Η Αριστερά ν’ αφήσει ελεύθερη τη φαντασία

Ο Χιλιανός συγγραφέας Λουίς Σεπούλβεδα μιλάει στην «Κ» για την κρίση

• Της Ολγας Σελλα, Η Καθημερινή, 26/6/2011

Πολίτης του κόσμου, ακτιβιστής αριστερός και οικολόγος, αλλά και ρεαλιστής, ένας σκεπτόμενος άνθρωπος είναι ο Χιλιανός συγγραφέας Λουίς Σεπούλβεδα. Τις λίγες μέρες που έμεινε στην Ελλάδα, στη διάρκεια της τέταρτης επίσκεψής του την περασμένη εβδομάδα, τα έκανε όλα: μίλησε στο Ινστιτούτο Θερβάντες στο πλαίσιο του 3ου Φεστιβάλ Ιβηροαμερικανικού Βιβλίου, πέρασε από την πλατεία Συντάγματος να δει τους συγκεντρωμένους εκεί, υπέγραψε βιβλία στον «Ελευθερουδάκη» και βγαίνοντας απηύθυνε από την ντουντούκα μήνυμα συμπαράστασης στους συγκεντρωμένους βιβλιοϋπαλλήλους.

Ομως, δεν πρόκειται για έναν αριστερό που μένει μόνο στην εκδήλωση αλληλεγγύης. Προτείνει, καταθέτει απόψεις, δεν βολεύεται σε παλαιά, έτοιμα σχήματα, δεν έχει παρωπίδες, δεν φανατίζεται, δεν αφορίζει. Και λέει τα πράγματα με πολύ απλό τρόπο:


Για την Αριστερά: «Ανακαλύψαμε αργά ότι ανάμεσα στην Κεντροαριστερά και τους συντηρητικούς της Ευρώπης δεν υπάρχει διαφορά, αλλά ανταγωνισμός για το ποιος θα είναι ο διαχειριστής του συστήματος. Η Αριστερά δεν στάθηκε ικανή να προτείνει μια παγκόσμια εναλλακτική. Πιστεύω, όμως, πως είναι δυνατόν ν’ αρχίσουμε να ψάχνουμε λύσεις σε τοπικό επίπεδο. Δεν χρειάζονται σχέδια παγκόσμιας λύσης. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση της Αριστεράς. Ν’ αφήσει τη φαντασία της ελεύθερη».

Για την τοπική οικονομία: «Ο πρόεδρος Λούλα, στη Βραζιλία, ξεκινώντας τη διακυβέρνησή του, έθεσε συγκεκριμένους στόχους: να βγάλει από τη φτώχεια 26 εκατ. Βραζιλιάνους και να μπορούν να ζουν κανονικά. Η εσωτερική αγορά λειτούργησε. Μπορεί αυτό να σημαίνει ότι «ανθίζει» η οικονομική δράση σε μικρή κλίμακα, αλλά με όρους αυτοεκτίμησης της χώρας αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Ο σημερινός πρόεδρος της Ουρουγουάης είναι παλιός Τουπαμάρος, αλλά έχει ρεαλιστικό τρόπο σκέψης. Αποκατέστησε τη μεσαία τάξη της χώρας του, με όρους που αφορούν την εσωτερική ηρεμία, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Ο Μοράλες στη Βολιβία έφερε τη χώρα του από τη 18η θέση στην 3η θέση ανάπτυξης, σε λιγότερο από 3 χρόνια. Βέβαια, αυτό είναι ένα μοντέλο που ισχύει μόνο στη Βολιβία, όπου οι ιθαγενείς είναι το 80% του πληθυσμού. Με όρους μακροοικονομίας είναι ασήμαντο, για τη Βολιβία όμως είναι σημαντικό, γιατί πολλαπλασιάστηκε επί 26 ο αριθμός των παιδιών που πάνε σχολείο. Στην πραγματικότητα κάποιων χωρών της Λατινικής Αμερικής η μακροοικονομία έπαψε να είναι σημαντική. Κι αυτή είναι μια αλλαγή ποιότητας».

