον αποκαλούμενο από τους συναδέλφους του «Αλεπού», παρατσούκλι που ταιριάζει με το επώνυμό του. Ο Φοξ ανήκει στην Υπηρεσία Ερευνας Καταγγελιών και Ανάρμοστης Συμπεριφοράς, που παρακολουθεί τις κινήσεις και τη συμπεριφορά των αστυνομικών. Είναι εργένης (ήταν παντρεμένος με την Ελέιν, χωρίς παιδιά) και μοναχικός, οπότε όταν συναντάται με την αστυνόμο Ανι Ινγκλις, μια ανύπαντρη μητέρα, η οποία ανήκει σε άλλη υπηρεσία, ελπίζει να την προσεγγίσει αισθηματικά. Η Ανι που έχει συναφή προβλήματα, αφού ο γιος της, ο έφηβος Ντάνκαν, επιθυμεί να κάνει επανάσταση εναντίον της, κυνηγάει στο Διαδίκτυο παιδόφιλους. Εχει εντολή να βρει ενοχοποιητικά στοιχεία για τον συνάδελφό τους Τζέιμι Μπρεκ. 

Υπάρχει όμως και το ζήτημα της αδελφής τού Φοξ, της Τζουντ, ύποπτης για τη δολοφονία του ερωτικού της συντρόφου ονόματι Φόκνερ, ενός άνδρα που την έδερνε συστηματικά και βρέθηκε νεκρός σ΄ ένα εργοτάξιο. Αυτή την υπόθεση την έχει αναλάβει ο Μπρεκ. Το ενδιαφέρον του Φοξ για το συγκεκριμένο έγκλημα φαίνεται ύποπτο στους ανωτέρους του, πράγμα που τον οδηγεί σε διαθεσιμότητα μαζί με τον Μπρεκ. Στη συνέχεια, οι δυο τους, ο Φοξ και ο Μπρεκ, διαπιστώνουν ότι βράζουν στο ίδιο καζάνι, οπότε η υπόγεια κόντρα τους μετατρέπεται σε αλληλεγγύη. Ξαφνικά σταματάει η έρευνα για τον Μπρεκ. Και μετά εξαφανίζεται ένας εύπορος κατασκευαστής, του οποίου το σκάφος βρίσκεται ακυβέρνητο. Μήπως οι δύο υποθέσεις, η δολοφονία και η εξαφάνιση, συνδέονται;
  • Παγίδα θανάτου
Βρισκόμαστε στο 2009, όταν η Σκωτία αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα τόσο σοβαρά, διαβάζουμε, που μόνο χώρες «σαν τη Κούβα» είναι σε χειρότερη κατάσταση. Κτίζονται πολυκατοικίες, αλλά κανένας δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει διαμερίσματα, οι τιμές των οικοπέδων πέφτουν συνεχώς, οι τράπεζες σταματούν να δανείζουν, εταιρείες πτωχεύουν. Η οικονομική κρίση πλήττει τους εργαζομένους, οι άνεργοι πολλαπλασιάζονται, κανένας δεν είναι ασφαλής στη δουλειά του. Ανάμεσα στα άλλα, υποβόσκει πάντα η εχθρότητα ανάμεσα στους Σκωτσέζους και στους Αγγλους. Στο τέλος του βιβλίου ο Φοξ λέει: «Η πόλη είναι κανονική παγίδα θανάτου, όλη η Σκωτία καταρρέει, και απ΄ ό,τι φαίνεται θ΄ ακολουθήσει κι ο υπόλοιπος κόσμος...».

Ο Ράνκιν, πιστός στη γραμμή που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια, δεν ενδιαφέρεται απλώς να δώσει στον αναγνώστη ένα ακόμη ορθόδοξο αστυνομικό μυθιστόρημα με ένα έγκλημα και την έρευνα που σχετίζεται με την αποκάλυψη του ενόχου, αλλά επιχειρεί να το συνδέσει με την κοινωνία και την πολιτική. Εδώ, αφηγείται μεν τις επαγγελματικές περιπέτειες του ήρωά του, όπως έκανε με τον Ρέμπους, αλλά εισάγει στην πλοκή και την προσωπική του ζωή, η οποία καθορίζει και την εν γένει συμπεριφορά του. Ο Φοξ, ο οποίος, εκτός από την περίπτωση της αδελφής του, έχει να αντιμετωπίσει και την υγεία του πατέρα του, έγκλειστου σε γηροκομείο, υπήρξε αλκοολικός (ξεκίνησε με βότκα, συνέχισε με ρούμι, πήγε στο ουίσκι, επέστρεψε στη βότκα και μετά στράφηκε στο τζιν) και αυτή η έξη τον ακολουθεί ως στίγμα κάθε στιγμή, εμποδίζοντας την απερίσπαστη άσκηση των καθηκόντων του. Η δράση του ήρωα είναι το πρόσχημα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να μιλήσει για το Εδιμβούργο, την αγαπημένη του πόλη. 
 
Οι χώροι που περιγράφει, οι έρημες αποβάθρες, οι βιομηχανικές αποθήκες που έχουν υποστεί αλλαγή χρήσης, τα μπαράκια, οι παμπ, τα μπιλιαρδάδικα, τα χαμάμ, οι μουλτιπλέξ κινηματογράφοι, τα κυριλέ εστιατόρια, το καζίνο, οι βοτανικοί κήποι και το περίφημο Κάστρο του, είναι οι χώροι όπου περιπλανώνται οι ήρωές του. Εκεί υπάρχουν κρυμμένα μυστικά και βία, συμφέροντα και διαφθορά. Οι ξενώνες αστέγων, τα σκουπίδια, οι αλκοολικοί, τα προβληματικά ανύπαντρα ζευγάρια φανερώνουν το μέγεθος της φθοράς της κοινωνίας που φτάνει στα όρια της σήψης. Διότι ο Ράνκιν δεν νοιάζεται για τα αστυνομικά αινίγματα, περιγράφει ανθρώπους. 
 
Χωρισμένοι, με παιδιά ή χωρίς παιδιά, μοναχικοί, υπάλληλοι, εργάτες, γυναίκες της καλής κοινωνίας, αλλά και επιχειρηματίες και γκάνγκστερ προβάλλουν με όλα τους τα ελαττώματα. Εμφανίζονται επίσης μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη, οι οποίοι ωστόσο δεν επηρεάζουν την πλοκή. Κυρίως ο Ράνκιν ασχολείται με τους δημόσιους υπαλλήλους που έχουν την ιδιότητα του αστυνομικού. Μέσα στην αστυνομία κυριαρχεί το δόγμα τού διαίρει και βασίλευε, αφού η εχθρότητα, ο επαγγελματικός φθόνος, η επιφυλακτικότητα και η χαιρεκακία αποτελούν συνήθεις συμπεριφορές. Οι πάντες φυλάνε τα νώτα τους από ενδεχόμενες επιθέσεις των συναδέλφων τους και η προδοσία βρίσκεται παντού.


No comments: