Sunday, March 30, 2008

Στο Μέγαρο ο συγγραφέας Μαρκ Λεβί και ο δημοσιογράφος Ιγνάσιο Ραμονέ

Στο Μέγαρο Μουσικής, αύριο Τρίτη, 1η Απριλίου, ο συγγραφέας Μαρκ Λεβί [Marc Levy] θα συναντήσει τους πολλούς –και στην Ελλάδα– αναγνώστες του, συζητώντας με τον διδάκτορα Συγκριτικής Γραμματολογίας της Σορβόννης Γιώργο Αρχιμανδρίτη.

http://www.juventudrebelde.cu/UserFiles/Image/2007/febrero/27/ignacio-ramonet.jpg

Την επόμενη μέρα, Τετάρτη 2 Απριλίου, ο διευθυντής της εφημερίδας Le Monde Diplomatique, Ιγνάσιο Ραμονέ [Ignacio Ramonet], θα μιλήσει στο κοινό για «τις νέες γεωπολιτικές προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου». Ο Μαρκ Λεβί αν και ξεκίνησε την καριέρα του ως αρχιτέκτονας τον κέρδισε η λογοτεχνία και μέχρι σήμερα τα βιβλία του έχουν πουλήσει 13 εκατομμύρια αντίτυπα σε 40 χώρες (στην Ελλάδα από τις εκδ. «Μοντέρνοι Καιροί» και «Λιβάνης»). Ο Ιγνάσιο Ραμονέ διευθύνει τη μηνιαία έκδοση Le Monde Diplomatique από το 1991 και είναι ενεργός πολίτης στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν βιβλία του από τις εκδ. «Πόλις», «Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου» και «Πατάκης». Και οι δύο εκδηλώσεις ξεκινούν στις 7μ.μ., ενώ τα δελτία προτεραιότητας θα μοιράζονται από τις 6μ.μ.

Γράμματα και... αποκόμματα [30/3/2008]

Η Αγγελική Στουπάκη γράφει για «Το Δεύτερο Φύλο» [The Second Sex] της Σιμόν ντε Μποβουάρ (μετ. Κυριάκος Σιμόπουλος, εκδ. Γλάρος). Ξαναδιαβάζοντας το «Δεύτερο Φύλο». Η 100ή επέτειος από τη γέννησή της φέρνει και πάλι στο προσκήνιο το έργο και την προσωπικότητα της Σιμόν ντε Μποβουάρ. Simone de Beauvoir was one of the most preeminent French existentialist philosophers and writers. Working alongside other famous existentialists such as Jean-Paul Sartre, Albert Camus and Maurice Merleau-Ponty, Beauvoir produced a rich corpus of writings including works on ethics, feminism, fiction, autobiography, and politics...

Ο Διευθυντής του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών κ. Σταύρος Θ. Ανεστίδης παρουσιάζει δυο βιβλία: Alexis Alexandris «The Greek Minority of Istanbul and Greek-Turkish Relations, 1918-1974» (εκδ. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Α΄, έκδοση 1983, Β΄ έκδοση 1992, σελ. 380) και Μερόπη Αναστασιάδου - Πωλ Ντυμόν «Oι Ρωμηοί της Πόλης. Τραύματα και προσδοκίες» (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2007, σελ 335). Υπέρβαση της ιστορικής λογικής. Κριτική προσέγγιση στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ρωμηοσύνης της Κωνσταντινούπολης.

Ο Θανάσης Βασιλείου παρουσιάζει το βιβλίο «Μια στιγμή της Ευρώπης στην Ελλάδα του 19ου αιώνα. Ο λόγος, η εικόνα, ο μύθος του Ανδρέα Ρηγόπουλου» του Νίκου Μπακουνάκη (εκδ. Πόλις, σελ. 299). Πρώιμο ευρωπαϊκό όραμα. Πολιτικός και ιδεολογικός ρομαντισμός του ευπατρίδη Ανδρέα Ρηγόπουλου.


«...και θα σπάω κέφι καλά στον ουρανό». Η Όλγα Σελλά αναφέρεται στο Συνέδριο για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μ. Καραγάτση. Για δύο μέρες, στις 4 και 5 Απριλίου, στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, από τις 10 το πρωί μέχρι το βράδυ, οι Δ. Αρβανιτάκης, Στ. Ζουμπουλάκης, Ν. Καραπιδάκης, Αλ. Μπαζούκης, Βαγ. Χατζηβασιλείου, Μ. Πεχλιβάνος, Γ. Γιατρομανωλάκης, Gunnar De Boel, Μ. Χρυσανθόπουλος, Τ. Σακελλαρόπουλος, Γ. Παπαθεοδώρου, Δημ. Ραυτόπουλος, Ερη Σταυροπούλου, Ν. Δαββέτας, Αγ. Καστρινάκης, Ελ. Κοτζιά, Χρ. Ντουνιά, Β. Θεοδοσάτου, Αρης Μπερλής, Βαγ. Αθανασόπουλος, Μαίρη Μικέ, Αντ. Φραντζή, Κατ. Καρακάση, Ιωσ. Βιβιλάκης, Π. Διαμαντάκου, Τζ. Πολίτη θα αναφερθούν στο ιστορικό παρελθόν, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και τα ιδεολογικά ρεύματα που διαφαίνονται στο έργο του και θα αποκρυπτογραφήσουν τους άξονες και τις πτυχές της δημιουργίας του. Το συνέδριο θα ολοκληρωθεί με ένα στρογγυλό τραπέζι, το Σάββατο 5 Απριλίου, στις 7.30 μ.μ., στο οποίο οι συγγραφείς Ελένη Γιαννακάκη, Μένης Κουμανταρέας, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Στρατής Πασχάλης και Χρήστος Χωμενίδης θα συζητήσουν για τον Μ. Καραγάτση.
Ο Σπ. Μοσχονάς (διδάσκει γλωσσολογία στο Τμήμα ΕΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών) γράφει για τη «Γλώσσα και τα ΜΜΕ - Η ποινικοποίηση του λάθους». Πριν από λίγο καιρό, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) έστειλε στους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς οδηγία με την οποία τους καλούσε να λάβουν τα «αναγκαία μέτρα για την ορθή χρήση της ελληνικής γλώσσας από τους δημοσιογράφους και τους συντελεστές των ενημερωτικών ή επιμορφωτικών εκπομπών, κατά τη διατύπωση των κειμένων που εκφωνούνται κατά την παρουσίαση των ψυχαγωγικών εκπομπών και κατά τη μεταγλώττιση ή τον υποτιτλισμό των εκπομπών» (ΕΣΡ, Οδηγία 2/26.2.2008)…

Η Ελισάβετ Kοτζιά γράφει για τον «τριανταεπτάχρονο Θανάση Χειμωνά [που] δεν επαναλαμβάνεται. Στο πέμπτο πεζογράφημα του «Ραγδαία επιδείνωση» (Πατάκης, σελ. 224) συνεχίζει να φιλοτεχνεί με σταθερότητα ένα χαρακτηριστικά δικό του περιβάλλον μέσα στο οποίο τοποθετεί τους επίσης ιδιότυπους μυθιστορηματικούς του ήρωες και τις ιδιαίτερες περιπέτειές τους… Διακρίνοντας. Καθαρή λογοτεχνία.

Νέες εκδόσεις

ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

Emmanuele Bernheim: Σταλλόνε (μετ. Βάσω Νικολοπούλου, Νίκη Ντουζέ, εκδ. Κασταλία, σελ. 48 - 5 ευρώ).

William Morris: Το πηγάδι στο τέλος του κόσμου. Ο δρόμος προς τον έρωτα (μετ. Νίκος Βλαντής, εκδ. Μαγικό Κουτί, σελ. 296 - 15 ευρώ).

Ελία Καζάν: Ο συμβιβασμός (μετ. Ηλίας Μαγκλίνης, εκδ. Μελάνι, σελ. 640 - 25 ευρώ).

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Ρόμπερτ Α. Νταλ: Περί πολιτικής ισότητας (μετ. Μαρία Μπαρπάτση, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 200 - 16 ευρώ).

ΜΕΛΕΤΗ

Philip Grierson: Βυζαντινή νομισματοκοπία (μετ. Βαγγέλης Μαλαδάκης, εκδ. Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ. 101 - 187 ευρώ).

Colin Renfrew: Η ανάδυση του Πολιτισμού. Οι Κυκλάδες και το Αιγαίο στην 3η χιλιετία π.Χ. (μετ. Δημήτρης Κοκκώνης, εκδ. Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης, σελ. 965).

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Ubaldo Nicola: Εικονογραφημένη ανθολογία της Φιλοσοφίας. Από τις πηγές έως τη σύγχρονη εποχή (εκδ. Ενάλιος, σελ. 480 - 35 ευρώ).

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Τερούο Χίγκα: Μια επανάσταση που θα σώσει τη γη (μετ. Σμαράγδα Σοφού, εκδ. Κέδρος, σελ. 352 - 16 ευρώ).

ΛΕΥΚΩΜΑ

Μαρούλα Κλιάφα: Άνθρωποι του μόχθου. Θεσσαλία (1920-1980) (εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 240 - 25 ευρώ).

ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΑ

Ευτυχία Βουτυρά, Ρίκη Βαν Μπουσχότεν (επιμ.): Ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν. Εθνογραφίες του μετασοσιαλιστικού κόσμου (εκδ. Κριτική, σελ. 560).

Η Καθημερινή, 30/3/2008

Αποκόμματα... και σχόλια [30/3/2008]

Η Σταυρούλα Παπασπύρου παρουσιάζει το βιβλίο «Ως εκ θαύματος» του Κωνσταντίνου Τζούμα. Ένας έλληνας δανδής.

Από τον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου: Τη σχέση τέχνης και ψυχανάλυσης βάζει στο αναλυτικό της στόχαστρο η Πέπη Ρηγοπούλου με το καινούριο βιβλίο της «Ο τρελός πρόεδρος και η γυναικεία ηδονή. Παράνοια, μύθος τέχνη» (εκδόσεις «Τόπος»). Τέχνη και τρέλα. Με τη δεύτερη συλλογή διηγημάτων του, που έχει τίτλο «Ο σκύλος της Χάρυβδης» (εκδόσεις «Καστανιώτη»), ο Βασίλης Αμανατίδης συνεχίζει προς την κατεύθυνση την οποία άνοιξε με το πρώτο διηγηματογραφικό του βιβλίο, το «Μη με φας», που δημοσιεύθηκε πριν από τρία χρόνια. Παιχνίδι αντικατοπτρισμών.

«Άπαντα τα θεατρικά». ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΕΝΤΗΣ. Τόμος Γ'. Εκδόσεις «Αιγόκερως». Η βία την οποία αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι της καθημερινότητας καθώς προσπαθούν να αποκτήσουν μια στάλα ευτυχίας. Τα θεατρικά έργα του Παναγιώτη Μέντη «Εθνική Πινακοθήκη», «Ξένοι», «Ωραία Πύλη» και «Natalie» με προλογικά σημειώματα της Χαράς Μπακονικόλα και του Πλάτωνα Μαυρομούστακου.

«Ιστορία της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας». ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΚΟΣ. Εκδόσεις Δημ. Ν. Παπαδήμα. Η γέννηση και η ανάπτυξη της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας σε σχέση με την πορεία του είδους σε διεθνές επίπεδο από τις απαρχές του μέχρι και το 1970. Ο μελετητής παρουσιάζει και τους νεότερους έλληνες συγγραφείς, παρέχοντας κατατοπιστική βιβλιογραφία.

«Η επιλογή στον έρωτα». ORTEGA Υ GASSET. Μετάφραση: Μαίρη Γεωργίου. Εκδόσεις «Ροές». Ο πολυδιαβασμένος και πολυσυζητημένος ισπανός φιλόσοφος σε μια διεισδυτική πραγματεία για τον τρόπο με τον οποίο γεννιούνται η ερωτική έλξη και το ερωτικό πάθος. Τόλμη, ευθύτητα, αλλά και στοχαστική διαύγεια από κάποιον που μοιάζει να ξέρει τα ζητήματα της καρδιάς από πρώτο χέρι.

«Ο συνοδοιπόρος μου». ΜΑΞΙΜ ΓΚΟΡΓΚΙ. Μετάφραση: Νίκος Καστρινός. Εικονογράφηση: Μαρία Τσαμαδιά. Εκδόσεις «Μαΐστρος». Ο Γκόρκι ταξιδεύει στην ανατολική Ρωσία και μεταδίδει με έναν ανεπανάληπτο τρόπο στον αναγνώστη του τη γοητεία της. Μια νουβέλα για το ταξίδι αλλά και για τη φιλία, με φόντο μια πραγματικότητα η οποία κινείται συνεχώς ανάμεσα στο πλασματικό και το αληθινό.

[Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 30/3/2008]

Kenzaburo Oe: Σημειώσεις για την Οκινάουα ...

Kenzaburo Oe

Kenzaburo Oe, 2004.


Ο νομπελίστας Γιαπωνέζος συγγραφέας Kenzaburo Oe (γενν. 1935) κέρδισε μια σημαντική δικαστική μάχη για ένα βιβλίο του που είχε γράψει πριν 30 χρόνια και όπου περιέγραφε πώς οι Γιαπωνέζοι στρατιώτες έπεισαν και ανάγκασαν μερικές φορές τους πολίτες της Okinawan για να αυτοκτονήσουν παρά να παραδοθούν στις τελευταίες ημέρες του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Το θέμα είναι ένα σημαντικά ευαίσθητο ζήτημα για τα νότια νησιά της Ιαπωνίας, όπου οι μάχες μαίνονταν από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τον Ιούνιο του 1945, που άφησαν περισσότερους από 200.000 πολίτες και στρατιώτες νεκρούς, και που επιτάχυναν την κατάρρευση της Ιαπωνίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν υπό την κατοχή τους την Okinawa μέχρι το 1972.

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΤΟ ΒΗΜΑ [30/3/2008]

Ο Δημήτρης Χουλιαράκης παρουσιάζει το βιβλίο «Η Μαρία των Μογγόλων» της Μαριάννας Κορομηλά (εκδόσεις Πατάκη, 2008, σελ. 336, τιμή 20,50 ευρώ). ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ. Μια Μαρία στην αυλή των Μογγόλων. Αναπλάθοντας τη ζωή της βυζαντινής πριγκίπισσας του 13ου αιώνα που έζησε σχεδόν δύο δεκαετίες στα βάθη της Ασίας.
Ο Ιακώβ Σιμπή παρουσιάζει το βιβλίο «Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας. Ο διωγμός και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων». Εβραϊκή Νεολαία Ελλάδος, Αλέξιος Μενεξιάδης, Βεατρίκη Σαΐας-Μαγρίζου. Εισαγωγικά κείμενα Αριέλλα Ασέρ, Steven Bowman, Οντέτ Βαρών-Βασάρ. Έκδοση Κεντρικιού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς (2008, σελ. 148). Μια άγνωστη οδύσσεια. Η έξοδος των ελλήνων εβραιοπαίδων προς την Παλαιστίνη από τον Αύγουστο του 1945 ως τον Σεπτέμβριο του 1946. Μερικά από αυτά ήταν ορφανά που δεν γνώριζαν ούτε το όνομά τους. Ένα συναρπαστικό ιστορικό επεισόδιο με αφορμή την έκδοση ενός επετειακού λευκώματος.
Power couple … Michelle and Barack Obama at a Los Angeles awards ceremony for African-Americans in the entertainment industry in 2005.

Power couple … Michelle and Barack Obama at a Los Angeles awards ceremony for African-Americans in the entertainment industry in 2005.
Photo: Reuters

Ο Αναστάσης Βιστωνίτης παρουσιάζει τρία βιβλία σχετικά με τον Μπαράκ Ομπάμα: Barack Obama «Dreams from my Father: A Story of Race and Inheritance». Εκδόσεις Random House, 1995, σελ. 442, τιμή 27 δολάρια ΗΠΑ. Barack Obama «Τολμώ να ελπίζω». Εκδόσεις Πόλις, 2007, σελ. 467, τιμή 22 ευρώ. Shelby Steele: A Bound Man: «Why We are Excited About Obama and Why He Can’t Win». Εκδόσεις Free Press, 2007, σελ. 143, τιμή 22 δολάρια ΗΠΑ. ΠΡΟΣΩΠΑ. Το παιδί από τη Χαβάη. Ποιος είναι ο Δημοκρατικός υποψήφιος για το προεδρικό χρίσμα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως παρουσιάζεται μέσα από βιβλία δικά του αλλά και τρίτων.
Lucy & Stephen Hawking
Η Μαίρη Παπαγιαννίδου παρουσιάζει το βιβλίο «Το μυστικό κλειδί του Τζορτζ για το Σύμπαν» των Lucy & Stephen Hawking. Μετάφραση Μαρία Παππά, Εκδόσεις Νέα Σύνορα, 2008, σελ. 308, τιμή 22 ευρώ. ΕΚΛΑΪΚΕΥΣΗ. Στίβεν Χόκινγκ και θυγάτηρ. Ο κορυφαίος αστροφυσικός του κόσμου συνεργάζεται με την κόρη του για να σκαρώσουν ένα περιπετειώδες μυθιστόρημα με θέμα τη γένεση του Σύμπαντος και την εξέλιξη της συμπαντικής ζωής.
Minette WaltersΟ Φίλιππος Φιλίππου παρουσιάζει το βιβλίο «Διαταραγμένες ψυχές» της Minette Walters. Μετάφραση Χίλντα Παπαδημητρίου, Εκδόσεις Πόλις, 2007, σελ. 496, τιμή 20 ευρώ. ΕΚΛΑΪΚΕΥΣΗ. Το σκούρο δέρμα δείχνει ενοχή. Ένα αποτρόπαιο έγκλημα έρχεται ξανά στην επιφάνεια έπειτα από 30 χρόνια για να ξεσκεπάσει τον υφέρποντα ρατσισμό των «politically correct» Εγγλέζων.
Ο Ν. Μπακουνάκης παρουσιάζει το βιβλίο «Η τέχνη του κοκτέιλ. Η τέχνη της απόλαυσης». Εκδόσεις Καστανιώτη, 2008, σελ. 347. ΠΡΟΣΩΠΑ. Η φιλοσοφία στο μπαρ. Η αθηναϊκή ζωή μέσα από τις οινο-πνευματικές εμπειρίες ενός μπάρμαν.

Saturday, March 29, 2008

Από τα «Απομνημονεύματα» του στρατηγού Μακρυγιάννη

Καταδίκη της βαυαροκρατίας και μύηση στην επανάσταση του 1843

Η εικόνα “http://www.athena.agrino.org/images/poetry_literature/Makriyiannis.jpg” δεν μπορεί να προβληθεί επειδή περιέχει σφάλματα.

(...) Διά τους αγωνιστάς και χήρες κι' αρφανά και διά 'κείνους οπού θυσιάσαν το εδικό τους εις τον αγώνα της πατρίδος, και ήτον νοικοκυραίοι και τώρα είναι διακονιαραίοι, δεν έχει ψωμί η πατρίδα δι' αυτούς όλους είναι φτωχή, και διά τον Αρμπασπέρη έχει οπού 'ρθε ψωργιασμένος κόντης κι' έφυγε μ' ένα μιλλιούνι τάλλαρα κι' αγόρασε εις την πατρίδα του έναν τόπο και τον έβγαλε Ελλάς και μουτζώνει εμάς τους ανόητους Ελληνες αυτός και οι άλλοι οι Μπαυαρέζοι και οι φίλοι τους οι εδικοί μας;» (...) «Ποιους θα επιστηρίξης εδώ οπού 'ρθες και ποιους θα προδώσεις; Που το τζάκισες αυτό το χέρι; - Σ' το Μισολόγγι, μου λέγει. - Πού το τζάκισα εγώ αυτό; Σ' τους Μύλους του Αναπλιού. - Διατί τα τζακίσαμεν; Διά την λευτεριά της πατρίδος. Που 'ναι η λευτεριά και η δικαιοσύνη; Σήκου απάνου!» Τον παίρνω και πάμεν και τον ορκίζω. Του παρουσιάζω και τον όρκον και τον διάβασε και τον υπόγραψε ο αγαθός και γενναίος πατριώτης...

Χανς Κρίστιαν Αντερσεν (1805-1875)



Ο Χ. Κ. Αντερσεν (1805-1875) κατέχει μια ξεχωριστή θέση στην κλασική βιβλιοθήκη χάρη στα παραμύθια του που αγαπήθηκαν τόσο πολύ από μικρούς και μεγάλους σε όλες τις χώρες του κόσμου, ώστε να έχει καθιερωθεί η ημέρα των γενεθλίων του, 2 Απρίλη, Παγκόσμια Μέρα Παιδικού Βιβλίου.
Ο Αντερσεν έγραψε πολλά παραμύθια, με το δικό του χαρακτηριστικό στιλ, άλλα τρυφερά και μελαγχολικά, άλλα κωμικά και σατιρικά, όλα παρμένα από την καθημερινή ζωή, ακόμα κι εκείνα που μιλάνε για παλάτια και νεράιδες. Σε όλα, όσο φανταστικά κι αν φαίνονται, διακρίνει κανείς την αγάπη του για τους απλούς ανθρώπους που μοχθούν και ελπίζουν, ή την ειρωνική του διάθεση για την υποκρισία και την ανοησία των δυνατών.
Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι
Μια φορά ήταν ένας πρίγκιπας που ήθελε να παντρευτεί - με μια πριγκίπισσα φυσικά - αλλά με μια αληθινή, μια γνήσια πριγκίπισσα. Ταξίδεψε λοιπόν σε ολόκληρο τον κόσμο για να τη βρει, όμως το πράγμα ήταν πιο δύσκολο από όσο φανταζόταν. Πριγκίπισσες υπήρχαν πολλές, αλλά ο πρίγκιπας δεν ήταν βέβαιος πως ήσαν στ' αλήθεια γνήσιες πριγκίπισσες. Σε όλες έβρισκε κάποιο ελάττωμα που τον έκανε να αμφιβάλλει.
Λυπημένος λοιπόν γύρισε πίσω στο σπίτι του, κοντά στους γονείς του, που κι αυτοί φυσικά ήθελαν για τον γιο τους μια αληθινή πριγκίπισσα.Ενα βράδυ είχε ξεσπάσει μια τρομερή καταιγίδα, αστραπές σκίζανε τον ουρανό, βροντές, κεραυνοί, ανεμοθύελλα, κι η βροχή καταρράχτες. Μέσα στο παλάτι ο βασιλιάς και η βασίλισσα με τον γιο τους κάθονταν ήσυχα πλάι στην όμορφη φωτιά... [Ριζοσπάστης, 30/3/2008]

Οταν το βιβλίο πάει σχολείο



Οταν το βιβλίο πάει σχολείο, δυστυχώς, παίρνει κακό βαθμό. Γι' αυτό, ίσως, τα περισσότερα βιβλία τιμωρούνται να μείνουν κλειδωμένα ή να σταθούν σιωπηλά και στην απομόνωση. Κυρίως δε, τα λογοτεχνικά. Σε ελάχιστες περιπτώσεις τα βιβλία κατορθώνουν να περάσουν τις τάξεις, και μόνο χάρη στην ενισχυτική διδασκαλία ενός ιδιαίτερα προικισμένου και ρομαντικού στελέχους...

Αλλά ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Οι επίσημες σχολικές βιβλιοθήκες στην Ελλάδα έχουν διαψεύσει κάθε εξαγγελία, ελπίδα και αισιοδοξία. Αναγγέλθηκαν με τυμπανοκρουσίες, ιδρύθηκαν δοκιμαστικά, περιορίστηκαν ασφυκτικά ως προς τον αριθμό, χρηματοδοτήθηκαν άνισα, εφοδιάστηκαν με υλικό, έκαναν τις δέουσες ανθρωποθυσίες αλλά τίποτα δεν ευοδώθηκε. Σήμερα, 23 χρόνια μετά την ίδρυσή τους και παρά τις άφθονες κατά καιρούς προεκλογικές υποσχέσεις υποστήριξης και πολλαπλασιασμού τους, παραμένουν σε χειρότερη κατάσταση από εκείνη που ήταν! Περισσότερες από τις μισές δε λειτουργούν και οι υπόλοιπες υπολειτουργούν.

Ο θεσμός έπασχε ήδη από τη γέννησή του, δεδομένου ότι πραγματική κρατική βούληση για δημιουργία βιβλιοθηκών ως κυττάρων πολιτισμού και έρευνας στα σχολεία, ποτέ δεν υπήρξε. Η εξουσία σπάνια ανέχεται και ποτέ δεν ενισχύει θεσμούς που ανοίγουν στους ανθρώπους ορίζοντες και δρόμους στη σκέψη, στην κριτική, στην αμφισβήτηση και στην επανάσταση. Και η βιβλιοθήκη είναι ένας τέτοιος ακριβώς θεσμός... [Ζωή Βαλάση, Ριζοσπάστης, 30/3/2008]

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ:

Ο "καταραμένος" Paul-Marie Verlaine...


Στις 30 Μαρτίου 1844, γεννήθηκε ο Paul-Marie Verlaine – πέθανε 8 Ιανουαρίου 1896). Ένας σπουδαίος Γάλλος ποιητής που συνδέθηκε με το συμβολιστικό [Symbolist] κίνημα. Θεωρείται ένας από τους μέγιστους εκπροσώπους του fin de siècle της γαλλικής [French poetry] αλλά και της παγκόσμιας ποίησης. Ένα μεγάλο μέρος της γαλλικής ποίησης που παρήχθη κατά τη διάρκεια του fin de siècle χαρακτηρίστηκε "παρακμιακό" [decadent] για το εντυπωσιακό περιεχόμενο ή το ηθικό όραμά του. Σε παρόμοιο πνεύμα, Verlaine χρησιμοποίησε την έκφραση «καταραμένος ποιητής» [poète maudit, accursed poet] το 1884 για να αναφερθεί σε διάφορους ποιητές όπως οι Stéphane Mallarmé και Arthur Rimbaud που είχαν παλέψει ενάντια στις ποιητικές συμβάσεις. Αλλά με τη δημοσίευση του συμβολιστικού μανιφέστου από τον Jean Moréas (τον δικό μας Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλο) το 1886, ήταν ο όρος συμβολισμός [symbolism] που συχνότερα εφαρμόστηκε στο νέο λογοτεχνικό περιβάλλον. Μαζί με τους Verlaine, Mallarmé, Rimbaud, Paul Valéry, Albert Samain και πολλοί άλλοι άρχισαν να αναφέρονται ως «Συμβολιστές».

Σαν σήμερα... 29 Μαρτίου!

29 Μαρτίου...1553, γεννήθηκε ο Κρητικός ποιητής της ελληνικής αναγέννησης Βιτσέντζος Κορνάρος (πέθανε στο Ηράκλειο το 1613 ή 1614), που έγραψε το ρομαντικό ερωτικό ποίημα Ερωτόκριτος.



1891, γεννήθηκε ο Γαλλο-γερμανός ποιητής Yvan Goll, (Isaac Lange – πέθανε στις 27 Φεβρουαρίου 1950) που έγραψε το ίδιο καλά και στα γαλλικά και στα γερμανικά. Είχε στενούς δεσμούς με το γερμανικό εξπρεσιονισμό [expressionism] και το γαλλικό σουρεαλισμό [surrealism]. Διέφυγε στην Ελβετία για να αποφύγει την κατάταξη στο στρατό, κατά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου (τότε ήταν γερμανός πολίτης). Έγραψε πολλά πολεμικά ποιήματα, το πιο γνωστό από τα οποία ήταν το «Requiem for the Dead of Europe», καθώς επίσης και διάφορα θεατρικά έργα. Το 1927, έγραψε το λιμπρέτο για μια υπερρεαλιστική όπερα, το Βασιλικό Παλάτι, σε μουσική του συνθέτη Kurt Weill. Έγραψε επίσης το σενάριο για το Der Neue Orpheus, μια καντάτα που παρουσιάστηκε από τον Weill.


1902, γεννήθηκε ο Marcel Aymé (πέθανε στις 14 Οκτωβρίου 1967). Γάλλος μυθιστοριογράφος, συγγραφέας παιδικών βιβλίων, χιουμορίστας συγγραφέας, σεναριογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Σπούδασε στο Collège de Dole, και μεταξύ άλλων εργάστηκε και ως δημοσιογράφος στο Παρίσι. Στη λογοτεχνία, το πρώτο του βιβλίο ήταν το Brûlebois (1926) και το 1929 το La Table aux crevés με το οποίο και τιμήθηκε με το βραβείο Renaudot.

2005, έφυγε ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης (γεννήθηκε στις 19 Ιουλίου 1919). Διαβάστε μια παλιά του συνέντευξη: ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ: Η δημιουργία είναι απλή, σαν φυσική λειτουργία!


Wednesday, March 26, 2008

Ο Βασίλης Αλεξάκης πολεμάει τους ανεμόμυλους!


«Πιασάρικος» ο τίτλος της «πιασάρικης» συνέντευξης του Ελληνο-γάλλου πεζογράφου Βασίλη Αλεξάκη: «Εκκλησία και τηλεόραση εξουσιάζουν την Ελλάδα»! Δεν πρόκειται να αμφισβητήσω την συγγραφική του δεινότητα. Κι ούτε είμαι κριτικός. Ο Βασίλης Αλεξάκης - γράφει η ανταποκρίτρια του Ελεύθερου Τύπου στο Παρίσι Δήμητρα Αθανασοπούλου -, αν και έγραψε τα πρώτα του βιβλία στα γαλλικά και στην ηλικία του, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει, διαθέτει πια γαλλική μνήμη και ονειρεύεται στη γλώσσα των ηρώων του «ονείρου» του, έχει πάντα μόνο ελληνικό διαβατήριο!

Και με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «μ.Χ.» που εδώ και τρεις μήνες πουλάει… καταθέτει σκέψεις για τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, τη σύγχρονη Ελλάδα, τη Γαλλία που γνώρισε και τη Γαλλία που ζει! Πρόκειται για ένα βιβλίο που πραγματεύεται τη ζωή των μοναχών στο Άγιον Όρος, και αγγίζει ένα θέμα-ταμπού για την ελληνική κοινωνία, «το διασυρμό της αρχαίας ελληνικής σκέψης από την Εκκλησία» καταδικάζοντας το θεοκρατικό Βυζάντιο για το κενό 13 αιώνων πνευματικής γραφής…
«Εκκλησία και τηλεόραση εξουσιάζουν την Ελλάδα»
Ο Βασίλης Αλεξάκης, που έχασε την πίστη του στον Θεό στα 17 του χρόνια γιατί δεν τον ικανοποιούσε το σενάριο της μεταθανάτιας ζωής, είναι από τους λίγους που κατόρθωσε να ζει από ένα εφηβικό όνειρο που «κουβαλούσε από τα 12 του»!
Λέει ο Β. Αλεξάκης: «Μυθιστόρημα λέμε ένα έργο πολυσύνθετο με πολλά πρόσωπα, πολλές ιστορίες, γι’ αυτό και όσο η Ελλάδα ήταν ένα χωριό δεν υπήρχε μυθιστόρημα. Η ανάγκη του μυθιστορήματος δημιουργήθηκε με τη δημιουργία των πόλεων, γι’ αυτό και είναι παιδί του 19ου αιώνα που συμπίπτει με την εποχή της ανάπτυξης των πόλεων και της βιομηχανικής ανάπτυξης. Σε αυτό συμφωνούσε και ο Ταχτσής ο οποίος έλεγε ειρωνικά πως μυθιστόρημα υπάρχει όπου υπάρχει βιομηχανία αυτοκινήτων! Και στην Ελλάδα δεν έχουμε τέτοια βιομηχανία!»
Κι ακόμη: «Στην Ελλάδα δεν έχει γίνει ακόμα αυτός ο διαχωρισμός και η Εκκλησία εμπλέκεται σε θέματα που δεν την αφορούν, όπως έκανε ο Χριστόδουλος με τις ταυτότητες, τη Μακεδονία κ.λπ. Καλά, τι νομίζει ο κ. Αλεξάκης; Με ένα νόμο μπορεί να υπάρξει αυτομάτως διαχωρισμός; […] Έχω την εντύπωση πως η Εκκλησία συνεχίζει να ασκεί πίεση στα κόμματα. Αμφιβάλλω αν κανείς μπορεί να κυβερνήσει σήμερα την Ελλάδα χωρίς τη συγκατάθεση της Εκκλησίας. Δύο είναι οι σημαντικές εξουσίες σήμερα στην Ελλάδα, η Εκκλησία και η τηλεόραση! Και μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση πως πολλοί Έλληνες διανοούμενοι, ίσως από αγάπη στην εξουσία, τα πάνε πολύ καλά και με την τηλεόραση και με την Εκκλησία!»
Νομίζει ο Β. Αλεξάκης ότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή καταδυναστεύεται από την Εκκλησία! Βρήκε έναν ανεμόμυλο και τον πολεμάει...
Ότι η θρησκεία (Εκκλησία) έχει βαθιές ρίζες στην Ελλάδα δεν υπάρχει αμφιβολία και κανείς με καλή πίστη και νηφάλια σκέψη άνθρωπος δεν θα το αμφισβητήσει. Όμως υπάρχει μεγάλη απόσταση μέχρι του σημείου να λέμε ότι την Ελλάδα την εξουσιάζει η Εκκλησία! Να το λέγαμε για τη Γερμανία όπου υπάρχει ένα μεγάλο κόμμα εξουσίας που λέγεται Χριστιανοδημοκρατικό, ίσως να πλησιάζαμε την αλήθεια. Ή την Ιταλία όπου μέχρι πρόσφατα κι εκεί υπήρχε Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα που κυβερνούσε για δεκαετίες τη γειτονική χώρα...
Ο συγγραφέας θα έπρεπε να δίνει ένα ξεκάθαρο περίγραμμα στις αιτιάσεις του, διότι στην αντίθετη περίπτωση θα πορευόμαστε παθολογικά καχύποπτοι σε χώρο παγιδευμένο μέχρι που να χάσουμε μαζί με κάθε προσανατολισμό και την πιο καλώς νοούμενη αυτοπεποίθηση. Όση είναι η φυσική αοριστία στο πρακτικό επίπεδο της έννοιας αλήθεια, άλλο τόσο είναι και το συμφέρον των κάθε λογής διανοουμένων και Ευρωπαιο-πλήκτων να την καταστήσουν τελειωτικά ύποπτη... Σιγά μην είναι η Ελλάδα μια χώρα όπως το... Ιράν. Έλεος!
Ο κάπηλος των εννοιών μπορεί να ηδονίζεται μέσα στην ύποπτη αοριστία και σύγχυση. Θα ήθελα να μας πει ο Β. Αλεξάκης αν οι 30.000 (αυτό το νούμερο διάβασα στην εφημερίδα) αγοραστές και αναγνώστες του τελευταίου βιβλίου του έχουν σχέση με την Εκκλησία ή είναι... άθεοι! Ό,τι και να είναι, δεν με απασχολεί. Διότι πρέπει να γνωρίζει, κάλλιον εμού, ότι το πάθος του Έλληνα είναι η ελευθερία. Βεβαίως, όπως έχει πει ο Καρλ Γιάσπερς, «το τρομερό είναι πως μέσα στην ίδια την ελευθερία υπάρχει ένας συντελεστής αυτοκαταστροφής».

Όταν ανέκυψε το θέμα των ταυτοτήτων, πραγματικά υπήρξε μια αντίδραση από την πλευρά της Δεξιάς η οποία "χρησιμοποίησε" την Εκκλησία για ιδιοτελείς σκοπούς. Ωστόσο, η δημοκρατική μας πολιτεία προχώρησε ακάθεκτη, αγνοώντας και τον Χριστόδουλο και της φωνές της οπισθοδρόμησης. Λοιπόν, γύρω από το θέμα του εξουσιασμού του κράτους από την Εκκλησία εμφιλοχωρεί ο κίνδυνος κάθε ρητορίας απλοϊκής ή ύποπτης. Είναι κρίμα να γενικεύει κανείς για να προσδώσει την εικόνα που ενδεχομένως "βολεύει". Δεν υπάρχει θρησκευτικός καταναγκασμός στην Ελλάδα. Η περιπτωσιολογία δεν είναι δυνατό να αρτιώνει κανόνες!

  • ΥΓ. Όσο για την παρατήρησή του ότι δεν έχουμε βιομηχανία αυτοκινήτων, άρα δεν έχουμε και μυθιστόρημα, αυτό ας το απαντήσουν οι Έλληνες μυθιστοριογράφοι. Αν νιώθουν να θίγονται. Ο Β. Αλεξάκης δίχως ταπεινοφροσύνη διέγραψε τη νεοελληνική πεζογραφία. Δικαίωμά του!

Tuesday, March 25, 2008

ΚΘΒΕ: Αφιέρωμα στον Τάσο Αρβανιτάκη (30/3/08)

Με το αφιέρωμα στον λογοτέχνη και φιλόσοφο Τάσο Αρβανιτάκη ολοκληρώνεται ο φετινός κύκλος των Λογοτεχνικών Πρωινών του Κ.Θ.Β.Ε. την Κυριακή 30 Μαρτίου, στις 12 το μεσημέρι, στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Είσοδος ελεύθερη. Ο Τάσος Φάλκος (Αρβανιτάκης) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Δίδαξε φιλοσοφία ως τακτικό μέλος στο Α.Π.Θ. και στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και ως επισκέπτης καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ.. Εκτός από το επιστημονικό του έργο σε ζητήματα ερευνητικής της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, εξέδωσε έργα ποιητικά και θεατρικά, διηγήματα, μυθιστορήματα κ.ά. Η μελέτη του για τον αρχαίο ελληνικό αθλητισμό τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Τα λογοτεχνικά του έργα καταγράφουν τη σχέση μιας συνείδησης με την ιστορία του καιρού της, σχέση επώδυνη και τραγική. Τα σημαντικότερα από τα λογοτεχνικά του έργα είναι τα: La mansarde (θέατρο),1974, Οι Δίκαιοι (μυθιστόρημα), 1976, Τρεις μαρτυρίες – Η Κολυμβήθρα (ποιητικές συλλογές), 1982, Η σοφίτα (θεατρικό), 1984, Το χρονικό των Δικαίων (μυθιστόρημα, ριζική ανάπλαση των Δικαίων), 1992, Η Νύχτα (διηγήματα), 1995, Σχεδιάσματα με φως (15 ποιήματα με γνήσια χαρακτικά της Ingrig Zamecnicova), 1997, Μαρτυρίες για έναν απόντα φίλο, (μυθιστόρημα), Θεσσαλονίκη, 1999, O καθηγητής Πλούτων, (θέατρο), 2001, Σχεδιάσματα με φως (75 ποιήματα), 2005. Λογοτεχνική επιμέλεια: Ρούλα Αλαβέρα, σκηνοθετική επιμέλεια: Νίκος Ναουμίδης, εισηγητής: Γιάννης Τζανής, οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Λιάκου. Διαβάζουν οι ηθοποιοί του Κ.Θ.Β.Ε.: Ρένα Βαμβακοπούλου, Αστέρης Πελτέκης.


[ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΘΒΕ]

«Ελλάς το μεγαλείο σου» – σκέψεις για την Επέτειο

Αναδημοσιεύω ένα ενδιαφέρον κείμενο με τη συγγραφέα του οποίου δεν συμφωνώ πολλές φορές. Ωστόσο, δεν είναι δυνατό να διαφωνήσω στο σχολιασμό της πάνω σε μια φράση που είναι στίχος του ποιητή Λορέντζου Μαβίλη. Διαβάστε το:

Της Ελένης Mπίστικα, Η Καθημερινή, 25 Μαρτίου 2008


Ας μην εκληφθεί ως αντίλογος σε αυτούς που δεν συμφωνούν με τις επετείους, επειδή δεν βλέπουν τον λόγο να διαιωνίζονται μίση και έχθρες στον καιρό της «παγκοσμιοποίησης». Ο καθένας έχει τις απόψεις του και τους λόγους του. Η στήλη θέλει να εκφράσει την απορία της πώς, από το θαυμάσιο ποίημα «Εις την Πατρίδα» του Λορέντζου Μαβίλη (1860-1912, γεννημένου στην Ιθάκη, μεγαλωμένου στην Κέρκυρα, μαθητή και φίλου του Ιακώβου Πολυλά), απομονώθηκε η φράση «Ελλάς το μεγαλείο σου» και χρησιμοποιείται σκωπτικά κάθε φορά που κάτι πηγαίνει στραβά στον τόπο κι όλο το φταίξιμο πέφτει στην... Ελλάδα και στο μεγαλείο της! Ειδικά στις τηλεοπτικές εκπομπές, μεταχειρίζονται τη φράση σαν καραμέλα.

Ανοίξαμε μια νεοελληνική ποιητική Ανθολογία, σε μια παλιά έκδοση από την πατρική βιβλιοθήκη και ξαναδιαβάσαμε το ποίημα. Ήταν και στα σχολικά αναγνωστικά της εποχής που τα ιστορικά γεγονότα δεν «συνωστίζονταν» σε μια παράγραφο, σε μια σελίδα, αλλά οι μαθητές και οι δάσκαλοι ετοίμαζαν με επιμέλεια και ευθύνη –όπως συμβαίνει με τα Αρσάκεια Σχολεία αλλά και με άλλα συνεπή Εκπαιδευτήρια– τον εορτασμό της Επετείου.
Το ποίημα υμνεί τις ομορφιές της πατρίδας. Ξεκινά με το γνωστό στίχο «Πατρίδα, σαν τον ήλιο σου, ήλιος αλλού δε λάμπει», μιλάει για κάμπους, λαγκαδιές, ευωδιές, επικεντρώνεται στον ήλιο, στον ουρανό – «η γη σου είναι παράδεισος, και αιώνια γαλανός γύρω σου καθρεφτίζεται στο πέλαγο ο ουρανός...» Για να καταλήξει, σε μια τελευταία παράγραφο». Και ανάμεσα στα χρώματα από χίλια ουράνια τόξα / προβαίνει πάλ’ ο ήλιος εις όλη του τη δόξα / και, σαν του μεγαλείου σου σύμβολο φωτεινό, / έως το χρυσό βασίλεμα λάμπει στον ουρανό / Ελλάς, το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει...»
Το ποίημα, γραμμένο το 1890, δεν σταματά εδώ. Απομόνωσαν τον στίχο από το πνεύμα του ποιητή για να ειρωνευτούν την πατρίδα μας εκείνοι οι Νεοέλληνες που θεωρούν τη φιλοπατρία και τα ηρωικά κατορθώματα των Ελλήνων του 1821, αλλά και του 1940 στην Αλβανία, «ξεπερασμένα». Για μας που βλέπουμε τα μαθητούδια, με μάτια που λάμπουν, να ξαναζούν σκηνές από την ιστορία τους, να τραγουδούν και να χορεύουν φτερωμένα, σαν συμβολή στο πνεύμα της Επετείου, θα τελειώσουμε το ποίημα του Λορέντζου Μαβίλη, με οφειλόμενο σεβασμό, που λείπει στους καιρούς μας:

«Ελλάς, το μεγαλείο σου βασίλεμα δεν έχει
και δίχως γνέφια τους καιρούς η δόξα σου διατρέχει.
Όσες φορές ο ήλιος σου να σε φωτίσει ερθεί,
θε να σ’ εβρεί πεντάμορφη, στεφανωμένη, ορθή.»

Monday, March 24, 2008

Σχεδίαζαν δολοφονία του Παμούκ

Ο ηγέτης του εθνικιστικού Εργατικού Κόμματος της Τουρκίας, ένας γνωστός δημοσιογράφος και ένας πρώην πρύτανης του πανεπιστημίου συνελήφθησαν στο πλαίσιο της έρευνας για το δίκτυο που σχεδίαζε τη δολοφονία του τούρκου συγγραφέα Ορχάν Παμούκ. Ο Ντογκού Περιντσέκ, ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, ο Ιλχάν Σελτζούκ, 80χρονος δημοσιογράφος που εργαζόταν στην εφημερίδα «Cumhuriyet» και ο Κεμάλ Αλεμνταρόγκλου, πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, κρατούνται για τον πιθανό τους ρόλο σε υπερεθνικιστικό δίκτυο που σχεδίαζε τη δολοφονία του Παμούκ και κούρδων πολιτικών.

Dickens family seek to overturn writer's dying wish for no memorials



Charles Dickens circa 1840

In 1869, a year before Charles Dickens died, he wrote in his will that he wanted to be remembered for his work alone. No plaques, no statues, "no monument memorial or testimonial whatever" were to be allowed to commemorate the life of one of Britain's greatest authors.

Now, almost 140 years after his death, Dickens' final request has sparked an impassioned debate among his most ardent fans – and his family are suggesting his dying wish be laid to rest.

Seeking an appropriate means of marking the 200th anniversary of his birth, several of Dickens' descendants have come out in support of a commemorative statue at Eastgate House, Rochester, Kent, a building that appears in many of his novels, including The Pickwick Papers.

The writer's great-great grandson, Mark Charles Dickens, said a statue was "long overdue". Ian Dickens, another relative, asked: "Can you obey the desires set out in a will when numerous 'monuments' have appeared in the last hundred years?

"Like my Uncle Cedric and my cousin Mark, I endorse the call for a formal monument and if one appears in Rochester, another in Portsmouth and another in London, then hurrah to that."

But the proposal has enraged local history organisations and members of the Dickens Fellowship, who are against an idea which they feel would have mortified the modest author. Christine Furminger of the City of Rochester Society said: "Charles Dickens made his wish perfectly clear in his will and with his knowledge of the law he would not pen a document which could be misconstrued. It would be arrogant to ignore his words, which we must take at face value."... [By Arifa Akbar, Arts Correspondent, The Independent, Monday, 24 March 2008]

Les pas de Dieu

pourquoi ça marche Régis Debray Les pas de Dieu. Régis Debray Un candide en Terre sainte Gallimard, 454 pp., 22,50 euros.

Régis Debray est un essayiste ardent et maussade, qui peint son époque d’une plume étrangement désynchronisée. Côté classique, un phrasé scandé, une certaine préciosité et l’agacement manifeste devant la petitesse de ses contemporains ; côté branché, un appétit insatiable pour l’air du temps, les expressions en vogue, les références, les néologismes. Dans le livre que voici, l’auteur de Loués soient nos seigneurs emprunte au catalogue des formes littéraires la catégorie «carnet de voyage» - genre ambigu, qui flatte l’esprit moderne en associant exploration et écriture mais dont on peut se demander si le prestige qui le nimbe désormais ne révèle pas surtout le regret des temps où partir était un plaisir réservé à quelques-uns. Mettre ses pas dans ceux de Chateaubriand ou Flaubert, n’est-ce pas une façon de se démarquer du troupeau des touristes low-cost, de monter en clandestin dans la barque de l’histoire ? Connaissant l’époque, on craint la grandiloquence, l’invincible nostalgie… [ÉRIC AESCHIMANN, QUOTIDIEN : jeudi 20 mars 2008]

Mario Vargas Llosa salue Céline, «dernier auteur maudit» français

Mario Vargas Llosa
L'écrivain a rendu hommage dans une tribune publiée dans le quotidien espagnol El Pais à l'auteur français, qu'il estime insuffisamment reconnu "à cause de ses sympathies hitlériennes". L'écrivain péruvien naturalisé espagnol Mario Vargas Llosa a rendu hommage à l'écrivain français Louis-Ferdinand Céline (1894-1961), qu'il considère comme le "dernier auteur maudit" produit par la France, dans l'édition dominicale du quotidien espagnol El Pais.



Louis-Ferdinand Céline
Sous le titre "le dernier maudit", l'auteur de la "Fête au bouc", écrit que "beaucoup refusent de reconnaître le talent de Celine à cause de ses sympathies hitlériennes, mais personne n'a décrit aussi bien que lui, avec une intuition géniale, cette humanité obtuse et stupide".
Vargas Llosa affirme dans l'article que "Voyage au bout de la nuit" et "Mort à crédit" ont été une "véritable révolution" de l'art narratif de l'époque, ajoutant qu'après ces deux coups de génie, l'oeuvre de Céline "ne s'est plus élevée au dessus de cette petitesse et médiocrité dans laquelle vivent tous ses personnages, à demi asphyxiés et au bord de l'apoplexie hystérique".
Mario Vargas Llosa s'est politiquement engagé lors de la dernière campagne électorale espagnole pour les élections législatives du 9 mars aux côté d'un nouveau parti politique, l'UPD, laïc et opposé aux nationalismes régionaux... [LIBERATION.FR : dimanche 23 mars 2008]

Η "Ανάσα" του Χρήστου Δήμα

Οι Εκδόσεις Πολύχρωμος Πλανήτης σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του σκηνοθέτη και συγγραφέα Χρήστου Δήμα: «Ανάσα». Το βιβλίο περιέχει DVD με την ομώνυμη ταινία μικρού μήκους του Χρήστου Δήμα.
Για τον Χρήστο Δήμα θα μιλήσει η Πόλυ Λυκούργου, δημοσιογράφος (περιοδικό Σινεμά), ενώ αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει ο ηθοποιός Κώστας Φαλελάκης
.
Την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008, ώρα 20.30
. Η παρουσίαση θα γίνει στο βιβλιοπωλείο Πολύχρωμος Πλανήτης, Αντωνιάδου 6, Πεδίον Άρεως, Αθήνα, τηλ. 210.8826600
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ: Χρήστος Δήμας. Συνέντευξη.
Ο Χρήστος Δήμας στο δρόμο προς το Lonesdale.

