«2012, Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου». Επέτειος για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του

Το πρόγραμμα των επετειακών εκδηλώσεων για το Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου, τη Δευτέρα 20/2/2012, ώρα 12:00, στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΕΚΕΒΙ. Μίλησαν οι: Ζωή Καζαζάκη, προϊσταμένη Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού (ΥΠΠΟΤ), Κατρίν Βελισσάρη, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, Αλέξης Ζήρας, πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, Ελένη Τζανετάκου-Τζινιέρη, διευθύντρια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σπάρτης (Αρχείο Ν. Βρεττάκου), Αναστασία Λαμπρία, εκδόσεις Ποταμός (επετειακές εκδόσεις του Έτους) , Δημήτρης Αρβανιτάκης, υπεύθυνος εκδόσεων Μουσείου Μπενάκη. Χαιρετισμό υπεύθυνε ο γιος του Ν. Βρεττάκου, σκηνοθέτης Κώστας Βρεττάκος.

Έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τον Νικηφόρο Βρεττάκο τιμά φέτος το Υπουργείο Πολιτισμού ανακηρύσσοντας το 2012 ως «Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου» με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή.

Τον επίσημο επετειακό εορτασμό έχει αναθέσει το ΥΠΠΟΤ στοΕθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ).

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος αποτελεί έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ο οποίος συνέδεσε τη ζωή και το έργο του με τις πνευματικές, πολιτικές και κοινωνικές αναζητήσεις του ελληνισμού κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.
Η διαχρονικότητα του έργου του (ποίηση και πεζογραφία, δοκίμιο) είναι δεδομένη καθώς εξακολουθεί να διαβάζεται και να συγκινεί τους αναγνώστες του. Επικεντρώνεται στην ανθρώπινη ύπαρξη γράφοντας για τη συγκίνηση και τα αισθητήρια, την έννοια της ομορφιάς μέσα στη Φύση, τη δύναμη της μνήμης, την ελληνικότητα μέσα από τη γλώσσα, την ουσία του πολιτισμού.

• Βιογραφικό σημείωμα

Ο Νικηφόρος Βρεττάκος γεννήθηκε στο χωριό Κροκεές της Λακωνίας. Τα μαθητικά του χρόνια πέρασε στις Κροκεές και το Γύθειο. Από το 1929 έζησε στην Αθήνα ενώ παράλληλα τότε έκανε τα πρώτα του λογοτεχνικά βήματα. Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Από το 1946 ως το 1949 εργάστηκε στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα (αρχικά στη στήλη του βιβλίου, στη συνέχεια ως αρχισυντάκτης, εκδότης και διευθυντής). Ασχολήθηκε επίσης με την πεζογραφία , την κριτική και τη δημοσιογραφία. Με το πραξικόπημα του 1967 αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία. Προτάθηκε τέσσερις φορές για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τιμήθηκε με βαρυσήμαντα βραβεία όπως, μεταξύ άλλων, το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1940, 1956, 1982), το βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1974), το Αριστείο Γραμμάτων από την Ακαδημία Αθηνών (1982). Εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1986) και αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991).

• Πρόγραμμα εκδηλώσεων

Το πρόγραμμα των ποικίλλων δράσεων και εκδηλώσεων πραγματοποιείται σε συνεργασία με φορείς και ιδρύματα:Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης / Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου, το Μουσείο Μπενάκη, την Εταιρεία Συγγραφέων, εκδόσεις Ποταμός.

• ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΒΡΕΤΤΑΚΟ

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και το Μουσείο Μπενάκη οργανώνουν επιστημονικό συνέδριο αφιερωμένο στο έργο του ποιητή, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 9-10 Νοεμβρίου του 2012 στο Συνεδριακό κέντρο του Μουσείου Μπενάκη (οδός Πειραιώς 138). Την Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου απαρτίζουν ο πρόεδροςΣταύρος Ζουμπουλάκης (εκδότης Νέας Εστίας) και τα μέλη Ελένη Τζανετάκου (Διευθύντρια Κεντρικής Βιβλιοθήκης Σπάρτης) και Δημήτρης Αρβανιτάκης (υπεύθυνος εκδόσεων Μουσείου Μπενάκη).

Με στόχο να ερευνηθούν το καλλιτεχνικό «πιστεύω» του Νικηφόρου Βρεττάκου και η ποιητική του διαδρομή, η ιδιαίτερη φυσιογνωμία του έργου του, οι τρόποι συνομιλίας του με τις διαστάσεις του ιστορικού χρόνου και μάλιστα το καλλιτεχνικό εξαγόμενο από τη συνάντηση της ποιητικής με την ιδεολογία, έχουν προσκληθεί περισσότεροι από 20 διακεκριμένοι μελετητές του έργου του. Θα ακολουθήσει έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου η οποία θα περιλαμβάνει τις εισηγήσεις των πανεπιστημιακών, συγγραφέων και μεταφραστών του έργου του από την Ελλάδα και το εξωτερικό που θα αφορούν σε τρεις θεματικές: Μαρτυρίες για τον Νικηφόρο Βρεττάκο, Ο κόσμος του λογοτεχνικού έργου του Βρεττάκου, Η συνάντηση της λογοτεχνίας με την ιστορία και την ιδεολογία.

Στο πλαίσιο του συνεδρίου θα προβληθεί και η ταινία της σκηνοθέτιδας, μεταφράστριας και συγγραφέωςΑθανασίας Δρακοπούλου για τη ζωή και το έργο του ποιητή «Περιουσιακά στοιχεία».

• ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ

Η καθιερωμένη ποιητική καμπάνια στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, που οργανώνει κάθε χρόνο το ΕΚΕΒΙ για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου), είναι φέτος αφιερωμένη στον Ν. Βρεττάκο: καλαίσθητες αφίσες με στίχους του θα προβληθούν στις οθόνες των σταθμών του ΜΕΤΡΟ και του ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ καθώς και στις εσωτερικές οθόνες του ΤΡΑΜ φέρνοντας σε άμεση επαφή το κοινό με χαρακτηριστικά δείγματα από το έργο του. (με την ευγενική παραχώρηση της ΣΤΑΣΥ – Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.)

[επιλεγμένοι στίχοι για την καμπάνια ποίησης]

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και η Εταιρεία Συγγραφέων διοργανώνουν επίσης Βραδιά ποίησης και μουσικής που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 21 Μαρτίου -Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, στον πολυχώρο Bacaro. Η Αλίκη Καγιαλόγλου θα τραγουδήσει μελοποιημένα ποιήματα γνωστών ποιητών, μεταξύ των οποίων και του Νικηφόρου Βρεττάκου.
Η Εταιρεία Συγγραφέων θα διοργανώσει δύο επιπλέον γεγονότα:

• Το επόμενο βράδυ, την Πέμπτη 22, συνεχίζεται ο εορτασμός με αναγνώσεις ποίησης στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, στην Πλάκα). Μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων θα διαβάσουν πολιτική ποίηση (από τον Όμηρο μέχρι σήμερα) σε μια βραδιά αφιερωμένη στη μνήμη του Νικηφόρου Βρεττάκου. [Συνδιοργάνωση: Εταιρεία Συγγραφέων / Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
• Η Λέσχη Ανάγνωσης της Εταιρείας Συγγραφέων στις δυο μαρτιάτικες συναντήσεις της θα κάνειαναγνώσεις ποιημάτων του Ν. Βρεττάκου ενώ θα γίνουν εισηγήσεις από μέλη της Λέσχης για τη ζωή του ποιητή και το έργο του.
• ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΣΤΙΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΕΒΙ

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου οργανώνει, σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης/Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου, ειδικό θεματικό περίπτερο αφιερωμένο στον ποιητή, παρουσιάζοντας στο βιβλιόφιλο κοινό σπάνιο υλικό από το Αρχείο (χειρόγραφα, προσωπικές συλλογές κ.ά), αλλά και οπτικοακουστικό υλικό, παλιές και νεώτερες εκδόσεις του έργου του, χρονολόγιο, κ.ά. στην 9η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (24-27 Μαΐου) και στην 5η Έκθεση Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου.

• ΙΣΤΟΤΟΠΟΣ (http://vrettakos.ekebi.gr/)

το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου δημιουργεί ιστότοπο για τον Βρεττάκο, επικεντρώνοντας στον άνθρωπο και το έργο του, εντός του κόμβου του διευκολύνοντας τους βιβλιόφιλους χρήστες του Διαδικτύου στην αναζήτηση πληροφορικών που αφορούν το χρονολόγιο, την εργογραφία, τις κριτικές, το σωζόμενο οπτικοακουστικό υλικό.
Επίκειται και η ψηφιοποίηση υλικού από το Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου, το οποίο διαχειρίζεται η Βιβλιοθήκη Σπάρτης και θα δημοσιευθεί σε ειδικό κόμβο. Θα υπάρχει σύνδεση με τον αντίστοιχο ιστότοπο του ΕΚΕΒΙ.

• ΚΙΝΗΤΗ ΕΚΘΕΣΗ

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου δημιουργεί κινητή έκθεση-αφιέρωμα στον Λάκωνα ποιητή, που συνοδεύει τις κατά τόπους εκδηλώσεις στο πλαίσιο του εορτασμού, περιοδεύοντας κατά τη διάρκεια της χρονιάς στη χώρα μας και στο εξωτερικό.
Στόχος του ΕΚΕΒΙ είναι να δώσει κίνητρο σε πολιτιστικούς φορείς, σχολεία, βιβλιοπωλεία, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες και λέσχες ανάγνωσης να οργανώσουν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό φιλοξενώντας την έκθεση. Η έκθεση θα αποτελείται από 16 ταμπλό με εργοβιογραφικά στοιχεία, εξώφυλλα βιβλίων, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.

• ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ Ν. ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ

Στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης μετάφρασης ελληνικών έργων σε ξένες γλώσσες «Φράσις» το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου προτίθεται να δώσει προτεραιότητα σε προτάσεις για τη μετάφραση έργων του Νικηφόρου Βρεττάκου σε άλλες γλώσσες, με αφορμή τον εορτασμό. Ο στόχος είναι να κινήσει και να ανανεώσει το ενδιαφέρον των ξένων εκδοτικών οίκων για το έργο του σημαντικού Έλληνα ποιητή.
Σήμερα, το Αρχείο Μεταφρασμένων Ελληνικών Βιβλίων του ΕΚΕΒΙ καταγράφει 18 μεταφρασμένα έργα του Βρεττάκου (εκδόσεις αγγλικές, γαλλικές, γερμανικές, ιταλικές, ισπανικές, τουρκικές, βουγλαρικές, ρωσικές, κ.ά) και 2 συμμετοχές σε συλλογικές εκδόσεις (αλβανικές).

• ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΛΛΩΝ ΦΟΡΕΩΝ

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, προκειμένου να ενθαρρύνει τη διοργάνωση εκδηλώσεων από πολιτιστικούς και άλλους φορείς για τον εορτασμό του «Έτους Βρεττάκου», διαθέτει σε κάθε ενδιαφερόμενο (βιβλιοπωλεία, σχολεία, πολιτιστικά κέντρα, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες, λέσχες ανάγνωσης κ.ά.), την κινητή έκθεση-αφιέρωμα στον Νικηφόρο Βρεττάκο που συνοδεύεται από την αφίσα του «Έτους Βρεττάκου» και από ταινίες με θέμα τη ζωή και το έργο του.

• ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

Το «Ημερολόγιο εκδηλώσεων» στον κόμβο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (www.ekebi.gr) αποκτά ειδική «σελίδα» για τον Ν. Βρεττάκο και καταγράφει -σε καθημερινή βάση- το σύνολο των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια, καθώς και στο εξωτερικό, προσφέροντας μια γρήγορη, ακριβή και άμεση ενημέρωση σ’ όλους τους ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν.

• ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ

Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης ως κύριος υπεύθυνος για το Αρχείο του Λάκωνα ποιητή και Ακαδημαϊκού Νικηφόρου Βρεττάκου, το οποίο φιλοξενείται στους χώρους της, συνεργάζεται άμεσα με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίο (ΕΚΕΒΙ) και συμμετέχει σε ό,τι αφορά στον εορτασμό του «Έτους Νικηφόρου Βρεττάκου».
Εκπαιδευτικά προγράμματα/κόμβος/εκδόσεις/εκδηλώσεις
Επίσης υπάρχει αγαστή συνεργασία της Βιβλιοθήκης Σπάρτης με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και τηνΠεριφερειακή Ενότητα Λακωνίας για τη διοργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, λειτουργίας κόμβου στο διαδίκτυο, εκδόσεων, εκδηλώσεων για την προβολή του τιμώμενου ποιητή.

[αναλυτική παρουσίαση του προγράμματος εκδηλώσεων από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης]

• ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΗΦΟΡΟ ΒΡΕΤΤΑΚΟ

Τρεις νέες εκδόσεις ετοιμάζει ο εκδοτικός οίκος ΠΟΤΑΜΟΣ στο πλαίσιο του εορτασμού του Έτους Ν. Βρεττάκου:

1. Νικηφόρος Βρεττάκος, Στης μνήμης το διάστημα. Λεύκωμα με σπάνιο εν πολλοίς ανέκδοτο εικονογραφικό υλικό. 
2. Γράμματα. Τέσσερα τομίδια με συγκεντρωμένες σημειώσεις και κείμενα του Νικηφόρου Βρεττάκου.
3. Αλληλογραφία. Επιλογή από την πλουσιότατη επιστολογραφία του.

[αναλυτική παρουσίαση των εκδόσεων]

Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου ευχαριστεί θερμά τον κ. Κώστα Βρεττάκο για τη συνολική υποστήριξή του.