Βρετανική γραφή, άρωμα Ανατολής

• Της Χριστινας Σανουδου, Η Καθημερινή, 17/9/2011

«Η δημιουργία δεν σταμάτησε την έκτη μέρα. Η δημιουργία ξεδιπλώνεται γύρω μας, ανεξάρτητα από εμάς και μέσα από μας, με την ταχύτητα των ημερών και των νυχτών, και μας αρέσει να την ονομάζουμε Αγάπη», αναλογίζεται ο Jacob de Joet, ένας νεαρός Ολλανδός υπάλληλος, παγιδευμένος με τη θέληση του σε ένα μικρό, τεχνητό νησί στον κόλπο του Ναγκασάκι, τις τελευταίες ημέρες του 18ου αιώνα.

Ενας ευαίσθητος διανοούμενος στον άχαρο ρόλο του γραμματέα της Ολλανδικής Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών, ο ήρωας του τελευταίου βιβλίου του Ντέιβιντ Μίτσελ σύντομα αποδεικνύεται υπερβολικά έντιμος και ηθικός για να επιβιώσει σε έναν κόσμο διαφθοράς, διαπλοκής και στυγνής εκμετάλλευσης. Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο όταν ερωτεύεται μία Γιαπωνέζα μαία, και παρασύρεται σε ένα ταξίδι στον μυστηριώδη κόσμο της Απω Ανατολής.

Υποψήφιο για το περσινό Booker Prize, βραβευμένο από τη Βρετανική Κοινοπολιτεία και ένα από τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς σύμφωνα με τη «New York Times» και το περιοδικό «Τime», το μυθιστόρημα «The Thousand Autumns of Jacob de Zoet» ισορροπεί στη λεπτή γραμμή ανάμεσα στη μυθοπλασία και την ιστορική πραγματικότητα. Με άλλοτε ωμή και άλλοτε λυρική γραφή, ο ταλαντούχος Βρετανός συγγραφέας κατορθώνει να διεισδύσει στην ψυχή των πολύπλοκων χαρακτήρων του, εναλλάσσοντας οπτικές γωνίες και αναδεικνύοντας τη σύγκρουση μεταξύ δύο διαφορετικών πολιτισμών, μέσα από τα μάτια των ανθρώπων, που τη βιώνουν. Ταυτόχρονα, ανασυνθέτει με χαρακτηριστική μαεστρία την εξωτική ατμόσφαιρα μιας παράλληλης πραγματικότητας, περιγράφοντας με εκπληκτική ζωντάνια τα αρώματα, τους ήχους και τα χρώματα του νησιού Dejima, το οποίο αποτέλεσε το μοναδικό «πέρασμα» από την Ευρώπη στην Ιαπωνία για δύο αιώνες.

Αλλωστε, η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, όπου πέρασε αρκετά χρόνια διδάσκοντας, ταξιδεύοντας και γράφοντας - και όπου γνώρισε τη Γιαπωνέζα σύζυγό του-, αποτελεί σταθερή πηγή έμπνευσης για τον «σημαντικότερο Βρετανό συγγραφέα της γενιάς του», σύμφωνα με την εφημερίδα «Guardian». Δύο από τις φαινομενικά ασύνδετες ιστορίες του βραβευμένου πρώτου μυθιστορήματός του με τίτλο «Ghostwritten - Το δέντρο της τύχης» (κυκλοφορεί στα ελληνικά από τα Ελληνικά Γράμματα), τοποθετούνται σε ιαπωνικές πόλεις, ενώ το δεύτερο βιβλίο του, «number9dream» (δεν έχει μεταφραστεί), εκτυλίσσεται εξ ολοκλήρου στο Τόκιο. Η αρχική σύλληψη για το νέο του έργο προήλθε από μία επίσκεψη στο μουσείο της Dejima, το 1994, ενώ ο χαρακτήρας του Jacob de Zoet είναι εν μέρει βασισμένος στα απομνημονεύματα του Ολλανδού διπλωμάτη Hendrik Doeff για τα χρόνια του στο νησί.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν, επίσης, τα βιβλία του Ντέιβιντ Μίτσελ «Ατλας του Ουρανού» και «Μαύρος Κύκνος» (και τα δύο από τα Ελληνικά Γράμματα).