Thursday, June 18, 2009

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΖΥΡΑΝΝΑΣ ΖΑΤΕΛΗ ΣΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΟΚΤΩ ΧΡΟΝΙΑ

  • «Το διάβασμα είναι η μόνη ηδονή που δεν πληρώνουμε»

Δημοσιεύει βιβλία της κάθε επτά με οκτώ χρόνια,  αλλά τόσο το πρώτο μυθιστόρημά της «Και με το  φως του λύκου επανέρχονται» (1993) όσο και το  δεύτερο- και πρώτο της τριλογίας «Με το  παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους»(2001), πήραν το Κρατικό Βραβείο  Μυθιστορήματος. Η Ζυράννα Ζατέλη  λέει ότι το υλικό της «πρέπει πρώτα  να παλιώσει, να μετουσιωθεί»  (φωτογραφία: Τάκης  Διαμαντόπουλος)

Αυτή τη φορά η Ζυράννα Ζατέλη ξεπέρασε τον συνήθη επταετή κύκλο δημοσίευσης των μυθιστορημάτων της. Επτά χρόνια και επτά μήνες μεσολάβησαν από το προηγούμενο και να που επανέρχεται με ένα μυθιστόρημα 777 σελίδων! «Το "Και με το φως του λύκου επανέρχονται" ήταν 666 σελίδες», λέει. Συμπτώσεις; «Συμπτώσεις. Που κατά βάθος όμως αναζητώ και καλλιεργώ».

Το δεύτερο μέρος της τριλογίας της «Με το παράξενο όνομα Ραμάνθις Ερέβους» έχει τίτλο «Το πάθος χιλιάδες φορές» και κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία στις 29 Ιουνίου. «Ναι, έρωτας υπάρχει, όπως ίσως υποδηλώνει ο τίτλος, δεν είναι όμως ο έρωτας της κρεβατοκάμαρας. Είναι αυτός που σου τρώει τα σπλάχνα. Άλλωστε το πάθος εδώ δεν είναι μόνο για τον έρωτα», λέει. Οι φανατικοί αναγνώστες της είχαν αρχίσει να χάνουν την υπομονή τους- σε μια εποχή, άλλωστε, που οι περισσότεροι συγγραφείς θεωρούν απαραίτητο να ανανεώνουν την επαφή με το κοινό τους το πολύ κάθε δύο χρόνια. «Τι γίνεται με το νέο μυθιστόρημα της Ζατέλη;» έγραφε κάποιος στο Ίντερνετ. «Όλο από άνοιξη σε φθινόπωρο και από φθινόπωρο σε άνοιξη πάμε».

«Τα επτά χρόνια είναι για μένα ιδανικό διάστημα», εξηγεί η συγγραφέας. «Το πρόβλημα δεν είναι το υλικό αλλά η σύνθεσή του. Η ενορχήστρωση ενός πλούτου. Η επταετία δεν είναι ούτε μικρό διάστημα ώστε να άγχομαι, ούτε πολύ μεγάλο ώστε να νταντεύω το υλικό μου. Το πράγμα πρέπει μέσα μου να παλιώσει, να μετουσιωθεί. Μπορεί κανείς όμως να το δει κι αλλιώς. Ότι μεγαλώνω κάθε επτά χρόνια. Κάθομαι σε μια καρέκλα και σηκώνομαι επτά χρόνια μεγαλύτερη. Είναι ωραίο και μελαγχολικό μαζί. Οι ελαφίνες γεννούν κάθε επτά χρόνια. Και πρέπει, λένε, για να γεννήσουν, να φάνε πρώτα ένα φίδι. Ήθελα βέβαια να τελειώσω, πια. Να λυτρωθώ και να ορφανέψω. Γιατί πάντα, όταν τελειώνω ένα βιβλίο νιώθω ορφανή».

Βέβαια, ποτέ η Ζυράννα Ζατέλη δεν μένει έξω από το γράψιμο- ή από την προετοιμασία για γράψιμο- για καιρό. «Ήδη μαζεύονται τα σύννεφα για το επόμενο, το τρίτο μέρος», λέει. Όλη η ζωή της άλλωστε είναι απόλυτα συνδεδεμένη με το βιβλίο. Ήξερε από μικρή ότι θα γράφει και είχε πάθος με το διάβασμα. «Το διάβασμα είναι η μόνη ηδονή για την οποία δεν πληρώνουμε», λέει. «Για όλα τα άλλα πληρώνουμε». Και τον χρόνο, ακόμη, με τα βιβλία τον μετράει. «Οι πιο μεγάλες σχέσεις της ζωής μου είναι με βιβλία. Για να προσδιορίσω μια εποχή δεν λέω "τότε που ήμουν με τον τάδε", αλλά "τότε που διάβαζα το τάδε βιβλίο"».

Αυτή η σχέση φαίνεται και στο καινούργιο μυθιστόρημά της όπου, για πρώτη φορά, περιγράφει τη διαμόρφωση του ψυχισμού μιας δεκατριάχρονης, της Λεύκας- ηρωίδας και του προηγούμενου μυθιστορήματος- και τη διαδικασία μέσα από την οποία μέχρι τα δεκαεννιά της γίνεται συγγραφέας, διαλέγοντας ως ψευδώνυμο το «Ραμάνθις Ερέβους».
  • Μια πρόκληση
«Ήταν μια πρόκληση για μένα», λέει η Ζυράννα Ζατέλη. «Να μιλήσω μέσω της γραφής, για τη γραφή. Μέσω ιστοριών δηλαδή, γιατί αν με ρωτήσεις πώς ορίζεται η γραφή δεν ξέρω να σου απαντήσω. Το μόνο ίσως που θα μπορούσα να πω είναι ότι μέσω της γραφής επανεφευρίσκει κανείς την παιδική του ηλικία».

Ο ορισμός την αφορά άμεσα, αφού η Λεύκα είναι ώς έναν βαθμό το alter ego της. Ο τόπος που διαδραματίζονται όλα είναι «ο τόπος του εγκλήματος» όπως λέει η ίδια ή «ο Βορράς», δηλαδή η Μακεδονία όπου γεννήθηκε. Και ένα δύσμορφο κορίτσι, η Ωραιοζήλη, κόρη μιας γειτόνισσας της Λεύκας, είναι στην πραγματικότητα ένα κορίτσι που και η μητέρα της Ζυράννας τής έλεγε ότι πρέπει να το βλέπει σαν δίδυμη αδελφή της. «Ήμασταν συνομήλικες. Πέθανε 12 ετών, αλλά έπρεπε να γίνω 50 για να καταλάβω πόσο με σημάδεψε», λέει.

ΙΝFΟ
Ζυράννα Ζατέλη, «Το πάθος χιλιάδες φορές», Εκδόσεις Καστανιώτη, Σελ. 777.
Κυκλοφορεί στις 29 Ιουνίου.
  • Αθάνατοι ακόμη και πεθαμένοι...
Πολλοί άσκησαν κριτική για τον καταιγισμό θανάτων στο προηγούμενο μυθιστόρημα της Ζυράννας Ζατέλη «Και με το φως του λύκου επανέρχονται». «Ήταν το θέμα μου», λέει. Άλλωστε, «οι μόνοι πραγματικά αθάνατοι είναι οι λογοτεχνικοί ήρωες. Έστω και πεθαμένοι», λέει. Για του λόγου το αληθές, η Ζατέλη τούς ανασταίνει για ένα μόνο βράδυ, το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, πριν τους ξαναστείλει στα σκοτάδια και ασχοληθεί με την περίπλοκη σχέση της Λεύκας με τον παππού της και το κρυμμένο μυστικό της. Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας, λέει, «δεν ήταν παρά το πρελούδιο αυτού που κυκλοφορεί τώρα».
  • Μανώλης Πιμπλής. ΤΑ ΝΕΑ: Πέμπτη 18 Ιουνίου 2009

No comments: