AFP/ALBERTO PIZZOLI
Ο συγγραφέας Alain Robbe-Grillet, στη Μόστρα της Βενετίας, το Σεπτέμβριο του 2006.
Ξημερώνοντας η Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2008, ο Γάλλος συγγραφέας Alain Robbe-Grillet, είχε περάσει το Ρουβίκωνα της επίγειας ζωής. Ήταν 85 ετών. Είχε γεννηθεί στη Βρέστη το 1922. Συνέδεσε τ’ όνομά του με το Nouveau roman. Υπήρξε μια εξέχουσα προσωπικότητα των γαλλικών γραμμάτων και είχε τοποθετήσει τον εαυτό του, μετά τον πόλεμο, στην πλευρά εκείνων που αντιτάχθηκαν στο κατεστημένο των γαλλικών γραμμάτων. «Συνοδοιπόροι» του ήσαν η Ναταλί Σαρότ [Nathalie Sarraute], ο Κλοντ Σιμόν [Claude Simon] και ο Μισέλ Μπιτόρ [Michel Butor], ίσως οι πιο προβεβλημένοι εκπρόσωποι της λογοτεχνικής ανανέωσης μετά το 1945, μιας τάσης που στηριζόταν πολύ στη συνειρμική ελλειπτική γραμμή, στην κληρονομιά της ψυχανάλυσης και στην αναιμική ανάπτυξη της πλοκής.
Το «νέο μυθιστόρημα» μετέφερε σπόρους διαμαρτυρίας και ένα βαθύ αίτημα κοινωνικής ανανέωσης, αλλά εν τέλει οχυρώθηκε πίσω από ένα ελιτίστικο δογματισμό. Δεν έγινε ποτέ «λαϊκό». Ωστόσο, ορισμένα από τα έργα του γαλλικού νέου μυθιστορήματος, όπως «Η ζήλια» (εκδ. Σμίλη), «Η επανάληψη» (εκδ. Πόλις) και «Το σπίτι των ραντεβού» [La Maison de rendez-vous], στα ελληνικά από τις εκδόσεις Νεφέλη, έμειναν κλασικά.
Το πρώτο του βιβλίο, A Regicide, γράφτηκε στη δεκαετία του ’50, αλλά δημοσιεύτηκε το 1978. Το 1953 εκδόθηκε το βιβλίο του Les Gommes. Από το 1971 ώς το 1995 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Συχνά, τα βιβλία του παρομοιάστηκαν με τους ζωγραφικούς πίνακες των κυβιστών λόγω της διασπασμένης αφηγηματικής ροής και της υποκειμενικής αντίληψης του χρόνου.
Διέπρεψε και ως σεναριογράφος. Επιτυχία του ήταν το σενάριο που έγραψε για την ταινία του Αλέν Ρενέ «Πέρσι στο Μαρίενμπαντ» [L'Année dernière à Marienbad 1961]. Αλλά και ως σκηνοθέτης (Trans-Europ-Express, 1966, κ.ά.). Το 2004 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, αλλά ουδέποτε εκφώνησε τον επίσημο λόγο αποδοχής της ανώτατης τιμής. Με το θάνατο του Αλέν Ρομπ-Γκριγιέ ολοκληρώνεται συμβολικά ο κύκλος του «νέου μυθιστορήματος» και ο θάνατός του προκαλεί μια νέα ματιά στην «επανάσταση» των διανοουμένων του ’50.
L'écrivain Alain Robbe-Grillet est mort
L'écrivain Alain Robbe-Grillet est mort, à l'âge de 85 ans, dans la nuit du dimanche 17 au lundi 18 février à Caen à la suite de problèmes cardiaques, a-t-on appris, lundi, auprès d'Olivier Corpet, ami d'Alain Robbe-Grillet et directeur de l'Institut "Mémoires de l'édition contemporaine".
