Ποίηση και κρίση

• Λαμπρινή Κουζέλη, ΤΟ ΒΗΜΑ
• Συζήτηση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο στην Εθνική Βιβλιοθήκη

Έχει θέση η ποίηση στον καιρό της κρίσης; Είναι πολυτέλεια ή αντιθέτως βάλσαμο στα χτυπήματα του ανάλγητου καπιταλισμού; Από την αντίθετη πλευρά, συντελεί η κρίση στην αναζωογόνηση της ποίησης ή την επισκιάζει και την περιθωριοποιεί; Τα ερωτήματα είναι ενδεικτικά αλλά αναπτύσσονται προς διάφορες κατευθύνσεις, αν λάβουμε υπόψη ότι η λέξη «κρίση» δεν παραπέμπει μονάχα στην οικονομική κρίση αλλά και στην κρίση των αξιών, των θεσμών, της κοινωνίας και της πολιτικής.

Σε αυτά θα επιχειρήσουν να απαντήσουν ποιητές και οικονομολόγοι σε εκδήλωση με θέμα «Ποίηση και κρίση», την οποία διοργανώνουν η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) και ο Κύκλος Ποιητών, το Σάββατο 19 Νοεμβρίου.

«O Kύκλος των Ποιητών φέρνει τους ποιητές ως σώμα μέσα στην ΕΒΕ όπου ως τώρα υπήρχαν ως βιβλία» σχολιάζει ο Ντίνος Σιώτης, από τα ιδρυτικά μέλη του Κύκλου.

Πρόκειται για την πρώτη λογοτεχνική εκδήλωση που πραγματοποιείται στην ΕΒΕ από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του το νέο εφορευτικό συμβούλιο τον περασμένο Ιούλιο. Με την επικαιρότητα του θέματός της η συζήτηση ανταποκρίνεται πλήρως στους στόχους του εφορευτικού συμβουλίου, του προέδρου του Χαράλαμπου Μουτσόπουλουκαι της νέας διεύθυνσης, οι οποίοι είναι, όπως περιέγραψε στο «Βήμα» η νέα αναπληρώτρια διευθύντρια Αντωνία Αράχωβα, «η εξωστρέφεια και η σύνδεση της ΕΒΕ με το παρόν και το μέλλον, με την κοινωνία, τον πολίτη και την ελληνική πραγματικότητα, ώστε η ΕΒΕ να αποτελέσει ανοιχτό βήμα προβληματισμού και όχι ίδρυμα "αεροστεγές"».

Λογοτεχνία και οικονομία: χώροι με στεγανά; «Από τη λογοτεχνία μπορούμε να εξάγουμε συμπεράσματα για την εξέλιξη του πιστωτικού συστήματος και των χρεών ανά τους αιώνες», είπε στο «Βήμα» ο οικονομολόγος Γιάννης Βαρουφάκης, από τους ομιλητές της εκδήλωσης. Ο ίδιος θα επιχειρήσει μια ανασκόπηση των διαισθητικών αντιδράσεων που έχουμε ως άτομα και ως κοινωνία στις έννοιες του χρέους και της κρίσης και θα αναφερθεί στον ρόλο που έχουν οι έννοιες του «χρωστάω» και «δανείζω» στον χώρο της λογοτεχνίας, με παραδείγματα από το έργο του Σαίξπηρ και του Γκαίτε.

«Ποίηση χωρίς κρίση δεν υπάρχει. Η «Ιλιάδα» ξεκινά με την οργή του Αχιλλέα και ασχολείται με μια κρίση. Το θέμα μιας κρίσης διαχειρίζονται όλες οι αρχαιοελληνικές τραγωδίες. Αλλά και ο έρωτας, από τα βασικά θέματα της λυρικής ποίησης, είναι κι αυτός μια από τις σοβαρότερες κρίσεις» υποστηρίζει από την πλευρά των ποιητών, ο Γιώργος Μπλάνας. «Είτε το θέλει είτε όχι, όποιος γράφει ποίηση ουσιαστικά σχολιάζει μια κρίση, συνεπώς και την παρούσα κρίση. Τι μπορεί να προσφέρει η ποίηση συγκεκριμένα και πρακτικά στους ζοφερούς καιρούς μας θα φανεί στον χρόνο, είναι κάτι που λειτουργεί πιο βαθιά από την επικαιρότητα. Σήμερα και ο πιο πύρινος στίχος μοιάζει με σκύβαλο μπροστά στη δύναμη της αγοράς» συνεχίζει. Μιας αγοράς που έχει ιδιοποιηθεί τη μεταφορική γλώσσα της ποίησης. Μιλάμε για «τοξικά ομόλογα», για «διολισθαίνουσες μετοχές», για «χρηματιστήρια που κάνουν βουτιά». «Όταν η εποχή έχει ανάγκη από μεταφορές για να εκφράσει την πραγματικότητά της τότε η ποίηση πρέπει να εξελιχθεί. Έχουμε μια εντροπία την οποία η ποίηση πρέπει να βρει έναν τρόπο να ξεπεράσει. Η γλώσσα της έχει αλωθεί. Η κρίση είναι ευκαιρία να ανακαλύψουμε μια νέα ποιητική γλώσσα» καταλήγει ο Γιώργος Μπλάνας.

Περισσότερα θα ειπωθούν το Σάββατο 19 Νοεμβρίου, στις 11.00 π.μ. με 1.00 μ.μ., στο Κεντρικό Αναγνωστήριο της Εθνικής Βιβλιοθήκης (Πανεπιστημίου 32).

Οι ποιητές Νάνος Βαλαωρίτης, Τίτος Πατρίκιος και Παυλίνα Παμπούδη θα διαβάσουν ποιήματά τους, ενώ εισηγήσεις θα κάνουν οι καθηγητές Γιάννης Βαρουφάκης και Χαρίδημος Τσούκας και οι ποιητές Γιάννης Κακουλίδης και Γιώργος Μπλάνας. Τη συζήτηση θα συντονίσει η δημοσιογράφος Όλγα Σελλά.