Thursday, May 26, 2011

«Ο πολιτισμός παράγει βαρβαρότητα»

  • Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΓΑΛΛΟΣ ΔΙΑΝΟΗΤΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΕΝΤΓΚΑΡ ΜΟΡΕΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Ενα γεμάτο αθηναϊκό τετραήμερο θα έχει ο μεγάλος Γάλλος φιλόσοφος και διανοητής Εντγκάρ Μορέν. Εχει πατήσει τα ενενήντα του χρόνια, αφού έχει γεννηθεί το 1921, αλλά έχει ακόμη τη διάθεση και το κουράγιο να μιλάει για τα σύγχρονα κονωνικά και πολιτικά προβλήματα, παίρνοντας πάντα τις αποστάσεις του ριζοσπάστη αριστερού.

Επίτιμος διδάκτορας  του Παντείου Πανεπιστημίου ανακηρύσσεται  σήμερα ο Εντγκάρ Μορέν. Αύριο αρχίζει, προς τιμήν του, τριήμερο συνέδριο στο Μουσείο της Ακρόπολης
Επίτιμος διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου ανακηρύσσεται σήμερα ο Εντγκάρ Μορέν. Αύριο αρχίζει, προς τιμήν του, τριήμερο συνέδριο στο Μουσείο της Ακρόπολης  

Από το αεροδρόμιο, θα πάει σήμερα το βράδυ κατευθείαν στην αίθουσα τελετών του Πάντειου Πανεπιστημίου, όπου θα αναγορευτεί επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. Η αντιφώνησή του θα έχει θέμα «Ο Ηράκλειτος και η σύνθετη σκέψη του».

Από το Πάντειο, ο Εντγκάρ Μορέν θα χρειαστεί να μετακινηθεί μέχρι το Μουσείο Ακρόπολης, όπου αύριο το πρωί (9.00) θα ξεκινήσει το διεθνές τριήμερο συνέδριο, προς τιμήν του, με τίτλο «Πολιτισμός και βαρβαρότητα. Επικοινωνία και σύγχρονη κοινωνία». Θα μιλήσουν πάνω από πενήντα ερευνητές από δεκαοκτώ διαφορετικές χώρες. Τη διοργάνωση έχουν αναλάβει το Πάντειο Πανεπιστήμιο, η Διεθνής Ενωση Γαλλόφωνων Κοινωνιολόγων (AISLF), η Διεθνής Κοινωνιολογική Ενωση (ISA), καθώς και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ). Την Παρασκευή (μεθαύριο) και το Σάββατο οι εργασίες θα μεταφερθούν στο auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας.


Τις εργασίες του συνεδρίου θα κηρύξει ο πρύτανης του Παντείου, Παναγιώτης Τσίρης. Η συνέχεια ανήκει στον τιμώμενο, για να δώσει τη σκυτάλη στους Αντρέ Πετιτάλ (πρόεδρος της AISFL και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λοζάνης), Λισιέν Σφεζ (Paris 1 Pantheon - Sorbonne), Μπρουνό Πεκινιό (Sorbonne Nouvelle - Pari3) και Πιερ Μπουβιέ (Paris 10 Nanterre).

Το συνέδριο έχει σκοπό την επίκαιρη κοινωνιολογική προσέγγιση όλων των πεδίων της σύγχρονης καθημερινής ζωής, όπου ανακύπτει το δίπολο «πολιτισμός - βαρβαρότητα». Μπορούμε να το συναντήσουμε στην επικοινωνία και στις μεγάλες αφηγήσεις, στις διαδικασίες προσδιορισμού ταυτοτήτων, στις σχέσεις εξουσίας, αλλά και στο πώς αλληλοπροσδιορίζονται ο χρόνος και ο χώρος.
Ο ίδιος ο Εντγκάρ Μορέν, του οποίου η γνώμη είναι βαρύνουσα, αφού έχει ζήσει έναν μεγάλο πόλεμο κι όλους τους πολέμους εναντίον της αποικιοκρατίας, έχει πει: «Για να μπορέσουμε να αντισταθούμε στη βαρβαρότητα πρέπει να κατανοήσουμε την πολύπλοκη, ανταγωνιστική και συμπληρωματική σχέση ανάμεσα στον πολιτισμό και στη βαρβαρότητα. Ο πολιτισμός παράγει βαρβαρότητα ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κατάκτηση και την κυριαρχία».

Με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη -οι γονείς του είχαν μεταναστεύει στη Γαλλία-, ο Γαλλοεβραίος στοχαστής στρατεύτηκε στην Αντίσταση εναντίον της γερμανικής κατοχής. Πολύ νωρίς εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας, από το οποίο διαγράφηκε, ήδη από το 1951, λόγω των αιρετικών του θέσεων. Υπήρξε συνιδρυτής, το 1957, μαζί με τον Κώστα Αξελό του περιοδικού «Arguments». Εχει γράφει και συνυπογράφει περισσότερα από εβδομήντα έξι έργα, τα οποία έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τους τη διεπιστημονική προσέγγιση. Κορυφαίο του έργο θεωρείται η «Μέθοδος», που απλώνεται σε έξι τόμους, οι οποίοι κυκλοφόρησαν από το 1977 ώς το 2004 (εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου).

Στα ελληνικά βρίσκονται ακόμη: «Ο Βιντάλ και οι δικοί του» («Επίκεντρο»), «Οι σταρ» («Κίχλη»), «Ο νεωτερικός κόσμος και το εβραϊκό ζήτημα», «Ευρώπη», «Οι εφτά γνώσεις-κλειδιά για την παιδεία του μέλλοντος», «Το καλοφτιαγμένο κεφάλι», «Τα δαιμόνιά μου», «Ερωτας, ποίηση, σοφία» («Εικοστός Πρώτος»), «Η ανθρώπινη φύση, το χαμένο παράδειγμα» («Εναλλακτικές Εκδόσεις»), «Από την κρίση στην πίστη», «Αφήνοντας τον εικοστό αιώνα» («Ροές»), «Μια πολιτική πολιτισμού» («Λιβάνης»), «Γη - Πατρίδα» («Οδυσσέας»), «Να σκεφτούμε την Ευρώπη» («Εξάντας»).

No comments: