Gilles Deleuze "Ο μπερξονισμός"

• Gilles Deleuze "Ο μπερξονισμός"
• ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Γιάννης Πρελορέντζος
• ΣΕΙΡΑ: Φιλοσοφία 
• ΕΚΔΟΣΕΙΣ: SCRIPTA 
• ΣΕΛΙΔΕΣ: 248
• ISBN: 978-960-9507-00-4
• ΤΙΜΗ: 14 ευρώ

• ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΜΕΤΡΟ ΤΟΥ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗ

Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα χρόνων από τη γέννηση του Ανρί Μπερξόν (1859-1941), το ενδιαφερόμενο για τη φιλοσοφία αναγνωστικό κοινό της χώρας μας διαθέτει πλέον, με τη μετάφραση αυτή , μια από τις σημαντικότερες μελέτες που έχουν γραφτεί για τον Γάλλο φιλόσοφο. Κατά κοινή ομολογία, Ο μπερξονισμός του Ζιλ Ντελέζ (1925-1995) συνέβαλε καθοριστικά στην «έξοδο του Μπερξόν από το Καθαρτήριο» στο οποίο βρισκόταν επί δεκαετίες (σύμφωνα με τη διατύπωση του Εμμανουέλ Λεβινάς (1905-1995)), μετά την ισχυρή επίδραση που άσκησε το έργο του κατά τις τρεις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, κυρίως κατά την περίοδο 1907-1914, δηλαδή από τη δημοσίευση της Δημιουργικής εξέλιξης μέχρι την έναρξη του πρώτου παγκοσμίου πολέμου.

 Η φιλοσοφία του Bergson επηρέασε αποφασιστικά τον στοχασμό του Deleuze, τόσο στις, εκ πρώτης όψεως, ιστορικοφιλοσοφικές μελέτες του όσο και στα αμιγώς φιλοσοφικά του έργα. Αφιέρωσε στον γάλλο φιλόσοφο δύο άρθρα, πρωτίστως το θεμελιώδες δοκίμιο για την μπερξονική σύλληψη της διαφοράς, και τη μελέτη Ο μπερξονισμός, στην αγγλόφωνη έκδοση της οποίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η αναβίωση των μπερξονικών σπουδών στις αγγλοσαξονικές χώρες κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Ενδιάμεσα ο Ντελέζ είχε δημοσιεύσει μια ανθολογία κειμένων του Μπερξόν με τίτλο Μνήμη και ζωή και είχε δώσει σειρά έξι μαθημάτων, κατά το εαρινό εξάμηνο του 1960, στην École normale supérieure de Saint-Cloud, με αντικείμενο το τρίτο κεφάλαιο της Δημιουργικής εξέλιξης.

Η επιρροή του Μπερξόν σε πτυχές της φιλοσοφίας του Ντελέζ είναι εμφανής και σε άλλες ιστορικοφιλοσοφικές του μελέτες κυρίως σ’ αυτές για τον Νίτσε, τον Σπινόζα και τον Λάιμπνιτς. Στο καθαυτό φιλοσοφικό έργο του Ντελέζ, η παρουσία μπερξονικών θεματικών, θεωριών και εννοιών είναι ανιχνεύσιμη κυρίως στη δίτομη μελέτη του για τον κινηματογράφο και δευτερευόντως, σε δύο από τα έργα που συνέγραψε με τον Φελίξ Γκαταρί: στον δεύτερο τόμο του Καπιταλισμός και σχιζοφρένεια και στο Τι είναι φιλοσοφία;

Αντικείμενο του βιβλίου είναι ο καθορισμός της σχέσης μεταξύ των τριών εννοιών (Διάρκεια, Μνήμη, ζωτική Ορμή) που σηματοδοτούν τους μεγάλους σταθμούς της μπερξονικής θεωρίας.

• ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Ο Ζιλ Ντελέζ (1925-1995) αφιέρωσε τη ζωή του στη φιλοσοφία. Παράλληλα προς τη συναρπαστική διδασκαλία του (αρχικά σε λύκεια και κατόπιν στα πανεπιστήμια της Σορβόννης, της Λυόν και της Βενσέν) συγκρότησε ένα πολυσχιδές έργο. Πέραν των δύο μειζόνων πονημάτων του (Διαφορά και επανάληψη και Λογική του νοήματος), δημοσίευσε ιστορικοφιλοσοφικές μελέτες, με έντονη τη σφραγίδα του προσωπικού του στοχασμού, κυρίως για τον Νίτσε, τον Μπερξόν και τον Σπινόζα.

Σε όλο το έργο του διατήρησε διαρκή διάλογο με ό,τι αποκαλείται στη Γαλλία «μη φιλοσοφία» (λογοτεχνία, τέχνες –ιδίως ζωγραφική και κινηματογράφο– επιστήμες, πολιτική και ψυχανάλυση). Το 1969 γνώρισε τον ψυχοθεραπευτή και ακτιβιστή Φελίξ Γκαταρί, με τον οποίο συνέγραψε τέσσερα βιβλία, κυρίως το δίτομο έργο Καπιταλισμός και σχιζοφρένεια, ο πρώτος τόμος του οποίου, Ο Αντιοιδίπους, θεωρήθηκε το μανιφέστο του γαλλικού Μάη του 68.