ΟΥΓΚΟ ΚΛΑΟΥΣ: Είπε μόνος του αντίο στη «Θλίψη του Βελγίου»

http://woldhek.nl/images/drawings/253-hugo-claus-2.jpg
Ενας μεγάλος Ευρωπαίος και παγκόσμιος συγγραφέας, ο 79χρονος Φλαμανδός Ούγκο Κλάους δεν υπάρχει πια. Ο θάνατός του, την περασμένη Τετάρτη, αποτελεί είδηση και για τα ιατρικά χρονικά, αφού επέλεξε την ευθανασία, ύστερα από μακροχρόνια σωματική και ψυχική ταλαιπωρία με την ασθένεια του Αλτσχάιμερ. Στο πλευρό του, στο νοσοκομείο Μιντελχάιμ της Αμβέρσας, μέχρι την τελευταία στιγμή βρέθηκε η τρίτη σύζυγός του, η Βέερλε ντε Βιτ, η οποία δήλωσε: «Επέλεξε από μόνος του τη στιγμή του θανάτου του». Ως γνωστόν στην Ολλανδία και το Βέλγιο η ευθανασία είναι μια νόμιμη διαδικασία.

Αντικληρικαλιστής, με προωθημένη λογοτεχνική θεματολογία και αντισυμβατική ζωή, ο Ούγκο Κλάους κατέκτησε το ευρωπαϊκό κοινό και συζητήθηκε αρκετές φορές για Νόμπελ
Το έργο το οποίο εκτίναξε τη φήμη του Ούγκο Κλάους στην ευρωπαϊκή ήπειρο και τον έβγαλε εκτός των «στενών» βελγικών συνόρων ήταν το αριστουργηματικό μυθιστόρημά του «Η θλίψη του Βελγίου» (1983, «Καστανιώτης»). Είναι το κατηγορώ και το ανάθεμα ενός Φλαμανδού εναντίον των γαλλόφωνων Βαλόνων του Νότου, που χωρίζει επί χρόνια εξακολουθητικά τους δύο λαούς του Βελγίου -τις τελευταίες ημέρες βρήκε την ηρεμία το βελγικό κράτος, μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον χριστιανοδημοκράτη Βαλόνο από πατέρα και Φλαμανδό από μητέρα, Ιβ Λετέρμ... [Του ΒΑΣΙΛΗ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑ, Ελευθεροτυπία, 24/3/2008].
Highly versatile and prolific Belgian author, whose oeuvre included poetry, novels, dramas, short stories, screenplays, essays, translations. Most of Hugo Claus's writing had an experimental quality. An anti-authoritarian, his attacks on conventional bourgeois mores, religious bigotry stirred much controversy. Claus worked also as a stage and film director - his films were regarded as scandalous due to their eroticism and bluntness. His international breakthrough Claus made in 1983 with the postmodern novel The Sorrow of Belgium. Claus wrote in Flemish. For decades he was the dominant figure in Belgium's postwar Dutch-language literature.
ULYSSES
Too many battles I have seen,
heard too much whining of lovers.
I always travelled too far.
A show-box has replaced my eye,
a humming-top my ear.
Too much mire
and too much corpses.
Too much joy.
Now I hide among the suitors,
those beggars.

(from The International Portland Review 1980, ed. by Cindy Ragland, 1980)
http://www.nrc.nl/multimedia/archive/00227/claus_227897e.jpg

Hugo Claus was born in Bruges. After a very strict Catholic upbringing, Claus left school at an early age, unable to adapt himself to the traditional education system. He worked on a farm while studying at the Academy of Ghent, but at the same time he also studied drama. In France he was a seasonal worker in a sugar factory, saying later that he found it so senseless that he decided never to work for anyone again. In Paris Claus met Antonin Artaud whose influence is seen in Claus's early collection of poems, Registreren (1948). After returning to Belgium he joined the Cobra group, which was named after the cities of Copenhagen, Brussels, and Amsterdam. The group was established in 1948 by Karel Appel with other Northern European artists and writers, and presented a European parallel to the Abstract Expressionists in New York. Later Claus published essays on the painter Corneille (Over het werk van Corneille, 1951) and Appel. In the novel Een zachte vernieling (1988) he retunerned to the activities of group.

In 1950, Claus went to live in Paris. He also spent some time in Italy. In 1955 he settled down in Belgium and married Elly Overzier; they had one son. As a novelist Claus made his debut with De metsiers (1950, The Duck Hunt), which was inspired by William Faulkner's As I Lay Dying. This naturalistic family chronicle made Claus famous. The Duck Hunt focuses on the problems of puberty, and shows how innocence is crushed by an absurd fate. Claus's experimental period in poetry ended with De Oostakkerse Gedichten (1955).

In the fragmented Het verlangen (1978, Desire) overweight, slow-witted Jake and dark, brooding Michael leave The Unicorn, their local tavern and head for Las Vegas, where they see the other side of glitter and glamour in the New World. Meanwhile their friends at The Unicorn comment on their missing buddies and Jake's wife struggles to tend their brain-damaged daughter.

Claus's ambitious war novel De verwondering (1963), a story of a private inferno and Flemish Nazis, was an allegory of the contemporary world, and included references to Dante, Sir James Frazer's The Golden Bough, and classical mythology. The work had a late sequel in Het verdriet van België (1983, The Sorrow of Belgium), which traced grippingly the narrow-mindedness of ordinary Belgians, a subject which had led the French poet Charles Baudelaire (1821-1867) collect his insults in a travel book entitled Pauvre Belgique! The post-modern bestseller can be read on different levels. Louis Seynaeve, the protagonist, is young who grows up in Nazi occupied Belgium. His formative years are tinged with a convent school with its nuns and monks and later the strong women of the family who reveal to him the secrets of the family. Claus's book later inspired Claude Goretta's television film Der Kummer von Flandern (1994).
Schaamte
(1972) was set in the Caribbean and the autobiographical Het jaar van de kreeft (1972) was based on a love affair between the author and a well-known actress. In Claus's work the emphasis is more on situation than on character. Often his books dealt with a family crisis in which the victims and victimizers are both threatened by the same forces. De zwaardvis (1989, The Swordfish) was a novella about a small-town conflict and crisis. In the story Martin Ghyselen, a lonely boy, escapes the pressures of his surroundings into fantasy, seeing himself tragically as the martyred Jesus. De geruchten (1996) was set in the mid-1960s. René Catrijsse, the sick prodigal son, returns to his home village. He has fought in the Belgian Congo before deserting from the army. His return coincides with a series of accidents in the community, and soon also the scapegoat is found.

As a playwright Claus wrote psychological and social dramas, such as Suiker (1958), historical spectacles (Tijl uilenspiegel, 1965; Het leven en de werken van Leopold II, 1970), and adaptations of classical Greek, Roman, and Elizabethan texts, written under the influence of Antonin Artaud's theatre of cruelty. Orestes (1976) was after Euripides and Het huis van Labdakos (1977, The House of Labdacus) was a synthesis of several ancient Greek and Roman works. In Vrijdag (1969) Claus examined a triangular drama in which the acceptance of the truth means a step toward reconciliation. George Vermeersch returns from prison and finds that his wife has a lover. Vermeersch reveals that he had an incestuous relationship with their daughter. His wife acknowledges that she was aware of the situation. When the lover leaves her, the Vermeersches are left to reconstruct their marriage.

In 1973 Claus travelled to Bangkok where his wife of that time, Sylvia Kristel, acted in Emmanuelle, one of the most successful erotic movies ever made. Claus, who was 27 years her senior, coached her in acting. "Don't lie there like a dead fish," Kristel recalled him saying. Claus's own place in Belgian cinema was primarily as a writer, for example of commentaries for documentaries by Charles Dekeukeleire, Paul Haesaerts and Patrick Ledoux. He wrote the screenplay for Roland Verhavert's Pallieter and adapted Stijn Streuvel's novel De Teleurgang van de Waterhoek for Fons Rademakers' film Mira (1971). With Rademaker he also collaborated in Het Mes (1961), De dans van de reiger (1966), and Niet voor de poezen (1973), based on Nicolas Freeling's Van der Valk crime thriller. Claus's own films caused much controversy and were less successful. In 1967 he directed De Vijanden (Enemies) from his own screenplay and in 1980 Vrijdag (Friday), based on his play which was produced originally in Amsterdam in 1969. Another attempt at direction was Het Sacrament (1989, The Sacrament), about 24 hours in the life of a priest. Claus adapted the film from his novel Omtrent Deedee (1963).

Claus lived long periods in Paris and Rome. In the later years of his life Claus spent half of the year in his farm in Northern France. Claus's several awards include the State Prize for Dutch Letters, the Herman Gorter Prize, and VSB Prize for poetry in 1994. De Geruchten (1996) received in 1998 the Aristeion Prize. He was frequently mentioned as a candidate for the Nobel Prize for Literature. Claus, who suffered from Alzheimer's disease, died by euthanasia at a hospital in Antwerp on 19 March, 2008. Claus was married to the actress Veerle Claus-De Wit.


