Thursday, October 22, 2009

Τα εκδοτικά μονοπώλια ενισχύει η ΕΕ

  • Αλλαγές στη νομοθεσία περί «πνευματικής ιδιοκτησίας» ετοιμάζει η ΕΕ. Το «δέντρο» και όχι το «δάσος», βλέπει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου

«Επαγρύπνηση» και «προσοχή» συστήνει στους εκδότες και συγγραφείς το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (EKEBI), σχολιάζοντας, σε ενημερωτικό του δελτίο, την απόφαση της ΕΕ να τροποποιήσει προσεχώς τις διατάξεις «του νόμου για την πνευματική ιδιοκτησία».

«Είναι αλήθεια», σημειώνει το ΕΚΕΒΙ, «ότι τελευταία ακούγονται φωνές, στην Επιτροπή και στο Κοινοβούλιο, όπως αυτή του Σουηδού ευρωβουλευτή "πειρατή" (σ.σ. πρόκειται για το σκανδιναβικό κόμμα που στις πρόσφατες ευρωεκλογές ζητούσε την αποποινικοποίηση του «κατεβάσματος» οπτικοακουστικών αρχείων από το διαδίκτυο) που εισηγούνται την άμεση τροποποίηση του νόμου». Το ΕΚΕΒΙ λέει ότι «μαζί» με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εκδοτών (FEP) «συζήτησε με Ελληνες ευρωβουλευτές για το θέμα», ώστε «να μην βρεθούν αύριο οι συγγραφείς και οι εκδότες στη δύσκολη θέση που βρίσκεται σήμερα ο κινηματογράφος και η μουσική».

Ωστόσο, η πρόθεση της ΕΕ και των οπτικοακουστικών μονοπωλίων να μετατρέψουν σε αντικείμενο αγοραπωλησίας τα πνευματικά δικαιώματα - τα οποία, η ΕΕ στα επίσημα κείμενά της τα εκλαμβάνει ως «πνευματική ιδιοκτησία», αφού ως «ιδιοκτησία» μπορεί να «αλλάξει χέρια» στο πλαίσιο της «ελεύθερης αγοράς» - υπερβαίνει το «κατέβασμα» αρχείων από το διαδίκτυο, στο οποίο το ΕΚΕΒΙ στρέφει την προσοχή. Πρόκειται για διαδικασία που η ΕΕ ξεκίνησε πριν χρόνια για τη στήριξη της «ανταγωνιστικότητας» των εκδοτικών μονοπωλίων και όχι των δημιουργών. Τα συμφέροντα των δημιουργών - όπως και στον κινηματογράφο - κάθε άλλο παρά «κοινά» είναι με τα συμφέροντα των μεγάλων, κυρίως, εκδοτικών επιχειρήσεων.

Αλλωστε, το ΕΚΕΒΙ στο δελτίο του αναφέρει (με τον «πανηγυρικό» τίτλο «Ο ευρωπαϊκός τζίρος του βιβλίου... Πρώτη πολιτιστική βιομηχανία») ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εκδοτών «η αγορά βιβλίου έχει τζίρο 40 δισ. ευρώ και δημιουργεί εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας», αφού «μόνον οι εκδοτικοί οίκοι στην Ευρώπη αντιπροσωπεύουν έναν κύκλο εργασιών 23 δισ. ευρώ, με 170.000 εργαζομένους». Στην απρόσκοπτη κερδοφορία αυτού του κλάδου στοχεύει η ΕΕ, πράγμα που σημαίνει, όπως και σ' όλη την καπιταλιστική οικονομία: Χειροτέρευση των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων σε αυτόν. Ενθάρρυνση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης κεφαλαίου υπέρ των μεγάλων εκδοτικών επιχειρήσεων, που ήδη εξαφανίζουν τους μικρομεσαίους εκδότες. Χειροτέρευση της θέσης των δημιουργών. Μεγαλύτερο έλεγχο στο περιεχόμενο των εκδόσεων κ.ά.

Τα παραπάνω σχετίζονται και με το «κάλεσμα» - και όχι «απόφαση», όπως λέει το ΕΚΕΒΙ - του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ προς το αρμόδιο δικαστήριο, να απορριφθεί η συμφωνία μεταξύ της μονοπωλιακής «Google» και των Αμερικανών εκδοτών για την «ψηφιοποίηση» των βιβλίων τους. Θυμίζουμε ότι η απόφαση αυτή αφορά και τους συγγραφείς και εκδότες, ανά τον κόσμο, και έχει προκαλέσει αντιδράσεις κρατών - μελών της ΕΕ, που βλέπουν να «σκληραίνει» ο ανταγωνισμός στην «ψηφιακή» αγορά.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ θεωρεί ότι η συμφωνία, «στην παρούσα μορφή της, δεν εξασφαλίζει την αντιπροσωπευτικότητα όλων των θιγόμενων μερών στην προτεινόμενη ρύθμιση» και παραβιάζει σειρά διατάξεων των ΗΠΑ που αφορούν στην «πνευματική ιδιοκτησία» και το γνωστό ως «αντι-τραστ» νόμο, που υποτίθεται ότι βάζει «τάξη» στον «ελεύθερο ανταγωνισμό» και ότι τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους συνεργασίας.

Η αμερικανική κυβέρνηση, που δεν «πονά» για τους συγγραφείς, δηλώνει ότι «υποστηρίζει τη δυνατότητα διάθεσης των βιβλίων σε ηλεκτρονική μορφή», αλλά «θεωρεί ότι η συγκεκριμένη συμφωνία επιχειρεί να επιφέρει θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν μόνο από το νομοθετικό σώμα». Δηλαδή, το ζήτημα είναι η αλλαγή της νομοθεσίας και όχι η ουσία. Αλλωστε, κατά της «Google» έχουν κινηθεί τα άλλα μονοπώλια του χώρου, η «Μάικροσοφτ» και η «Αμαζον», για ευνόητους λόγους... [ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 23 Οχτώβρη 2009]

No comments: