Μετέφρασε και μεταφράστηκε ο Νίκος Καζαντζάκης στη διάρκεια της ζωής του. Το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το θάνατό του, σε συνεργασία με τη Διεθνή εταιρεία Φίλων του Νίκου Καζαντζάκη, το Ινστιτούτο Θερβάντες, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ) και το περιοδικό «Νέα Εστία» διοργανώνουν από τις 13 μέχρι τις 15 Μαΐου διεθνές συνέδριο με θέμα «Νίκος Καζαντζάκης, μεταφραστής και μεταφραζόμενος».
Η συνάντηση αυτή είναι η πρώτη από τις δύο εκδηλώσεις, που διοργανώνονται στη μνήμη του και στόχο έχουν να φωτίσουν όλους τους τομείς της πνευματικής δραστηριότητας του συγγραφέα. Τα θέματα που θα συζητηθούν στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου είναι: Η αρχαιογνωσία του Ν.Κ., οι μεταφράσεις από τα αρχαία ελληνικά, οι μεταφράσεις των έργων των Μπέργκσον, Νίτσε και Δαρβίνου, η μετάφραση του «Φάουστ» του Γκαίτε, οι μεταφράσεις θεατρικών έργων και η επιρροή τους στη δραματουργία, η μετάφραση του έργου του Μορίς Μέτερλινκ «Ο θησαυρός των ταπεινών», Η «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, Ο «Ηγεμών» του Νικολό Μακιαβέλι, η επίδραση των μεταφράσεων στο έργο του, οι μεταφράσεις από τα γερμανικά και τα γαλλικά και οι μεταφράσεις Ισπανών ποιητών του 20ού αι. Την τελευταία μέρα, το συνέδριο θ’ ασχοληθεί με τον Ν. Καζαντζάκη μεταφραζόμενο και θα μιλήσουν φιλόλογοι από τις σημαντικότερες γλώσσες στις οποίες έχει μεταφραστεί ο Κρητικός συγγραφέας.Ο πρώτος που μετέφρασε στα ελληνικά Λόρκα, όσο ακόμη ζούσε ο Ισπανός ποιητής, ήταν ο Νίκος Καζαντζάκης. Επίσης, πρώτος μετέφρασε και τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη. Στη γλώσσα μας μετέφερε και Νίτσε, από τον οποίο κιόλας επηρεάστηκε, όπως ακόμη και Μακιαβέλι («Ο ηγεμών»), Γκαίτε («Φάουστ»), Μπερξόν, Δαρβίνο κ.ά.
Πώς αποτιμάται όμως το μεταφραστικό έργο του Κρητικού συγγραφέα και πόσο αντέχει στον χρόνο; Από την άλλη, ποια είναι η εικόνα του μεταφρασμένου Καζαντζάκη σε διάφορες γλώσσες σε πολλές, καθώς είναι μαζί με τον Καβάφη οι πιο μεταφρασμένοι Ελληνες; Πόσο αντέχουν στο σήμερα οι μεταφράσεις του καζαντζακικού έργου; Τα 750.000 αντίτυπα έφτασε η γερμανική έκδοση τσέπης του «Ζορμπά» στη μετάφραση του 1952. Και υπήρξε άλλη μία επεξεργασμένη επανέκδοση, το 1976. Σήμερα όμως τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη χρειάζονται νέες έγκυρες μεταφράσεις στα γερμανικά, υποστηρίζει ο Γερμανός νεοελληνιστής Ντίτερ Ρόντριχ Ράινς.
Στην Ισπανία, πάλι, πάνω από το ένα όγδοο των έργων νεώτερης και σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας που μεταφράστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια αποτελείται από έργα του Νίκου Καζαντζάκη. «Η εκδοτική του τύχη στην Ισπανία όμως απέχει πολύ από το να θεωρείται ικανοποιητική σήμερα», λέει ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στη Μαδρίτη και στη Μάλαγα Λεάντρο Γκαρθία Ραμίρεθ.
«Ο Καζαντζάκης είναι ένας συγγραφέας που ένωσε την Ευρώπη πριν από τους πολιτικούς», είπε κατά την παρουσίαση του συνεδρίου η διευθύντρια του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου της Αθήνας Μελίτα Παλεστίνι. Η σχέση του με την Ιταλία υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι υπήρξε «από τους καλύτερους μεταφραστές του Δάντη» και από την αγάπη του για τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, που αποτυπώθηκε εναργώς στον «Φτωχούλη του Θεού».
Για την Ισπανία, είπε εκ μέρους του Ινστιτούτου Θερβάντες η Νανά Παπανικολάου, «είναι σημαντικό ότι υπήρξε ο μόνος που μετέφρασε στα ελληνικά τον Λόρκα πριν από τον θάνατο του ποιητή, συστήνοντάς τον στους Έλληνες αναγνώστες. Ενώ έστελνε ανταποκρίσεις στην Ελλάδα από τον ισπανικό εμφύλιο».
Για την ευρωπαϊκή διάσταση του Καζαντζάκη μίλησε και ο διευθυντής του Τμήματος Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Γκαίτε Βόλφγκερ Πούλμαν. «Υπήρξε ένας πρωτοπόρος της δημιουργίας ευρωπαϊκής συνείδησης», είπε. «Ενώ ο "Ζορμπάς" του έκανε τους Γερμανούς να αγαπήσουν την Ελλάδα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο βιβλίο». ΒΛΕΠΕ: Έθνος (750.000 αντίτυπα του Ζορμπά στη Γερμανία), Τα Νέα (Ο «Ζορμπάς» έφτασε τα 750.000 αντίτυπα στη γερμανική έκδοσή του), Η Καθημερινή ("Μεταφραστής και μεταφραζόμενος"), Ελευθεροτυπία (Ο Καζαντζάκης της μετάφρασης)
Η συνάντηση αυτή είναι η πρώτη από τις δύο εκδηλώσεις, που διοργανώνονται στη μνήμη του και στόχο έχουν να φωτίσουν όλους τους τομείς της πνευματικής δραστηριότητας του συγγραφέα. Τα θέματα που θα συζητηθούν στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου είναι: Η αρχαιογνωσία του Ν.Κ., οι μεταφράσεις από τα αρχαία ελληνικά, οι μεταφράσεις των έργων των Μπέργκσον, Νίτσε και Δαρβίνου, η μετάφραση του «Φάουστ» του Γκαίτε, οι μεταφράσεις θεατρικών έργων και η επιρροή τους στη δραματουργία, η μετάφραση του έργου του Μορίς Μέτερλινκ «Ο θησαυρός των ταπεινών», Η «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, Ο «Ηγεμών» του Νικολό Μακιαβέλι, η επίδραση των μεταφράσεων στο έργο του, οι μεταφράσεις από τα γερμανικά και τα γαλλικά και οι μεταφράσεις Ισπανών ποιητών του 20ού αι. Την τελευταία μέρα, το συνέδριο θ’ ασχοληθεί με τον Ν. Καζαντζάκη μεταφραζόμενο και θα μιλήσουν φιλόλογοι από τις σημαντικότερες γλώσσες στις οποίες έχει μεταφραστεί ο Κρητικός συγγραφέας.Ο πρώτος που μετέφρασε στα ελληνικά Λόρκα, όσο ακόμη ζούσε ο Ισπανός ποιητής, ήταν ο Νίκος Καζαντζάκης. Επίσης, πρώτος μετέφρασε και τη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη. Στη γλώσσα μας μετέφερε και Νίτσε, από τον οποίο κιόλας επηρεάστηκε, όπως ακόμη και Μακιαβέλι («Ο ηγεμών»), Γκαίτε («Φάουστ»), Μπερξόν, Δαρβίνο κ.ά.
Πώς αποτιμάται όμως το μεταφραστικό έργο του Κρητικού συγγραφέα και πόσο αντέχει στον χρόνο; Από την άλλη, ποια είναι η εικόνα του μεταφρασμένου Καζαντζάκη σε διάφορες γλώσσες σε πολλές, καθώς είναι μαζί με τον Καβάφη οι πιο μεταφρασμένοι Ελληνες; Πόσο αντέχουν στο σήμερα οι μεταφράσεις του καζαντζακικού έργου; Τα 750.000 αντίτυπα έφτασε η γερμανική έκδοση τσέπης του «Ζορμπά» στη μετάφραση του 1952. Και υπήρξε άλλη μία επεξεργασμένη επανέκδοση, το 1976. Σήμερα όμως τα έργα του Νίκου Καζαντζάκη χρειάζονται νέες έγκυρες μεταφράσεις στα γερμανικά, υποστηρίζει ο Γερμανός νεοελληνιστής Ντίτερ Ρόντριχ Ράινς.
Στην Ισπανία, πάλι, πάνω από το ένα όγδοο των έργων νεώτερης και σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας που μεταφράστηκαν τα τελευταία 50 χρόνια αποτελείται από έργα του Νίκου Καζαντζάκη. «Η εκδοτική του τύχη στην Ισπανία όμως απέχει πολύ από το να θεωρείται ικανοποιητική σήμερα», λέει ο καθηγητής Νέων Ελληνικών στη Μαδρίτη και στη Μάλαγα Λεάντρο Γκαρθία Ραμίρεθ.
«Ο Καζαντζάκης είναι ένας συγγραφέας που ένωσε την Ευρώπη πριν από τους πολιτικούς», είπε κατά την παρουσίαση του συνεδρίου η διευθύντρια του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου της Αθήνας Μελίτα Παλεστίνι. Η σχέση του με την Ιταλία υπογραμμίζεται από το γεγονός ότι υπήρξε «από τους καλύτερους μεταφραστές του Δάντη» και από την αγάπη του για τον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, που αποτυπώθηκε εναργώς στον «Φτωχούλη του Θεού».
Για την Ισπανία, είπε εκ μέρους του Ινστιτούτου Θερβάντες η Νανά Παπανικολάου, «είναι σημαντικό ότι υπήρξε ο μόνος που μετέφρασε στα ελληνικά τον Λόρκα πριν από τον θάνατο του ποιητή, συστήνοντάς τον στους Έλληνες αναγνώστες. Ενώ έστελνε ανταποκρίσεις στην Ελλάδα από τον ισπανικό εμφύλιο».
Για την ευρωπαϊκή διάσταση του Καζαντζάκη μίλησε και ο διευθυντής του Τμήματος Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Γκαίτε Βόλφγκερ Πούλμαν. «Υπήρξε ένας πρωτοπόρος της δημιουργίας ευρωπαϊκής συνείδησης», είπε. «Ενώ ο "Ζορμπάς" του έκανε τους Γερμανούς να αγαπήσουν την Ελλάδα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο βιβλίο». ΒΛΕΠΕ: Έθνος (750.000 αντίτυπα του Ζορμπά στη Γερμανία), Τα Νέα (Ο «Ζορμπάς» έφτασε τα 750.000 αντίτυπα στη γερμανική έκδοσή του), Η Καθημερινή ("Μεταφραστής και μεταφραζόμενος"), Ελευθεροτυπία (Ο Καζαντζάκης της μετάφρασης)
No comments:
Post a Comment