Thursday, October 18, 2007

Umberto Eco: Η ιστορία της ομορφιάς και της ασχήμιας




Για μερικούς ο Ουμπέρτο Έκο είναι ένας αμφιλεγόμενος στοχαστής. Για μένα είναι ένας εξαιρετικός διανοητής. Έχω διαβάσει τα βιβλία του (στα (ελληνικά), και τον θεωρώ "συγγενή" μας.

Ιστορία της ομορφιάς. Το βιβλίο αυτό συνοδεύεται από εικόνες εκατοντάδων αριστουργημάτων όλων των εποχών αλλά δεν πρόκειται για έναν τόμο ιστορίας της τέχνης. Οι εικόνες, όπως και τα κείμενα που χρονολογούνται από την εποχή του Πυθαγόρα και φτάνουν ως τις μέρες μας, βοηθούν στην πληρέστερη ανάλυση των αντιλήψεων περί Ομορφιάς που διαμορφώθηκαν και προκάλεσαν ατέλειωτες συζητήσεις από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα. Το βιβλίο αυτό περιγράφει πώς οι άνθρωποι κατανόησαν την Ομορφιά της φύσης, των λουλουδιών, των ζώων, του ανθρώπινου σώματος, των άστρων, των μαθηματικών σχέσεων, του φωτός, της ενδυμασίας, των πολύτιμων λίθων, του Θεού και του Διαβόλου. Παρόλο που έχουν διασωθεί μονάχα κείμενα φιλοσόφων, συγγραφέων, επιστημόνων, μυστικιστών ή θεολόγων ή και καλλιτεχνών, μέσω των τεκμηρίων αυτών μπορούμε να ανασυνθέσουμε και τον τρόπο με τον οποίο οι ταπεινοί, οι απόκληροι αλλά και οι άνθρωποι του δρόμου αντιλαμβάνονταν την Ομορφιά. Και γίνεται φανερό ότι πολλές διαφορετικές απόψεις περί Oμορφιάς αλληλοσυγκρούστηκαν όχι μόνο σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους αλλά και στο πλαίσιο της ίδιας εποχής και του ίδιου πολιτισμού. Απομένει λοιπόν στον αναγνώστη να αποφασίσει αν μέσα από αυτές τις ποικίλες παρουσιάσεις της η ιδέα της Ομορφιάς διατήρησε ορισμένα σταθερά χαρακτηριστικά. (Μετάφραση: Δήμητρα Δότση - Χρίστος Ρομποτής)

Ιστορία της ασχήμιας. Η ομορφιά και η ασχήμια είναι φαινομενικά δύο έννοιες αλληλένδετες? συνηθίζουμε, μάλιστα, να θεωρούμε την ασχήμια ως το αντίθετο της ομορφιάς, σε σημείο που αρκεί να προσδιορίσουμε τη μία για να κατανοήσουμε την άλλη. Ωστόσο, στο πέρασμα των αιώνων, οι διαφορετικές εκφάνσεις του άσχημου είναι πιο πλούσιες και απρόβλεπτες απ’ ό,τι συνήθως πιστεύουμε. Τόσο τα κείμενα όσο και οι εκπληκτικές εικονογραφήσεις αυτού του βιβλίου μάς οδηγούν σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι περίπου τριών χιλιάδων χρόνων, ανάμεσα σε εφιάλτες, συλλογικές φοβίες και έρωτες, όπου το αποκρουστικό συμβαδίζει συχνά με το συγκινητικό και το πονόψυχο, όπου η απόρριψη της δυσμορφίας συνοδεύεται από τη γοητεία που γεννά η παραβίαση κάθε κλασικού κανόνα ομορφιάς. (Μετάφραση: Δήμητρα Δότση, Ανταίος Χρυσοστομίδης)

No comments: