Ενα παιδί του ’60 κάνει το «ταµείο» της ζωής του

• Βραβευµένο µε το εφετινό Booker, το τελευταίο µυθιστόρηµα του Βρετανού Τζούλιαν Μπαρνς, µια ιστορία συµφιλίωσης µε το παρελθόν, συνδυάζει τη λογοτεχνική ποιότητα µε την εµπορικότητα

Ο Τζούλιαν Μπαρνς είναι ένας από τους διακριτικότερους και ευγενέστερους βρετανούς συγγραφείς για τους οποίους η λογοτεχνική ποιότητα συνιστά µείζονα προτεραιότητα, ασχέτως τού αν αυτό σηµαίνει χαµηλότερες πωλήσεις. Η απονοµή εφέτος του βραβείου Booker στο βιβλίο του Ενα κάποιο τέλος διαψεύδει όσους το κατηγορούν κατά καιρούς ότι είναι εξαρτηµένο από την εµπορικότητα των συγγραφέων στους οποίους απονέµεται. Αλλά το µυθιστόρηµα του Μπαρνς συνδυάζει και την υψηλή ποιότητα (τις αρετές του ύφους) και την εµπορικότητα – αν µε αυτό το τελευταίο εννοεί κανείς ότι αγγίζει το µεγάλο αναγνωστικό κοινό. 


Ο Μπαρνς εδώ συνθέτει σε µια αφήγηση τις ιστορίες τεσσάρων φίλων στη δεκαετία του ’ 60, εποχή που σηµάδεψε τον ψυχισµό, τη συµπερiφορά και τον χαρακτήρα µιας ολόκληρης γενιάς. ∆εν πρόκειται για απολογία ή απόρριψη εκείνων των χρόνων, κατά τη διάρκεια των οποίων άλλαζαν ριζικά η κοινωνία και ο κόσµος. Η επιστροφή σε αυτά έχει τον χαρακτήρα απολογισµού ζωής, είναι δηλαδή ένα είδος αυτογνωσίας, µια προσπάθεια του κεντρικού ήρωα Εϊντριαν να συµφιλιωθεί µε το παρελθόν του, µε τη µνήµη και όλα όσα απώθησε για χρόνια στη σκοτεινή κρύπτη της, µε εκείνο που υπήρξε και µε αυτό που είναι σήµερα. Ο βίος γίνεται απολογιστικός όταν τα κοιτάσµατα της µνήµης µένουν αναξιοποίητα. Αλλά η µνήµη επιστρέφει πάντα, είναι η κοιτίδα της αφήγησης και κατ’ επέκταση της ίδιας της ζωής. Ο Εϊντριαν, που την εκφράζει όταν οι υπόλοιποι τρεις φίλοι αποσύρονται στη λήθη που συνεπάγεται το βύθισµα στην καθηµερινότητα, µας δίνει µια έστω και µετριασµένη αίσθηση του τραγικού. Και η αίσθηση αυτή µεταφέρεται πολύ ωραία στα ελληνικά στην αριστοτεχνική µετάφραση του Θωµά Σκάσση.