Για την ξενοφοβία: «Η ξενοφοβία και ο ρατσισμός είναι μία αντανάκλαση της πολύπλοκης κρίσης που ζούμε. Είναι τρομερά ανησυχητικό να βλέπουμε κόμματα όπως οι Πραγματικοί Φινλανδοί, που είναι τρίτο κόμμα. Και στην Ισπανία, στον λόγο της Δεξιάς, οι μετανάστες ταυτίστηκαν με την εγκληματικότητα. Είναι σαν το ποίημα του Καβάφη με τους βαρβάρους. Η Δεξιά πάντα χρειάζεται τους βαρβάρους. Η ξενοφοβία θα είναι ο λόγος της Δεξιάς, γιατί δεν έχουν πρόταση για την κρίση και είναι εύκολο να ενοχοποιείς τον άλλον».

Για τον Μάριο Βάργκας Λιόσα: «Διαφωνούμε πολιτικά, όμως αν κάποτε μου λογόκριναν τις θέσεις, ο πρώτος που θα διαμαρτυρόταν θα ήταν αυτός. Ο Λιόσα είναι ένας τεράστιος συγγραφέας. Τεράστιος. Αξιζε το βραβείο Νομπέλ. Εχει μια αντιδραστική σκέψη, αλλά είναι μεγάλος υπερασπιστής της ελευθερίας της έκφρασης».

• Από τον Αλιέντε στην Greenpeace

Ο Λουίς Σεπούλβεδα γεννήθηκε το 1949 στη Χιλή. Στα 15 του χρόνια έγινε μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας. Σπούδασε σκηνοθεσία θεάτρου στο Σαντιάγο. Το 1969 πήρε πενταετή υποτροφία για το Πανεπιστήμιο της Μόσχας, αλλά πολύ σύντομα εκδιώχθηκε από εκεί, γιατί είχε αρχίσει να συνομιλεί με αντιφρονούντες. Ενθερμος υποστηρικτής του Σαλβατόρ Αλιέντε, μπήκε στην προσωπική του φρουρά το 1973. Μετά το πραξικόπημα του Πινοσέτ φυλακίστηκε, βασανίστηκε, κατηγορήθηκε για προδοσία και καταδικάστηκε σε ποινή είκοσι οκτώ ετών. Μετά από δυόμισι χρόνια εγκλεισμού του αποφυλακίστηκε με παρέμβαση της Διεθνούς Αμνηστίας, εξορίστηκε από τη Χιλή και κατέφυγε στο Εκουαδόρ, όπου οργάνωσε θεατρικό θίασο.

Εγραψε ποιήματα, θεατρικά έργα, διηγήματα και δημιούργησε θεατρικές ομάδες στο Περού, το Εκουαδόρ και την Κολομβία. Εζησε έξι μήνες στον Αμαζόνιο με τους Ινδιάνους Σουάρ, στο πλαίσιο αποστολής της Unesco, και εκτός από πλούσια εμπειρία συγκέντρωσε και υλικό για το πρώτο του μυθιστόρημα «Ενας γέρος που διάβαζε ιστορίες αγάπης» (1989). Το 1979 κατατάχθηκε στη Διεθνή Ταξιαρχία «Σιμόν Μπολιβάρ» και συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα της Νικαράγουας, στην οποία, μετά την επικράτηση της επανάστασης, εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Την επόμενη χρονιά (1980) εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη και έγινε ακτιβιστής της Greenpeace.

Αλλα βιβλία του που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά είναι: «Ο κόσμος του τέλους του κόσμου» (1994), «Patagonia Express» (1996), «Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ’ ένα γλάρο να πετάει» (1997), «Το ημερολόγιο ενός ευαίσθητου killer» (1997), «Hot Line» (1998), «Αν δεν έχεις πού να κλάψεις» (1998), «Τα Χρονικά του περιθωρίου» (2000), «Η τρέλα του Πινοτσέτ» (2003), «Ονομα ταυρομάχου» (2003), «Σημειώσεις εν καιρώ πολέμου» (2004), «Η σκιά του εαυτού μας» (2009). Ολα τα βιβλία του κυκλοφορούν από τις εκδόσεις opera, τα περισσότερα σε μετάφραση Αχιλλέα Κυριακίδη. Το 2012 θα κυκλοφορήσει σε μορφή λευκώματος το βιβλίο «Τελευταία νέα από τον Νότο» με φωτογραφίες του Ντανιέλ Μορτζίνσκι και «είναι το μυθιστόρημα της Παταγονίας που το διηγείται η ίδια. Μια περιοχή που μετράει τις τελευταίες της μέρες σαν παρθένα περιοχή», λέει ο ίδιος.