«Μου είχαν ζητήσει να μην έρθω, σε όλες τις διαβαθμίσεις ευγένειας», παραδέχτηκε την Κυριακή ο βραβευμένος με Μπούκερ συγγραφέας Ιαν ΜακΓιούαν, αποδεχόμενος το λογοτεχνικό βραβείο «Jerusalem Prize».
Στην Ιερουσαλήμ όχι απλώς πήγε, αλλά έριξε μια βόμβα ευγλωττίας, που κάρφωσε δίκαια τα κομμάτια της σε όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές της παλαιστινο-ισραηλινής διαμάχης, κατηγορώντας τες για μηδενισμό. Ολα αυτά παρουσία του προέδρου της χώρας Σιμόν Πέρες, του υπουργού Πολιτισμού Λιμόρ Λιβνάτ και του δημάρχου της Ιερουσαλήμ Νιρ Μπαρκάτ.
Τιμώμενος στο πλαίσιο της γιορτής βιβλίου της πόλης, ο κορυφαίος Βρετανός συγγραφέας είπε ανοιχτά ότι «η Χαμάς έχει αγκαλιάσει το μηδενισμό των επιθέσεων αυτοκτονίας, των τυφλών επιθέσεων με ρουκέτες σε πόλεις και της υπάρχουσας πολιτικής στάσης της απέναντι στο Ισραήλ».
Τον ίδιο μηδενισμό, όμως, είδε και στη «ρουκέτα στη Γάζα, στο σπίτι του γιατρού Ιζελντίν Αμπουελάις, που σκότωσε τις τρεις κόρες και την ανιψιά του». Τον κατήγγειλε και ως υπεύθυνο για «το τσουνάμι τσιμέντου που μετέτρεψε τα κατεχόμενα στη Λωρίδα της Γάζας σε στρατόπεδο μακροχρόνιας φυλάκισης».
Το κοινό δεν αντέδρασε. Ούτε όταν αναφέρθηκε στις συνεχόμενες εξώσεις των Παλαιστινίων από την Ανατολική Ιερουσαλήμ και στο ότι οι Εβραίοι αρνούνται στους Αραβες το δικαίωμα να επιστρέψουν στη γη τους. Ούτε όταν μίλησε για τις μελλοντικές γενιές Παλαιστίνιων και Ισραηλινών, που θα κληρονομήσουν μια σύγκρουση που θα 'ναι ακόμα πιο δύσκολο να επιλυθεί από ό,τι σήμερα. Δεν ακούστηκε κιχ ούτε όταν ζήτησε να σταματήσει ο ισραηλινός εποικισμός και η καταπάτηση παλαιστινιακής γης.
Ο ΜακΓιούαν παραδέχτηκε, πάντως, πως ήταν «ιδιαίτερα συγκινημένος με τη βράβευσή του, μια βράβευση που τιμά κείμενα που προωθούν την ιδέα της ελευθερίας του ατόμου στην κοινωνία». Η ιδέα αυτή, όπως είπε, «νιώθει μάλλον άχαρα στο πιο έντονο μέρος που έχω ποτέ βρεθεί», την Ιερουσαλήμ. «Στη Βρετανία οι συγγραφείς επιλέγουν ελεύθερα πόσο πολιτικό θέλουν να είναι το κείμενό τους. Εδώ, τόσο για τους Παλαιστίνιους όσο και για τους Ισραηλινούς, η κατάσταση απαιτεί συνεχώς έναν δημιουργικό αγώνα. Είτε για να αναφερθούν σε αυτή είτε για να την αγνοήσουν».
Ξεχώρισε ιδιαίτερα τις περιπτώσεις τριών Ισραηλινών συγγραφέων, του Αμος Οζ, του Ντέιβιντ Γκρόσμαν και του Αβραάμ Γεοσούα, ως «συγγραφέων που αγαπούν την πατρίδα τους, έκαναν θυσίες για αυτή και έχουν προβληματιστεί με την κατεύθυνση που ακολουθεί». Τόνισε πως όταν καταδίκασαν τον εποικισμό έγιναν «η συνείδηση, η μνήμη και πάνω από όλα η ελπίδα της χώρας τους».
«Το αντίθετο του μηδενισμού είναι η δημιουργικότητα», κατέληξε. «Η διάθεση για αλλαγή και η ανάγκη για ατομική ελευθερία, που απλώνεται σε όλη τη Μέση Ανατολή, είναι ευκαιρία και όχι απειλή». Και προέτρεψε το Ισραήλ να αγκαλιάσει τη δημιουργικότητα των ανθρώπων του και να μην υποχωρήσει σε μια κλειστή νοοτροπία χαρακωμάτων.
No comments:
Post a Comment