«ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ»
Την ώρα που κάθε μέτρηση αποδεικνύει τα καταστρεπτικά για το λαό αποτελέσματα της ταξικής πολιτιστικής πολιτικής του αστικού κράτους, η κυβέρνηση «καλεί» την εκδοτική αγορά να «μοιραστεί» κοινοτικά κονδύλια...
Αν υπάρχει κάτι στο οποίο οι κυβερνήσεις του δικομματισμού «διαπρέπουν», αυτό είναι η προπαγανδιστική τους «εφευρετικότητα». Στο πεδίο του πολιτισμού μάλιστα, όπου, εξ αντικειμένου, υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια «θεωρητικολογίας», αυτή η «εφευρετικότητα» ξεπερνά συνεχώς τα όριά της.
Αν υπάρχει κάτι στο οποίο οι κυβερνήσεις του δικομματισμού «διαπρέπουν», αυτό είναι η προπαγανδιστική τους «εφευρετικότητα». Στο πεδίο του πολιτισμού μάλιστα, όπου, εξ αντικειμένου, υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια «θεωρητικολογίας», αυτή η «εφευρετικότητα» ξεπερνά συνεχώς τα όριά της.
Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη εξαγγελία του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, για ένα «ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσης για το ελληνικό βιβλίο». Δεν ήταν το μοναδικό «βαρύγδουπο» που ακούστηκε. Το ίδιο το ΕΚΕΒΙ στη σχετική του ανακοίνωση διαπιστώνει, ότι «η εθνική πολιτική βιβλίου καλείται να αναγνωρίσει και να προβλέψει τις ραγδαίες αλλαγές της εποχής μας και να προσαρμοστεί στο νέο κοινωνικό και πολιτιστικό τοπίο»! Κι όμως, δεν χρειάζεται ιδιαίτερος κόπος για να τεκμηριωθεί, ότι όλα αυτά είναι ο «μανδύας» «παραλλαγής», για να δοθεί μια οικονομική «ένεση» στην εκδοτική αγορά.
Το ΕΚΕΒΙ εκτιμά ότι «η κυριότερη διακύβευση των επόμενων χρόνων θα αφορά στη διάδοση της φιλαναγνωσίας, κυρίως στους νέους, και στο να κρατήσει το βιβλίο την αξία του και τον ρόλο του στον πολιτισμό και στις πολιτιστικές πολιτικές». Προσθέτει, ότι «η εξάπλωση του διαδικτύου αποδυναμώνει την χρήση της ελληνικής γλώσσας σε σχέση με την αγγλική κοινή του σύγχρονου κόσμου. Ως εκ τούτου προτεραιότητα της Εθνικής Πολιτικής Βιβλίου είναι η διάδοση του ελληνικού βιβλίου, κυρίως στις νεότερες γενιές οι οποίες έχουν την τάση να αντιμετωπίζουν την ελληνική γλώσσα ως εργαλείο υποτυπώδους έκφρασης και τρέχουσας συνεννόησης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να τεθούν νέα θεμέλια στην πολιτική βιβλίου και να επαναπροσδιορισθούν ο τρόπος πολιτικής παρέμβασης και η ιεράρχηση προτεραιοτήτων».
 |
Αυτές είναι: 1) «Προτεραιότητα στο παιδί» με «διάδοση της φιλαναγνωσίας στους νέους και η ένταξη του βιβλίου στο ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα». Το ΕΚΕΒΙ λέει ότι «τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε κάμψη του δείκτη αναγνωστικής συμπεριφοράς στις ηλικίες 14-25 (...)».
Κι όμως, η μοναδική παρέμβαση που έχει την πιο άμεση σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία μέσα στην σχολική αίθουσα είναι η μία ελεύθερη ώρα στο σχολικό πρόγραμμα για την ανάγνωση κειμένων (φέτος στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού σε 800 σχολεία της χώρας, σε δύο χρόνια σε όλο το Δημοτικό σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας σύμφωνα με την εξαγγελία).
Τα άλλα έχουν έμμεση ή περιστασιακή σχέση και πάντως σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν «απάντηση» στο πρόβλημα: Ο διαδικτυακός κόμβος του ΕΚΕΒΙ «Ο Μικρός Αναγνώστης» (http://www.mikrosanagnostis.gr/). Η... «ενθάρρυνση» παραγωγής φιλολογικών τηλεοπτικών εκπομπών για παιδιά σε συνεργασία με την ΕΡΤ (σ.σ. μένει να δούμε τι είδους «ενθάρρυνση» χρειάζεται η ΕΡΤ για να στήσει μια τέτοια εκπομπή έστω και παράλληλα με την προβολή των προϊόντων του μονοπωλίου της «Ντίσνεϊ»). Η επέκταση του υπάρχοντος προγράμματος του ΕΚΕΒΙ «Συγγραφείς στα σχολεία» και σε βιβλιοθήκες και σε βιβλιοπωλεία. Η επέκταση του άλλου προγράμματος του ΕΚΕΒΙ «Λέσχες Ανάγνωσης» στις σχολικές βιβλιοθήκες (σ.σ. Κάτι που προϋποθέτει κατ' αρχήν να δημιουργηθούν σχολικές βιβλιοθήκες...) . Σχεδιάζεται και η δημιουργία ενός «ειδικού» και μόνιμου χώρου για το παιδικό και εφηβικό βιβλίο για τα σεμινάρια και τα εργαστήρια που απευθύνονται σε σχολεία σε δικό του χώρο.
«Προτεραιότητα στους νέους δημιουργούς»: Δημιουργία φεστιβάλ πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων, υποτροφίες σε νέους συγγραφείς, (2 υποτροφίες τον χρόνο για 6 μήνες, με 12.000 ευρώ κάθε μία), αξιοποίηση ενός «βήματος ιδεών» στο Ιστολόγιο του ΕΚΕΒΙ για νεότερους συγγραφείς). (το μπλογκ λειτουργεί πιλοτικά με μεγάλη απήχηση από τις αρχές του 2010).
«Προβολή του ελληνικού βιβλίου στο εξωτερικό», με παρεμβάσεις που σαφώς σχετίζονται με την ενίσχυση του εκδοτικού κλάδου και κάθε άλλο παρά με την εγχώρια «φιλαναγνωσία».
- «Ζεστό» χρήμα στο εκδοτικό κεφάλαιο
«Προτεραιότητα στην ψηφιοποίηση και τις νέες τεχνολογίες». Εδώ, πέρα από τις παρεμβάσεις του ΕΚΕΒΙ (περιορισμένες εκ των πραγμάτων) ενδιαφέρον έχει η σχετική αναφορά του υπουργού: «Το τοπίο αλλάζει ραγδαία και ο ελληνικός εκδοτικός κόσμος δεν πρέπει να μείνει πίσω. Ηδη λοιπόν ξεκίνησε η οργάνωση ειδικών ημερίδων και σεμιναρίων για την Ψηφιακή Σύγκλιση σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Στόχος είναι να ενημερωθούν οι εκδότες για τα δύο νέα προγράμματα χρηματοδότησης στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας, συνολικού προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα προκήρυξε στις 19 Νοεμβρίου 2010 η Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του ΕΠ "Ψηφιακή Σύγκλιση" του ΕΣΠΑ 2007-2013. Οι δράσεις απευθύνονται σε επιχειρήσεις ανεξαρτήτως προσωπικού, κύκλου εργασιών και αντικειμένου, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, και καλύπτουν το 50% του κόστους των επενδυτικών σχεδίων».
Αυτά τα 120 εκατ. ευρώ που «σπρώχνονται» προς την «αγορά», πρέπει να «συγκριθούν» με τα συνολικά 600.000 ευρώ που ο υπουργός είπε ότι θα κοστίσει το «πρόγραμμα δράσης» για το βιβλίο (με τα μισά να τα δίνει το ΥΠΠΟΤ και τα άλλα μισά ο ΟΠΑΠ!), τα... 25.000 των υποτροφιών προς τους νέους συγγραφείς, το γεγονός ότι το ΕΚΕΒΙ δεν έχει χώρο για τα εργαστήριά του με τα σχολεία, το ότι στις αρχές του 2010 κινδύνευε να κλείσει, το ότι ο όρος «σχολική βιβλιοθήκη» είναι πλέον «σύντομο ανέκδοτο» κλπ. Ακόμη κι αν πραγματωθεί η εξαγγελία του υπουργού ότι με τους πόρους του ΥΠΠΟΤ, τους πόρους του ΕΚΕΒΙ, την «τεχνογνωσία» από τον ΕΟΤ και το Ελληνικό Ιδρυμα Πολιτισμού για τις διεθνείς εκθέσεις και τους πόρους από τον ΟΠΑΠ, «η συλλογική μας επένδυση για το βιβλίο θα ξεπεράσει συνολικά τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ και παρά την κρίση θα επενδύσουμε αντίστοιχα χρήματα με το μέσο όρο της τελευταίας 5ετίας» και πάλι, οι συγκρίσεις με την «αγορά» είναι δυσμενείς για τα κονδύλια του... «εθνικού στόχου».
Βέβαια, πρέπει να συνυπολογιστεί και το γεγονός, ότι παρά τις διακηρύξεις ότι το πρόγραμμα της ψηφιακής τεχνολογίας «αφορά» και στις «πολύ μικρές επιχειρήσεις», αυτές μάλλον... δεν θα υπάρχουν. Να θυμίσουμε, ότι η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης κεφαλαίου στον ελληνικό εκδοτικό τομέα έχει αυξητική τάση, πέρα από τις εύλογες διακυμάνσεις της. Για την ιστορία, το τελευταίο σχετικό «δείγμα» ανακοινώθηκε τον Δεκέμβρη του 2009 από το ΕΚΕΒΙ και αφορά στην ελληνική βιβλιοπαραγωγή του 2008:
Μόλις 23 εκδότες (με πάνω από 80 τίτλους) εξέδωσαν το 37,4% της παραγωγής, 172 μεσαίοι εκδότες (με 10 - 79 τίτλους) το 43,1%, ενώ 707 «μικρότεροι» εκδότες εξέδωσαν το 18,4%. Βέβαια, επειδή είναι άλλο 10 τίτλοι και άλλο... 79, δικαιούμαστε να υποθέσουμε ότι μια «χούφτα» μεγαλοεκδότες κυριαρχούν σε ένα ποσοστό μεγαλύτερο του μισού του συνόλου. Το 2006, το 30% (σε περίπου 500 εκδότες) εξέδιδε το 84% της παραγωγής, με το 2% να εκδίδει το 29%! Την ίδια περίοδο, από τα 2.000 βιβλιοπωλεία της χώρας μόνο τα 100 πουλούσαν αμιγώς βιβλία. Επίσης, το 2001, μόλις 10 εκδότες εξέδωσαν το 31,2% των τίτλων, με τους πέντε ισχυρότερους από αυτούς, να καλύπτουν το 22%! Τα αντίστοιχα νούμερα για το 2000 ήταν 35,1% και 25,6%.
Χρειάζονται άραγε εξειδικευμένες οικονομικές γνώσεις για να «προβλέψει» κανείς ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου έχουν και την αντικειμενική δυνατότητα να «απορροφήσουν» αυτά τα χρήματα;
Να σημειωθεί επιπλέον, ότι όλες αυτές οι... «εθνικές πολιτικές» εξαγγέλλονται στη βάση άγριων περικοπών και των «πολιτιστικών» κρατικών κονδυλίων, με το ΥΠΠΟΤ να επαναλαμβάνει το διαχρονικό - ανεξαρτήτως πολιτικών ηγεσιών - «μήνυμα» προς τους πολιτιστικούς φορείς: «Βγάλτε τα πέρα μόνοι σας». Αραγε, τι άλλαξε από τον περασμένο Μάιο όταν το ΔΣ του ΕΚΕΒΙ αποφάσισε μια σειρά μέτρων στο «φόντο» του μειωμένου προϋπολογισμού του από το ΥΠΠΟ-Τ, μεταξύ άλλων και το να απευθυνθεί «σε ιδιωτικούς φορείς προς αναζήτηση χορηγιών, ειδικά όσον αφορά τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την εκπαίδευση και τη διάδοση της ανάγνωσης στις νεότερες γενιές»; Δηλαδή, την παράδοση της καλλιέργειας της φιλαναγνωσίας των νέων... στην «αγορά»...
- Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ, ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ, Παρασκευή 17 Δεκέμβρη 2010 – Κυριακή 19 Δεκέμβρη 2010
No comments:
Post a Comment