Des grands écrivains de la seconde moitié du XXe siècle, il a été sans doute le plus connu à l'étranger et le moins aimé en France. Admiré, certes, controversé, jalousé, respecté aussi pour sa vivacité intellectuelle, mais aimé non, justement parce que son intelligence était narquoise, belliqueuse. Naturellement chef d'école parce qu'il avait des convictions esthétiques fortes, il les défendait en attaquant. Le Nouveau roman, dont il s'institua le chef de file, il l'a conçu comme une manière de faire corps contre la littérature qu'il trouvait périmée, facile et qui plaisait au grand nombre. Sa formation d'ingénieur agronome lui avait donné l'idée qu'en art comme en science, il y a progrès, et que les vérités neuves s'imposent en rendant caduques les anciennes. Il pouvait donc y avoir des erreurs esthétiques, de mauvais raisonnements en art comme il y en a d'inélégants en mathématique. Et puis des révolutions. Le nouveau devait tuer l'ancien, ceci remplacer cela. Robbe-Grillet remplacer… qui, quoi ? Balzac, le roman balzacien, ses adeptes traditionnels, le romancier régnant sur sa création comme Dieu sur l'univers, éternellement, alors qu'en art tout est jeu de formes et de langage, "remise en question permanente", "perpétuelle renaissance"… [Michel Contat, Le Monde, 18/2/2008]
Here we have Alain Robbe-Grillet directing Anicee Alvina in the remarkable SLOW SLIDINGS OF PLEASURE (1974). The talented Alvina, who sadly passed away after a fight with Cancer just this past December, would also work on Grillet's slightly less interesting but still vital PLAYING WITH FIRE (1975) opposite Jean-Louis Trintignant and Sylvia Kristel. [ΒΛΕΠΕ: Moon In The Gutter]
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Intersexual rivalry: a "reading in pairs" of Marguerite Duras and Alain Robbe-Grillet ed. by Julia Waters, Peter Collier (2000); Inventing the Real World by Marjorie H. Hellerstein (1998); Women in Robbe-Grillet by Lillian Dunmars (1994); Robbe-Grillet and the Fantastic by Virginia Harger-Grinling, Tony Chadwick, eds. (1994); Robbe-Grillet and Modernity by Raylene L. Ramsay (1992); The Erotic Dream Machine by Anthony N.Fragola (1992); Duplications et duplicité dans les 'Romanesques' d'Alain Robbe-Grillet by Roger-Michel Allemand (1991); Alain Robbe-Grillet by Ben Stoltzfus (1987, paperback); Alain Robbe-Grillet by Ilona Leki (1983); Alain Robbe-Grillet, l'éstange by Jean-Claude Vareille (1981); Films of Alain Robbe-Grillet by Roy Armes (1981); Robbe-Grillet, ed. by François Jost (1978, in Obliques 16-17); Robbe-Grillet by Jean Ricardou (1976); Les Romans de Robbe-Grillet by Bruce Morrisette (1975); Pour une théorie du un nouveau roman by Jean Ricardou (1971); Alain Robbe-Grillet and the New French Novel by Ben Stoltzfus (1964) - The theoretical premises of the Nouveau roman were collected in Robbe-Grillet's Pour un nouveau roman (1963). See also Michel Butor, Claude Simon, Marguerite Duras, Roland Barthes, and Nathalie Sarraute. The wave of experimentalism has been important mainly in France, but also Kafka, William Faulkner, Samuel Beckett, Virginia Woolf, Pirandello, and James Joyce among others have paved way for the literary movement. Later echoes of the anti-novel has been seen in the works of Uwe Johnson in Germany, Susan Sontag in America, Christine Brooke-Rose, and Rayner Heppenstall in England ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ:
Alain Robbe-Grillet Bibliography.
Alain Robbe-Grillet: Biographie, Œuvres, Filmographie, Notes et references…
Alain Robbe-Grillet: Life and Work, Style, Novels, Films, Bibliography…
Alain Robbe-Grillet. By Mark Hamstra
French author Alain Robbe-Grillet dies at 85
The Associated Press, International Herald Tribune, February 18, 2008
AP Photo/Michel Lipchitz
Robbe-Grillet in Paris in April, 1966.
PARIS: Alain Robbe-Grillet, an avant-garde author and filmmaker who dispensed with conventional storytelling as a pioneer of the postwar "new novel" movement in France, died early Monday, hospital officials said. He was 85. Robbe-Grillet died at Caen University Hospital in western France, where he had been admitted over the weekend for cardiac problems, the officials said.
He was among the most prominent of France's "new novelists" that emerged in the 1950s, including Nobel Prize laureate Claude Simon, Michel Butor and Nathalie Sarraute. The group's experimental works tossed aside traditional literary conventions like plot and character development, narrative and chronology, chapters and punctuation.
The "new novelists" in France linked up with other traditions, with patterns from poetry and the visual arts and with forerunners such as Faulkner and Proust. Their prose works had the appearance of linguistic montages or collages. They took place in the dimensions of memory and the apparently arbitrary or free association. A trained agronomist, Robbe-Grillet in the 1940s "suddenly" felt drawn to writing, he explained years later. He wanted to tell a story "beyond the norm, in which the hero struggles within unhinged space and time."
AP. Robbe-Grillet did forced labour for a time during the German occupation of France
Alain Robbe-Grillet: Leading 'new novelist' and film-maker who through his work sought to undo the conventions of fiction
The creation of the nouveau roman, or "new novel", in the 1950s was the intellectual event in France of those years. The five or six writers who helped in it were never a school, but they thought alike in wanting to do away with the wearier conventions of the realist novel. Out went the familiar comforts of a logical plot and distinctive, "believable" characters.
Many novel-readers were not at all taken with this ascetic programme and they were taken least of all with the brash pronouncements of the most hard-boiled of all the new novelists, Alain Robbe-Grillet. He had come to literature, unusually, from mathematics and the hard sciences; and rather than perpetuate it, his declared intention was at long last to bury it.
Robbet-Grillet came to be known in France as the "pope of the new novel". It was a title that he adored – and loved to play with. When he was elected to the Académie française in March 2005, he asked to be excused the green uniform, cocked-hat and ceremonial sword. Clergymen were excused, he pointed out, and he was the "pape du nouveau roman"... [John Sturrock, The Indenpendent, Tuesday, 19 February 2008]
No comments:
Post a Comment