- 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ
Ούτε στη Σκιάθο. Ούτε στου Ψυρρή, στο Μοναστηράκι και στον Αγιο Ελισαίο. Ο Παπαδιαμάντης θα «αγιάσει» το φετινό καλοκαίρι στους δρόμους της Καβάλας και της Θάσου.
Θα πάρει το φέρι-μποτ της γραμμής. Θα βρέξει τα πόδια του στο κύμα. Θα πάει στο καβαλιώτικο λιμάνι, πλάι στους Αιγύπτιους ψαράδες. Στα προαύλια των εκκλησιών του Αγίου Ιωάννη, της Παναγίας και του Προφήτη Ηλία. Αλλά και στις ταβέρνες, στον «Κροκόδειλο», στο «Καρνάγιο», στο «Σούσουρο» και στο «Τεμπελχανείο». Θα ανεβεί στο Κάστρο, θα ακούσει τον Σταύρο Ξαρχάκο, τη Μαρία Φαραντούρη, τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τον Μιχάλη Σιγανίδη, τη Σαβίνα Γιαννάτου. Θα δανειστεί τη φωνή του Βασίλη Παπαβασιλείου ή των παιδιών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θέατρου. Και στη Θάσο θα συναντήσει τον Βασίλη Βασιλικό.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ενα ουσιαστικό αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη που, με αφορμή την 100ή επέτειο από το θάνατό του και την 160ή από τη γέννησή του, αποφεύγει τον ακαδημαϊσμό και ξαναφέρνει τον παπαδιαμαντικό λόγο στην καθημερινότητα μιας πόλης. Το ετοίμασε ο Θοδωρής Γκόνης, ως κεντρικό ιστό του φετινού Φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου (όπως ξαναονομάστηκε το φεστιβάλ που πέρυσι αναφερόταν ως Φιλίππων-Καβάλας).
Το αφιέρωμα, με τίτλο «Τα τραγούδια του Θεού», διαχέεται κυρίως στην πόλη της Καβάλας, αλλά βρίσκει τον τρόπο να δώσει ένα μουσικό «παρών» και στο κυρίως θεατρικό πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για τα αρχαία θέατρα της Θάσου και των Φιλίππων. Συμμετέχουν σπουδαίοι ηθοποιοί, συνθέτες, τραγουδιστές που, αντιστρέφοντας το στίχο του Καρούζου («Ο ακέραιος κυρ Αλέξανδρος, εκείνος ο περιούσιος Παπαδιαμάντης και το κεράκι μας ακόμη δεν το θέλει»), ανάβουν, καθένας με τον τρόπο του, ένα κεράκι για τον Παπαδιαμάντη.
Το αφιέρωμα ανοίγει στις 2 Ιουλίου με τον Σταύρο Ξαρχάκο -που έχει υποσχεθεί να ετοιμάσει κάτι «παπαδιαμαντικό»- και κλείνει στις 20 Αυγούστου με τη συναυλία της Μαρίας Φαραντούρη και του Αλκίνοου Ιωαννίδη, ο οποίος μελοποιεί, ειδικά για το φεστιβάλ, αποσπάσματα από τη «Φόνισσα».
Ενδιαμέσως πολλές εκδηλώσεις θα «εκμεταλλευτούν» με ευφυή τρόπο τη γεωγραφία του τόπου. Είναι χαρακτηριστικό π.χ. ότι το «Ονειρο στο Κύμα» θα παρουσιαστεί μέσα στη θάλασσα! Κι ακόμα, ως μέρος της μικρής παράδοσης που έχει φτιάξει το φεστιβάλ την τελευταία τριετία, καλώντας κάθε καλοκαίρι έναν λογοτέχνη να γράψει και να παρουσιάσει ένα πρωτότυπο κείμενό του, φέτος ο Βασίλης Βασιλικός γράφει για τη «Θάσο του Παπαδιαμάντη».
«Μου αρέσει ένα φεστιβάλ να έχει δικό του στίγμα. Να υποδέχεται κάποιες εκδηλώσεις, αλλά να μπορεί και να παράγει, να σχεδιάζει και να παραγγέλνει. Κι επίσης να έχει μια τοπική -όχι τοπικιστική- ματιά. Να 'ναι κάθε χρόνο ένα διαφορετικό ταξίδι, για το οποίο να παίρνει καθένας το ρίσκο του», επισημαίνει ο Γκόνης για ό,τι θα έπρεπε να είναι αυτονόητο στη φεστιβαλική πολιτική. Και εάν κάποιος σχολιάσει ότι ειδικά αυτή την εποχή όλα εξαρτώνται από τα χρήματα, απάντηση είναι ο φετινός προϋπολογισμός του Φεστιβάλ Φιλίππων-Θάσου: «Τα 100.000 ευρώ είναι το στοίχημά μας: είμαστε ένα φτωχό φεστιβάλ με πλούσιο πρόγραμμα», σχολιάζει ο Γκόνης, επισημαίνοντας όμως τη στήριξη των δημάρχων και δη του Καβαλιώτη Κώστα Σημιτζή, που «σε τόσο δύσκολη εποχή, με τόσες λαϊκίστικες φωνές, επιμένει να έχει φεστιβάλ».
- Η επέτειος του Παπαδιαμάντη ήταν το φετινό σας κίνητρο για το πρόγραμμα;«Πριν από καιρό δοκίμασα να διαβάσω ένα διήγημά του σ' ένα γλέντι που γινόταν σ' ένα ξυλουργείο. Σταμάτησαν όλοι κι άκουγαν ευλαβικά. Στις δύσκολες στιγμές που ζούμε, το να βάζει ένα φεστιβάλ ένα τέτοιο αίτημα "ακρόασης" είναι κάτι...».
- Ο Παπαδιαμάντης δεν σταμάτησε να διαβάζεται...«Σήμερα ίσως ακόμα περισσότερο, γιατί είναι ο πρώτος και ο τελευταίος Ελληνας που πείθει. Είναι το αντίθετο από τους σημερινούς πολιτικούς που δεν πείθουν πια, ακόμα κι αν πουν σωστά πράγματα».
- «Θα θέλαμε να ήταν κοινωνικός αγωνιστής. Αλλά δεν ήταν», έγραψε ωστόσο για τον Παπαδιαμάντη στον «Ριζοσπάστη» ο Γ. Μαυρίκος, μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ.«Το διάβασα και λυπήθηκε η ψυχή μου. Μα ο Παπαδιαμάντης μιλάει για τους ταπεινούς και καταφρονεμένους. Φοβάμαι ότι ο συγκεκριμένος αρθρογράφος εκθέτει ένα ιστορικό κόμμα - το οποίο περιμένω να βγάλει σχετική ανακοίνωση».
- Είστε για τρίτη χρονιά στην καλλιτεχνική διεύθυνση του φεστιβάλ. Ποια είναι η εμπειρία σας μέχρι στιγμής;«Το φεστιβάλ λειτουργεί πολύ καλά και αναδρομικά. Ο κόσμος έρχεται πάντα όταν του δίνεις καλό πράγμα. Αντίθετα, το 95% όσων κάνουν αρνητική κριτική δεν έρχονται. Λειτουργούν με αυτά τα "μου είπαν, έμαθα" και αστειότητες. Δεν εννοώ φυσικά ότι δεν δέχομαι την αρνητική κριτική -δεν υπάρχει αλάνθαστο φεστιβάλ. Είμαι ευγνώμων όμως σε όσους και έρχονται και κάνουν κριτική».
- Φέτος δεν είναι δύσκολος ο συντονισμός και η διοργάνωση του αφιερώματος σε τόσους απρόβλεπτους χώρους;«Κυριαρχούν το μεράκι, το ρίσκο, η επιθυμία και η μεγάλη βοήθεια από τους καλλιτέχνες αλλά κι από εθελοντές και φίλους Καβαλιώτες. Η δυσκολία ξεκινάει συνήθως από τους ανθρώπους που είναι δίπλα μας, δεν μας εγκαρδιώνουν και έρχονται εκ των υστέρων για να πουν "τι ωραία που ήταν όλα". Αν αποφύγεις αυτούς τους τύπους των "εκ των προτέρων" και των "εκ των υστέρων", τα καταφέρνεις».
- Δεν σας τρομάζει η οικονομική κρίση;«Κάναμε βόλτα προχθές με τον Αργύρη Μπακιρτζή στην προκυμαία της Καβάλας και λέγαμε ότι σε τελευταία ανάλυση γκρινιάζουν περισσότερο για τα χρήματα όσοι είχαν. Κάποιοι που δεν είχαν ποτέ πολλά δεν διαμαρτύρονται».*
No comments:
Post a Comment