For further information: Encyclopedia of World Literature in the 20th Century, vol. 1, ed. by Steven R. Serafin (1999); Introduction to Four Works for the Theatre by Hugo Claus by D. Willinger (1990); Introduction to Hugo Claus: Selected Poems by T. Hermans (1986); Claus Reading by Paul Claes (1984); Mensch und Schuld by Herbert van Uffelen (1983); Hugo Claus, Experiment en Traditie by J. Weisgerber (1974); Hugo Claus of Oedipus in het Paradijs by G. Wildemeersch (1973); Literature on the Low Countries by R.P. Meijer (1971); Post-war Dutch Literature by J.P.Snapper (1971); Over Claus' Toneel by J.De Decker (1971) - See also: Studie- en Documentatiecentrum Hugo Claus ; Hugo Claus ; Over de gaapgrens

Sunday, March 23, 2008

ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ: Ο πολέμιος της ευτελούς επικοινωνίας


Ο Κορνήλιος Καστοριάδης φωτογραφημένος τον Σεπτέμβριο του 1990 στο γραφείο του, πίσω από έναν σωρό εφημερίδων


Πολύ καλά κάνουμε όλοι μας και συχνά πυκνά ψέγουμε την παρακμιακή δημοσιογραφία επισημαίνοντας τις πράγματι τεράστιες διαστάσεις που έχει προσλάβει το τελευταίο διάστημα. Η κριτική, όμως, όλες οι κριτικές, πρέπει κάπου να καταλήγουν: ανάλυση χωρίς συμπεράσματα, χωρίς ένα κάποιο επιχειρησιακό σκέλος το οποίο να διεκδικεί δεσμευτικότητα, είναι ανάλυση κολοβή. Επιπλέον - και αυτό είναι το χειρότερο - η συνεχής αλλά μετέωρη διεκτραγώδηση ενός φαινομένου, σταδιακά αλλά αδήριτα, αυτοεκπίπτει από κριτική σε γκρίνια. Αντί να εμπνέει αντιδράσεις καυτηριάζοντας τα κακώς κείμενα, καταλήγει να μας εξοικειώνει με αυτά, προσδίδοντάς τους μάλιστα και μιαν επίφαση κανονικότητας (υπαινισσόμενη ότι αφού η παρακμή είναι πανταχού παρούσα, ίσως να είναι και αναπόφευκτη). Ενώ η πραγματική κριτική προετοιμάζει λύσεις, η γκρίνια αποτελεί μέρος του προβλήματος - ένας ενισχυτικός συντελεστής του παρακμιακού κύκλου... [Σ. Ι. Σεφεριάδης, Το Βήμα, 23/3/2008]

ΚΙ ΑΥΤΟ:

Ζωή Καστοριάδη: «Το έργο του ανανεώνει και ανανεώνεται». Την περασμένη Τρίτη, το Γαλλικό Ινστιτούτο και οι Εκδόσεις Κριτική και Υψιλον διοργάνωσαν εκδήλωση συζήτηση για τον Κορνήλιο Καστοριάδη, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον θάνατό του (πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου του 1997) και με θέμα την πνευματική κληρονομιά του. Για τον στοχαστή και φιλόσοφο μίλησαν οι Ολιβιέ Φρεσάρ, Σοφί Κλίμις, Αγγελος Μουζακίτης και Σεραφείμ Σεφεριάδης. Συντονίστρια της συζήτησης ήταν η σύζυγος του Κορνήλιου Καστοριάδη, Ζωή. Στο περιθώριο της εκδήλωσης μας μίλησε για το μέγεθος της πνευματικής κληρονομιάς του διανοητή ο οποίος δρούσε ενάντια στο ρεύμα…

Στην αγκαλιά του Γανυμήδη

ΕΡΩΤΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ. Στην αγκαλιά του Γανυμήδη. Μια σε βάθος ανάλυση του ομοφυλοφιλικού έρωτα στην Αρχαία Ελλάδα.


Ο Πλάτωνας έγραψε ότι οι ομοφυλόφιλοι εραστές ήταν οι πιο μακάριοι από τους θνητούς. Φαίνεται όμως ότι άλλαξε γνώμη όταν περιέγραψε την πράξη ως την πιο «αισχρή», την «ειδεχθέστερη όλων των ειδεχθών πραγμάτων». Γιατί ήταν τόσο ασαφείς οι αρχαίοι Ελληνες γύρω από το θέμα της ομοφυλοφιλίας; ερωτά ο Τζέιμς Ντέιβιντσον στο νέο παγκόσμιο μπεστ σέλερ Οι Ελληνες και ο Ελληνικός Ερωτας - θέμα στο οποίο ήδη έχει εντρυφήσει πλειάδα κορυφαίων φιλοσόφων και διανοητών. Τι έκανε, ωστόσο, το παρόν σύγγραμμα να ξεχωρίσει από τον πρώτο μήνα κυκλοφορίας του στη Μεγάλη Βρετανία;


Κατ' αρχάς, ο ελληνικός Ερωτας είναι ένας σχετικά πρόσφατος όρος, ο οποίος εμφανίστηκε στη διάρκεια του 19ου αιώνα και ήθελε τους αρχαίους Ελληνες σχεδόν τόσο ντροπαλούς όσο και οι βικτωριανοί της εποχής εκείνης. Ετσι, παρ' ότι είναι συχνές οι απεικονίσεις έρωτα μεταξύ ανδρών στην αγγειογραφία, ουδέποτε γίνεται σαφής λόγος για την ερωτική πράξη. Ισως έτσι μπόρεσε να εξηγηθεί και η στροφή του Πλάτωνα σε πιο συντηρητικές απόψεις για το θέμα στην Πολιτεία του. Η ομοφυλοφιλία των αρχαίων Ελλήνων έγινε αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας και μελέτης και κάθε φορά θα προσαρμοζόταν στην αντίστοιχη εποχή. Αλλά έρχεται τώρα ο Ντέιβιντσον να διαπιστώσει ότι όλες οι προηγούμενες υποθέσεις ήταν λάθος. Πολλοί συμφώνησαν μαζί του αμέσως. «Οπως και αν είναι φορτισμένος ή σχηματοποιημένος, ο ελληνικός Ερωτας είναι ένας από τους πιο βολικούς παραπλανητικούς όρους του δυτικού πολιτισμού μας» επισήμανε ο Jonathan Keates στο περιοδικό «Spectator»... [Μαίρη Παπαγιαννίδου, Το Βήμα, 23/3/2008]

Ποιος ήταν ο αληθινός Δράκουλας!


  • MATEI CAZACU: Dracula ο Παλουκωτής. Μετάφραση: Εύη Βαγγελάτου. Επιμέλεια: Γιώργος Μπλάνας. Εκδόσεις Ηλέκτρα. Αθήνα 2008, σελ. 562, τιμή 26,50 ευρώ.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ. Ποιος ήταν ο αληθινός Δράκουλας. Ο βαλκανικός Μεσαίωνας, ο ρουμάνος ηγεμόνας Βλαντ και ένα πολιτικό θρίλερ με αιματηρές συνέπειες. Ένα ανώνυμο γερμανικό φυλλάδιο του 15ου αιώνα τον παρουσιάζει ως τύραννο που ξεπερνούσε σε σκληρότητα τον Ηρώδη, τον Νέρωνα, τον Διοκλητιανό και όλα μαζί τα διεστραμμένα μυαλά που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Καύχημά του και εργαλείο για να σπείρει τον τρόμο και να εδραιώσει την εξουσία του ως ηγεμόνα της Βλαχίας ήταν το παλούκωμα στο οποίο υπέβαλλε αδιακρίτως παγανιστές, εβραίους, χριστιανούς, Τούρκους, Γερμανούς, Ιταλούς ή Τσιγγάνους, ένα μαρτύριο συριακής κατά τα φαινόμενα προέλευσης, το οποίο όμως «βελτίωσε» στρογγυλεύοντας τον πάσσαλο στον οποίο κάρφωνε τους εχθρούς του και αλείφοντάς τον με λίπος. Ετσι, όταν αυτός έμπαινε στον πρωκτό του θύματος, γλιστρούσε χωρίς να καταστρέφει τα ζωτικά όργανα και έβγαινε από το στόμα δίχως να σκοτώνει. Απλώς επέτεινε το μαρτύριο του δύστυχου, ο οποίος πέθαινε σε δύο-τρεις ημέρες από τη δίψα και την εξάντληση, δίχως μάτια που είχαν γίνει βορά των κοράκων, αλλά με τις άλλες αισθήσεις του σε εγρήγορση από τη φοβερή αγωνία. Ο Δράκουλας είχε φυτέψει κάτω από το παράθυρο του πύργου του ένα ολόκληρο δάσος από πασσάλους με μήκος τρία χιλιόμετρα και πλάτος ένα, ώστε να απολαμβάνει το μαρτύριο των θυμάτων του καθώς δεξιωνόταν τους καλεσμένους του και έπινε στην υγειά τους. Οι μεγάλοι άρχοντες και οι τούρκοι πασάδες δικαιούνταν πιο ψηλούς και χρυσούς πασσάλους, οι οποίοι φεγγοβολούσαν αλλόκοτα στις λιγοστές ακτίνες που διαπερνούσαν τα πυκνά σύννεφα που σκεπάζουν συνήθως τον γκρίζο ουρανό της Τρανσυλβανίας… [Δημήτρης Χουλιαράκης, Το Βήμα, 23/3/2008]

Η Εκθεση Βιβλίου της Λειψίας...


ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ. Οι Ανατολικογερμανοί επιστρέφουν. Η εφετινή Εκθεση Βιβλίου της Λειψίας, τα νέα ονόματα, η τιμώμενη Κροατία, η ελληνική και μεσογειακή παρουσία. Ψηλόλιγνες μορφές πάνω σε ξυλοπόδαρα, γιαπωνέζοι πολεμιστές, νοικοκυρές με μυτερά αφτιά, κωμικές φιγούρες ανάμεσα σε 130.000 επισκέπτες μέσα σε ένα τετραήμερο (13-16 Μαρτίου). Ατμόσφαιρα γιορτής και μεγάλο κοινό, αυτό ήταν το στίγμα της εφετινής Εκθεσης Βιβλίου της Λειψίας που έκλεισε την περασμένη Κυριακή. Και επειδή το κάπνισμα έχει απαγορευθεί πλέον παντού και στη Γερμανία, τα προαύλια με τους κάδους των σκουπιδιών ανάμεσα στις αίθουσες της έκθεσης γέμιζαν κάθε τόσο με χαρούμενους μαθητές που έκαναν διάλειμμα καπνίζοντας. Τα σχολεία ανήκουν στην τακτική πελατεία της έκθεσης και η παιδεία συνιστά ένα μόνιμο πλέον κέντρο βάρους για αυτήν. Η διάδοση της ανάγνωσης στη νεολαία, η διάσωση του βιβλίου στο Internet είναι από τα κύρια μελήματά της. Η έκθεση της Λειψίας είναι η πιο πρόσχαρη και κοινωνική, μικρή αδελφή της άλλης, της τεράστιας έκθεσης της Φραγκφούρτης κάθε φθινόπωρο, που προορίζεται για τους επαγγελματίες στον χώρο του βιβλίου… [Σπύρος Μοσκόβου, Το Βήμα, 23/3/2008]

Saturday, March 22, 2008

Ευπώλητο ψέμα

Πιθανότατα έχετε ακούσει την ιστορία της Μάργκαρετ Σέλτζερ / Margaret Seltzer (πραγματικό όνομα Μάργκαρετ Τζόουνς / Margaret B. Jones). Είναι η γυναίκα από το Ορεγκον που έγραψε το βιβλίο «Love and Consequences», ένα χρονικό της εποχής που έζησε βυθισμένη στον κόσμο των ναρκωτικών στο Λος Αντζελες, εξιστόρηση που κέρδισε κριτικούς επαίνους αλλά που ήταν εντελώς επινοημένη.

Αν το σενάριο σας φαίνεται οικείο, είναι επειδή λίγες εβδομάδες πριν η Μίσα Ντεφονσέκα αποκάλυψε ότι ήταν επινοημένο το «αυτοβιογραφικό» έργο της «Μίσα: Αναμνήσεις από τα χρόνια του Ολοκαυτώματος», το οποίο επίσης εξυμνήθηκε από την κριτική. Τελικά, δεν έζησε μαζί με μια αγέλη λύκων. Δεν περιπλανήθηκε σ’ όλη την Ευρώπη ψάχνοντας για τους γονείς της. Δεν είναι Εβραία.
Υπάρχει και η παράξενη υπόθεση του TJ LeRoy. Το σπαρακτικό αφήγημά του που αναφερόταν σε παιδική πορνεία, ναρκωτικά και παραβατικότητα παρουσιάστηκε σαν μυθοπλασία, βασισμένη όμως στις προσωπικές του εμπειρίες. Ομως ο TJ LeRoy ποτέ δεν υπήρξε. Ηταν επινόηση της συγγραφέως Λόρα Αλμπερτ.
Τι συμβαίνει λοιπόν στον αμερικανικό εκδοτικό χώρο; Χωρίς να έχει την πρόθεση, η Μάργκαρετ Σέλτζερ έδωσε μια απάντηση πριν από λίγες μέρες όταν είπε στους Νιου Γιορκ Τάιμς: «Ενιωσα ότι μπορούσα να κάνω καλό και ότι δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να μ’ ακούσουν»... [International Herald Tribune, Η Καθημερινή, 23/3/2008]

Ilya Grigorevich Ehrenburg

http://www.sovlit.com/bios/ehrenburg5.jpg

Αφοσίωση στα ιδανικά της Επανάστασης. «Αν ένας συγγραφέας "εξαφανίζεται" στο πέρασμα του χρόνου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η σκέψη του να βλάπτει τους κυρίαρχους. Αυτό συνέβη και με τον Ιλία Ερενμπουργκ», λέει η Αννεκε Ιωαννάτου. «Φλογερός μπολσεβίκος την εποχή της Οχτωβριανής Επανάστασης, οργισμένος αντιφασίστας στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο και ειλικρινέστατος κριτής της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, έχει προκαλέσει δυσανασχέτηση ακόμα και εκεί που δε θα 'πρεπε. Δύσκολα, όμως, μπορεί να αμφισβητήσει κανείς την αφοσίωσή του στα σοσιαλιστικά επαναστατικά ιδανικά, των οποίων ήταν αγνός μαχητής όλη τη ζωή του. Πάντα τολμούσε να λέει ανοιχτά τις απόψεις του. Για παράδειγμα, δεν ήταν εύκολο τις δεκαετίες του '50 και του '60 να διακρίνει κανείς τι σήμαινε για το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, όπως μπορούμε τώρα, εμπλουτισμένοι με κάτι δεκαετίες ιστορικής εμπειρίας παραπάνω. Εκείνος νόμιζε πως "έλιωσαν οι πάγοι", τη στιγμή που η αληθινή "παγωμάρα" ετοιμαζόταν, για να φανεί κάτι δεκαετίες αργότερα.
Οι αποστάσεις, που είχε πάρει ο Ερενμπουργκ εκείνη την εποχή από την περίοδο του Στάλιν, δεν τον έσπρωξαν σε "δυτικές" αγκαλιές. Οι "δημοκράτες" του αστικού κόσμου δεν του συγχώρησαν ότι δε μίλησε ποτέ για "εγκλήματα" του Στάλιν. Η "αμοιβή" του ήταν η εξαφάνισή του από τις δυτικές χώρες. Το πολυσχιδές έργο του περιλαμβάνει μυθιστορήματα, χρονικά, ποίηση, απομνημονεύματα και αποτελούν ένα θησαυρό ιστορίας του 20ού αιώνα.
Σε όλο το έργο του, η τέχνη και η αποστολή της τον απασχολούν ιδιαίτερα, θίγοντας βασικά, διαχρονικά ερωτήματα, όπως το γιατί η λογοτεχνική δημιουργία παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις στην πορεία της Ιστορίας. Στη μελέτη του "Η δουλειά του συγγραφέα" μέσα από τη "ζεστή" σοβιετική πραγματικότητα αναπτύσσει τις σκέψεις του για το πώς αντανακλάται η κοινωνία στη Λογοτεχνία. Για το αν και πώς πρέπει κανείς να γράψει για τους εργάτες ή αν η λογοτεχνική δημιουργία μπορεί να γίνει με παραγγελίες, καθώς και γιατί στη σοβιετική Ρωσία η Λογοτεχνία ήταν "πιο ισχνή και πιο άτονη από τη ζωή" (λόγια ενός νεαρού μηχανικού από το Λένινγκραντ).
Ilya Ehrenburg, 22 Jul 1950
Το ταξίδι του Ερενμπουργκ στον 20ό αιώνα σαν Σοβιετικού δημοσιογράφου και συγγραφέα, μαζί με τα σύγχρονα και μελλοντικά θέματα, που αγγίζει με το έργο του, αποτελούν τη "βίζα" που ήθελε ο ίδιος για να ταξιδέψει στο χρόνο. Του αξίζει να τον βγάλουμε από τη λήθη». [Ριζοσπάστης, 23/3/2008].

Ντοκιμαντέρ για τον Διονύσιο Σολωμό


Μια αναλυτική βιογραφία του Διονυσίου Σολωμού, που ταυτόχρονα επιχειρεί να διερευνήσει τη σχέση του έργου και της προσωπικότητας του ποιητή με την Επανάσταση, είναι το ντοκιμαντέρ «Διονύσιος Σολωμός: ο ποιητής της Επανάστασης». Τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ έγιναν στην Ιταλία, στις πόλεις όπου έζησε και σπούδασε ο νεαρός Σολωμός: Στην Παβία, στο Πανεπιστήμιο, στο Λύκειο της Κρεμάνας και στη Βενετία.

Μέσα από τις δραματοποιημένες σκηνές του ντοκιμαντέρ αναβιώνουν τα πρόσωπα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη ζωή του Διονυσίου Σολωμού ή επηρέασαν το έργο του. Για την επίδραση της ιταλικής κοινωνικής και πνευματικής ζωής στο έργο του εθνικού μας ποιητή, μιλάει ο Ιταλός νεοελληνιστής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας Μάσιμο Πέρι. Ο καθηγητής Εμμανουήλ Κριαράς αναλύει τη σχέση της ποίησης του Σολωμού με την Επανάσταση. Τον Διονύσιο Σολωμο ενσαρκώνει ο Κώστας Καστανάς. Το σενάριο είναι του Φώντα Λάδη, η σκηνοθεσία του Κώστα Βάκκα και η μουσική επένδυση του Δημήτρη Λάγιου (Τρίτη, 25/3, ΕΤ-1 12.30).


ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΝΩΣΗΣ: μια εκπομπή για το βιβλίο στον 902TV

ΣΕΛΙΔΕΣ ΓΝΩΣΗΣ. Εκπομπή για το βιβλίο την οποία επιμελείται και παρουσιάζει η Αννεκε Ιωαννάτου. Καλεσμένος είναι ο Αναστάσης Γκίκας, συγγραφέας του βιβλίου «Οι Ελληνες στη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ» (Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»). Το βιβλίο ξεκαθαρίζει τεκμηριωμένα και πειστικά με την αντισοβιετική προπαγάνδα, που χρησιμοποιήθηκε και με αφορμή την παρουσία του ελληνικού στοιχείου στη Σοβιετική Ενωση. Η αντισοβιετική προπαγάνδα στην Ελλάδα έκανε -εκτός των άλλων - και, αδίστακτα, κατάχρηση του προσφυγικού πόνου του ποντιακού ελληνισμού. Οπως διαπιστώνεται άλλωστε στην εισαγωγή του βιβλίου, «...τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία ολοένα αυξανόμενη μάχη στο χώρο των συνειδήσεων» (Σάββατο, 29/3, «902 TV» 18.30).