Tuesday, September 3, 2013

Διώκεται στις ΗΠΑ έργο της Τόνι Μόρισον

  • Απαγορεύεται ή λογοκρίνεται συστηματικά η Αφροαμερικανή νομπελίστρια
Το παρθενικό μυθιστόρημα της Αφροαμερικανής νομπελίστριας Τόνι Μόρισον «Τα γαλάζια μάτια» έχει βρεθεί πολλές φορές στο στόχαστρο των συντηρητικών και ακροδεξιών κύκλων των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικανικής Ενωσης Βιβλιοθηκών, κατέχει τη 15η θέση στη λίστα με τα βιβλία που έχουν απαγορευτεί ή λογοκριθεί μεταξύ 2000 και 2009. Και να που τώρα απειλείται με «έξωση» από όλες τις σχολικές βιβλιοθήκες ως «έργο απολύτως απαράδεκτο τόσο για το περιεχόμενο όσο και για τη γλώσσα του»!

Της νέας εκστρατείας εναντίον του ηγείται ένας άσημος μέχρι πρότινος γερουσιαστής από την Αλαμπάμα, ο Ρεπουμπλικανός Μπιλ Χόλτσο, συντονιζόμενος με ανάλογες αντιδράσεις που σημειώθηκαν στις αρχές του καλοκαιριού από μερίδα γονέων σε γυμνάσιο του Κολοράντο, τις οποίες έσπευσε να υιοθετήσει η σκληροπυρηνική χριστιανική οργάνωση AFA (American Family Association).
Πρωτοδημοσιευμένα το 1970, τα «Γαλάζια μάτια» (μτφρ. Κ. Σχινά, εκδ. Νεφέλη) διαδραματίζονται στο Οχάιο τα χρόνια του '30 και του '40 και ξεδιπλώνουν την τραγική διαδρομή ενός μαύρου κοριτσιού, της Πέρκολα, καθώς οδηγείται στην τρέλα, θύμα των αισθητικών στερεοτύπων της κουλτούρας των λευκών περί σωματικής ομορφιάς.
Μέσα από την ιστορία της εντεκάχρονης ηρωίδας της, που λαχταρούσε όσο τίποτε άλλο δυο γαλάζια μάτια, η Τόνι Μόρισον, με την πρώτη κιόλας μυθιστορηματική της απόπειρα, απέδωσε συγκλονιστικά την απέχθεια της μαύρης φυλής για το ίδιο της το χρώμα, το δέος της μπροστά στη λευκή ομορφιά και την αδυναμία της να συμφιλιωθεί και να αγαπήσει τα δικά της χαρακτηριστικά.
 
«Γράφω για να δημιουργήσω τάξη, ομορφιά και ζωή σ' έναν κόσμο γεμάτο χάος, μιζέρια και θάνατο, όπως αυτός που με περιβάλλει», είχε δηλώσει παλαιότερα η Μόρισον σε σχετική έρευνα της «Liberation».
Οπως επεσήμανε, «η ιστορία των μαύρων στις ΗΠΑ έχει προδοθεί, έχει διαστρεβλωθεί, δεν έχει κατανοηθεί. Ο πλούτος, οι αποχρώσεις της, η ζεστασιά και η δύναμή της, έτσι όπως τα αντιλαμβάνονται ειδικά οι γυναίκες, έχουν αποσιωπηθεί. Το δικό μου βλέμμα διαφέρει από εκείνο των μαύρων ανδρών. Γράφω για να καταθέσω τη μαρτυρία μου».
Για τον Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή, ωστόσο, και για τους ομοϊδεάτες του, ειδικά τα «Γαλάζια μάτια» είναι από εκείνα τα λογοτεχνικά έργα που δεν πρέπει να βρίσκονται στη διάθεση των μαθητών. Η σκληρή γλώσσα της Μόρισον και οι σεξουαλικές σκηνές του βιβλίου -όπως εκείνη όπου ο πατέρας της Πέρκολα, μεθυσμένος, ρίχνεται στην κόρη του νομίζοντας πως πρόκειται για τη γυναίκα του και την αφήνει έγκυο- στηλιτεύονται από τους παραπάνω ως αξιοθρήνητες και άκρως επικίνδυνες για τον ψυχισμό των μαθητών.
Μέχρι στιγμής οι προσπάθειές τους να το εξοβελίσουν από τα ράφια δεν έχουν ευοδωθεί.
Πάλι καλά... 

No comments: